Środki czystości tak samo szkodliwe jak spaliny samochodowe? Są nowe badania

Środki czystości od zawsze odgrywały kluczową rolę, jednak zainteresowanie nimi diametralnie wzrosło szczególnie od początku pandemii. Okazuje się jednak, że środki używane do dezynfekcji pomieszczeń w celu zachowania czystości i ochrony przed koronawirusem mogą powodować poważne skutki zdrowotne, zbliżone do wdychania spalin!

Nowe odkrycie może mieć znaczenie dla osób, które intensywnie pracowały ze środkami dezynfekującymi podczas pandemii Covid-19. Niektórzy pracownicy spędzają całe dnie robocze na odkażaniu powierzchni w biurach i nie tylko, aby zapobiec transmisji SARS-CoV-2.

Okazuje się jednak, że środki czyszczące do odkażania powierzchni wewnętrznych mogą powodować osadzanie się małych cząsteczek zanieczyszczeń na drogach oddechowych człowieka w tempie równym lub wyższym niż aerozole z pojazdów.

Co wpływa na szkodliwość środków czystości?

Naukowcy podkreślają, że czyszczenie powierzchni wewnętrznych środkami dezynfekcyjnymi może generować wtórne zanieczyszczenia w pomieszczeniach w postaci gazów i aerozoli.

Wtórny aerozol organiczny (SOA) to cząsteczka wytwarzana w wyniku utleniania przez kilka pokoleń macierzystej cząsteczki organicznej.

"SOA odpowiada za znaczną część globalnego obciążenia aerozolami atmosferycznymi" - mówi profesor Annele Virtanen, naukowiec zajmujący się atmosferą z Uniwersytetu Wschodniej Finlandii.

Aby dowiedzieć się więcej o tworzeniu się SOA w pomieszczeniach, zespół amerykański skupił się na monoterpenach - klasie lotnych związków organicznych (VOC). Monoterpeny są uwalniane z bardzo wielu źródeł, w tym z kuchenek, artykułów spożywczych, roślin i wielu rodzajów produktów zapachowych.

W warunkach wewnętrznych monoterpeny mogą mieszać się z ozonem, tworząc cząsteczki, które mogą osadzić się na płucach.

Przebieg badania

Do badania użyto komercyjnego środka czyszczącego na bazie monoterpenów do mycia powierzchni w zamkniętym, wentylowanym mechanicznie pomieszczeniu testowym w budynku badawczym na terenie zalesionym. Eksperyment trwał 12-14 minut.

Podczas mycia podłogi naukowcy mierzyli w czasie rzeczywistym prekursory fazy gazowej, utleniacze, rodniki, wtórne produkty utleniania i aerozole.

Obliczyli, że osoba używająca środka czyszczącego na bazie monoterpenów najpierw wdychałaby około 30 do 40 mikrogramów lotnych związków organicznych na minutę, rozpoczynając mycie.

Ponieważ wtórne aerozole organiczne tworzą się, gdy produkt wchodzi w interakcję z powietrzem w pomieszczeniu, osoba wdycha około 0,1 do 0,7 mikrogramów tych cząstek na minutę.

Środki czystości jak smog?

Jak ostrzegają naukowcy, aerozole stosowane w gospodarstwach domowych, w tym dezodoranty i spraye do czyszczenia, uwalniają rocznie więcej szkodliwych chemikaliów smogowych niż wszystkie pojazdy w Wielkiej Brytanii.

Lotne związki organiczne to duża grupa nieprzyjemnych zapachów chemicznych, z których wiele jest uwalnianych przez środki czyszczące i upiększające, spalanie paliwa i gotowanie.

Narażenie na niektóre lotne związki organiczne wiąże się z przewlekłymi skutkami zdrowotnymi, w tym chorobami płuc, uszkodzeniem wątroby i nerek, problemami z układem nerwowym oraz zachorowaniem na nowotwory.

Weronika Rumińska