Słabo sypiasz? To może być oznaka problemów z wątrobą

Chora wątroba nie boli, ponieważ nie jest unerwiona. Dlatego objawy chorób wątroby łatwo przeoczyć. Istnieją jednak inne symptomy, które mogą wskazywać na to, że ten narząd niedomaga. Jednym z nich są zaburzenia snu, które mogą świadczyć o przewlekłej chorobie wątroby, w tym o jej niealkoholowym stłuszczeniu.

Zaburzenia snu to częsty problem, który raz na jakiś czas odczuwa niemal każdy. Takie problemy jak bezsenność, nocne pobudki, słaba jakość snu, skrócona faza REM czy zespół niespokojnych nóg i nadmierna senność w ciągu dnia mogą mieć różne przyczyny.

Jedną z najpoważniejszych może być przewlekła choroba wątroby. Specyficzne stany, które do niej prowadzą - takie jak niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (NAFLD), przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby i pierwotne żółciowe zapalenie dróg żółciowych mogą skutkować różnymi zaburzeniami snu. Co więcej, do problemów ze spaniem może również prowadzić leczenie tych chorób.

Te problemy ze snem są najczęstsze przy chorej wątrobie

Badania potwierdzają, że osoby, których wątroba niedomaga, częściej cierpią na zaburzenia snu. Do najczęstszych zaliczane są:

• problemy z zasypianiem, bezsenność - mogą towarzyszyć m.in. niealkoholowej stłuszczeniowej chorobie wątroby, alkoholowej chorobie wątroby, marskości wątroby
• częste nocne pobudki - dotykają aż 60 proc. nieleczonych pacjentów z przewlekłym wirusowym zapaleniem wątroby typu C (HCV), a także chorych z NAFLD
• gorsza wydajność snu - charakterystyczna zwłaszcza dla osób zakażonych HCV i dla choroby Wilsona.

Ich przyczyny nie są oczywiste

Nie do końca wiadomo, dlaczego choroby wątroby prowadzą do kłopotów ze snem - możliwych przyczyn jest dość dużo. Jedną z nich są zaburzenia w metabolizmie melatoniny, hormonu snu, w którym wątroba odgrywa znaczącą rolę. W przebiegu chorób wątroby dochodzi do zaburzenia tego procesu, prawdopodobnie na skutek zmniejszonego przepływu krwi przez wątrobę.

Zaobserwowano, że chorzy z marskością wątroby mają podwyższony poziom melatoniny w ciągu dnia, a nocą opóźnia się jej wytwarzanie, co zaburza rytm okołodobowy snu i czuwania. Postępujące uszkodzenie wątroby wpływa również na efektywność usuwania toksyn z organizmu - gromadzą się one wówczas m.in. w mózgu, prowadząc do problemów ze snem.

Inne możliwe przyczyny problemów ze snem to zaburzenia mechanizmów regulacji temperatury ciała, swędzenie skóry związane z cholestazą wątrobową, które prowadzi do częstych pobudek, czy zaburzenia w produkcji glikogenu, wytwarzanego z glukozy.

Zaburzenia snu i czuwania mogą stanowić zarówno przyczynę, jak i skutek choroby wątroby, dlatego jeśli ich doświadczasz, koniecznie skontaktuj się z lekarzem. Konieczne będzie wykonanie badań wątroby, w tym oznaczenia tzw. prób wątrobowych ALT, AST, ALP, BIL i GGTP .

Katarzyna Hubicz