Śmierć zapisana w oczach? Nowe badania siatkówki

Zgodnie z badaniem opublikowanym przez British Journal of Ophthalmology, szybkie i bezbolesne badania gałki ocznej mogą pomóc lekarzom zidentyfikować osoby, które starzeją się szybciej niż inne, przez co są narażone na wcześniejszą śmierć.

Starzenie to proces, od którego nie da się uciec. Jednak to, że mamy tyle samo lat, co nasi rówieśnicy nie oznacza, że starzejmy się tak samo, a nasz stan fizyczny zmienia się w tym samym tempie.

Okazuje się, że badania gałek ocznych mogą być znacznie lepszym sposobem na zmierzenie wieku biologicznego danej jednostki. Do analiz opublikowanych przez czasopismo British Journal of Ophthalmology, wykorzystano model uczenia maszynowego, który odpowiednio zaprogramowany, mógł przewidywać lata życia człowieka tylko po przyjrzeniu się jego siatkówce.

Siatkówka to jeden z najważniejszych elementów oka, który także podlega starzeniu. Uwzględniony w badaniach algorytm był tak dokładny, że mógł przewidzieć rzeczywisty wiek populacji składającej się prawie z 47 tys. mieszkańców Wielkiej Brytanii mających od 40 do 69 lat podczas przeprowadzonych analiz.

Kiedy algorytm przewidział, że siatkówka oka jest o rok starsza niż jej rzeczywisty wiek, z każdym rocznym wzrostem luki wiekowej, ryzyko śmierci z jakiejkolwiek przyczyny w ciągu następnych lat wzrastało o 2 proc. Badaczom udało się także zaobserwować korelację pomiędzy wiekiem siatkówki a ryzykiem zgonu – im wyższa była luka wiekowa, tym większe ryzyko zgonu, ale tylko w przypadku, gdy przekraczała 3,71 roku.

Odkrycia naukowców są obserwacyjne, to znaczy, że nadal nie jest znany mechanizm, jaki kieruje tym związkiem na poziomie biologicznym. Jednak coraz więcej analiz dostarcza dowodów na to, że siatkówka jest bardzo wrażliwa na uszkodzenia wynikające z procesu starzenia. Badacze uważają, że zawarte w niej naczynia krwionośne i nerwy, mogą dostarczyć wielu cennych informacji o stanie naczyń i mózgu u konkretnej osoby.

Zdaniem specjalistów wiek siatkówki jest istotnym biomarkerem, a wyniki ich analiz pokazują ogromny potencjał obrazów tego elementu oka jako narzędzia przesiewowego do stratyfikacji ryzyka. Choć wcześniejsze badania sugerowały, że komórki ludzkiego oka mogą pomóc przewidzieć początek wielu chorób takich jak dolegliwości sercowo-naczyniowe czy schorzenia nerek, to badanie jako pierwsze wskazuje, że „różnica wieku siatkówki” może być predyktorem śmierci.

Badacze podkreślają także, że inne metody wykorzystywane do określania wieku biologicznego np. neuroobrazowanie, nie są tak dokładne, jak badanie siatkówki. Skanowanie tego elementu oka trwa mniej niż 5 minut, dlatego, gdy naukowcy odkryją, jak ta warstwa tkanki jest połączona z resztą ciała, może stać się doskonałym narzędziem dla klinicystów zajmujących się takimi przypadkami.

Korzyści zdrowotne wynikające z tych nieinwazyjnych testów mogą pomóc w edukacji pacjentów na temat ich ogólnego stanu zdrowia.

Sprawdź, jakie choroby oczu może spowodować cukrzyca

Zobacz galerię 4 zdjęcia

Patrycja Pupiec