Skracają życie nawet o 20 lat. Zaskoczy cię, czego należy unikać

„Żyli długo i szczęśliwie...”. Tak kończy się większość baśni. Tak też mogłoby się kończyć prawdziwe życie, gdyby odpowiednio zadbać o zdrowie. Poznaj (i wyeliminuj) listę złych nawyków, które mogą skracać życie nawet o 20 lat.

Jak styl życia wpływa na jego długość

Naukowcy z Carle Illinois College of Medicine zaprezentowali podczas Nutrition 2023, dorocznego spotkania American Society for Nutrition wyniki badań nad kwestionariuszami dotyczącymi stylu życia i żywienia. W analizach wzięto pod uwagę ankiety pochodzące od blisko 720 tys. osób, zbierane na przestrzeni prawie dekady, od 2011 do 2019 roku. Naukowcy sprawdzili, jakie czynniki szczególnie mogą przekładać się na długość życia. Wyniki mogą zaskakiwać.

Nawyki, które powodują przedwczesną śmierć

Top 3 spośród najgorszych nawyków to: zbyt mała aktywność fizyczna, palenie tytoniu, stosowanie leków opioidowych. Choć pierwsze miejsce może zaskakiwać, nie od dziś mówi się, że „siedzenie to nowe palenie”. Choroby układu krążenia, choroby układu kostno-stawowego, a nawet rozwój niektórych nowotworów – oto początek listy konsekwencji siedzącego trybu życia, który jest coraz bardziej powszechny.

Kolejny czynnik zwiększający ryzyko przedwczesnej śmierci to życie w przewlekłym stresie. Na liście znalazło się także upijanie się, złe nawyki żywieniowe, a także niewłaściwa higiena snu. Mogły one zwiększać ryzyko przedwczesnego zgonu aż o 20 proc.

Niewłaściwe odżywianie powoduje problemy z nadwagą i otyłością. To z kolei przyczyny szeregu chorób m.in. sercowo-naczyniowych, ale również nowotworowych.

Niewłaściwa higiena snu to również plaga naszych czasów, powodowana m.in. pracą zmianową, życiem w otoczeniu urządzeń elektronicznych, tempem życia, funkcjonowaniem wbrew rytmowi dobowemu i wbrew rytmowi rocznemu. Zimą powinniśmy „zwolnić” tempa, więcej spać, inaczej się odżywiać, zażywać suplementy, a zwykle narzucamy sobie całoroczny reżim. Gdy ciało buntuje się, stawiamy się na nogi za pomocą kolejnych używek i środków pobudzających, zamiast dać organizmowi czas na odpoczynek, którego potrzebuje.

Kolejny i niezwykle niedoceniany czynnik istotny dla długości życia to właściwe relacje społeczne. Ich brak podnosi ryzyko przedwczesnego zgonu o 5 proc. Co ważne, niezależne badania wykazują, że relacje online nie mają tak dobroczynnego wpływu na zdrowie, jak bezpośrednie kontakty interpersonalne.

Złe nawyki skracają życie o ponad 20 lat

Zdaniem naukowców powyższe osiem czynników może skracać życie nawet o dwie dekady. Osoby, które odrzucały złe nawyki i praktykowały te dobre, żyły nawet o ponad 20 lat dłużej. W przypadku kobiet średnia różnica długości życia wynosiła 21 lat, a w przypadku mężczyzn (którzy statystycznie żyją krócej) – różnica między zdrowo i niezdrowo żyjącymi pacjentami wynosiła aż 24 lata.

"Badania wykazały, że około 90% przypadków cukrzycy, 80% chorób niedokrwiennych serca i 70% śmiertelności z przyczyn sercowo-naczyniowych można przypisać niezdrowym nawykom związanym ze stylem życia. Byliśmy naprawdę zaskoczeni tym, jak wiele można zyskać, stosując jeden, dwa, trzy lub wszystkie osiem czynników stylu życia!” — powiedziała Dr. Xuan-Mai T. Nguyen, jedna z autorek badania, która została za tę pracę wyróżniona nagrodą na konferencji Nutrition 2023.

Jak podkreślili lekarze i naukowcy, zmiana nawyków nawet w wieku 40, 50 czy 60 lat może korzystnie przełożyć się na jakość życia i jego oczekiwaną długość.

Katarzyna Głuszak