Śmiertelna choroba powraca. Szyja Nerona jest jednym z jej kluczowych objawów

Błonica, niegdyś zapomniana choroba, ponownie pojawia się w Europie, stanowiąc poważne zagrożenie zdrowotne. Jednym z jej charakterystycznych objawów jest tzw. "szyja Nerona". Wczesne rozpoznanie tego symptomu jest kluczowe dla skutecznego leczenia i zapobiegania groźnym powikłaniom błonicy.

Błonica to groźna choroba zakaźna, która w przeszłości stanowiła poważne zagrożenie epidemiczne. Dzięki szczepieniom liczba przypadków została znacząco zmniejszona, ale nadal istnieje ryzyko zachorowania, zwłaszcza w krajach o niskim poziomie wyszczepienia. Wczesne wykrycie i leczenie są kluczowe dla ograniczenia powikłań i zmniejszenia ryzyka zgonu. Regularne szczepienia to najlepszy sposób ochrony przed błonicą.

Co to jest błonnica?

Błonica, nazywana również dyfterytem, to zakaźna choroba bakteryjna wywoływana przez maczugowca błonicy. Atakuje głównie błony śluzowe górnych dróg oddechowych i może prowadzić do ciężkich powikłań, takich jak uszkodzenie serca, nerek i układu nerwowego. Jednym z jej charakterystycznych objawów jest opuchnięta szyja, znana jako szyja Nerona.

Błonica – groźna choroba zakaźna, która wraca po latach

Błonica przenosi się drogą kropelkową oraz przez bezpośredni kontakt z osobą zakażoną. Bakterie dostają się do organizmu przez jamę ustną lub nos, zajmując błony śluzowe gardła, krtani i migdałków. W niektórych przypadkach mogą również infekować spojówki, skórę oraz błony śluzowe narządów płciowych. Po wniknięciu do organizmu maczugowiec błonicy zaczyna wytwarzać toksynę, która dostaje się do krwiobiegu i może powodować uszkodzenia narządów wewnętrznych, takich jak serce, nerki i nadnercza.

Choroba była uważana za niemal wyeliminowaną dzięki szczepieniom, jednak w ostatnich latach zaczęła powracać. Przypadki błonicy odnotowano w różnych częściach świata, a niedawno potwierdzono nowe zakażenie w Polsce.

Charakterystyczne objawy błonicy, w tym szyja Nerona

Jednym z najbardziej rozpoznawalnych objawów błonicy jest powiększenie węzłów chłonnych na szyi, które prowadzi do charakterystycznej opuchlizny zwanej szyją Nerona. To wynik nagromadzenia się toksyn i procesów zapalnych w tkankach szyi, co może utrudniać oddychanie i powodować duszność.

Inne objawy błonicy obejmują ból gardła, wysoką gorączkę, przyspieszone tętno oraz trudności w oddychaniu. Charakterystyczne jest także pojawienie się białych lub szarych nalotów na migdałkach i w jamie nosowo-gardłowej. Chorzy mogą skarżyć się na zaburzenia pracy serca, niskie ciśnienie krwi, bladość skóry oraz brzydki zapach z ust.

Diagnoza i leczenie błonicy

Błonicę diagnozuje się na podstawie wymazu z gardła i wykrycia obecności maczugowców błonicy w miejscach zmienionych chorobowo. Pacjenci z potwierdzonym zakażeniem muszą być izolowani, aby zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się choroby. Izolację można zakończyć dopiero po uzyskaniu dwóch kolejnych negatywnych wyników badań pobranych w odstępie kilku dni.

Podstawą leczenia błonicy jest antybiotykoterapia, najczęściej z wykorzystaniem penicyliny, która eliminuje bakterie z organizmu. Dodatkowo pacjentom podaje się antytoksynę błoniczą, aby zneutralizować toksynę i zapobiec uszkodzeniu układu nerwowego. W ciężkich przypadkach konieczna jest hospitalizacja, podawanie tlenu oraz leczenie wspomagające pracę serca i układu oddechowego.

Powikłania błonicy i skuteczna profilaktyka

Błonica może prowadzić do poważnych powikłań, zwłaszcza u osób dorosłych. Najczęściej dotykają one serca, powodując zapalenie mięśnia sercowego i niewydolność krążeniową. W skrajnych przypadkach toksyna błonicza może uszkadzać nerwy, co prowadzi do paraliżu mięśni oddechowych i kończyn.

Najskuteczniejszą metodą zapobiegania błonicy są szczepienia. Szczepionka Di-Per-Te, podawana dzieciom, chroni przed błonicą, tężcem i krztuścem. W krajach rozwiniętych stosuje się standardowy schemat szczepień, obejmujący cztery dawki DTP w dzieciństwie oraz dawki przypominające w wieku 14 i 19 lat. Dorośli powinni uzupełniać szczepienia co 10 lat, aby utrzymać odporność.

Błonica to choroba, która choć uznawana za zapomnianą, nadal stanowi realne zagrożenie. Powracające przypadki zakażeń pokazują, jak ważna jest profilaktyka i szybkie rozpoznanie objawów. Regularne szczepienia i szybkie podjęcie leczenia mogą uratować życie i zapobiec poważnym powikłaniom.

Romana Makówka