Senność za dnia, brak entuzjazmu do działania? To symptomy, które mogą poprzedzać demencję
Odczuwasz senność w ciągu dnia? Jeśli zdarza się to częściej i nie jest uzasadnione innymi czynnikami – jak np. zarwana noc – to mamy złe wieści: senność w ciągu dnia to sygnał, który może stanowić sygnał ostrzegawczy. O czym może świadczyć wzmożona senność?
Senność za dnia może zwiastować demencję
Senność w ciągu dnia może stanowić sygnał ostrzegawczy przed demencją – informują neurolodzy. Zbyt duża senność, zbyt mało energii i entuzjazmu do wykonywania codziennych czynności, to mogą być czynniki wskazujące na wyższe ryzyko zespołu przeddemencyjnego.
Wyniki nowych badań wskazują, że senność, ospałość i brak entuzjazmu, to może być przejściowy etap przed demencją.
Stan ten nazwano zespołem ryzyka poznawczego o charakterze motorycznym. Cechy charakterystyczne, prócz wspomnianej senności, to m.in. wolniejsze chodzenie oraz pewne problemy z pamięcią. Nowe badania wskazują, jak ważne jest leczenie zaburzeń snu, zanim zaczną one rzutować na zdrowie całego organizmu.
Osoby starsze, mające problemy z pozostawaniem w stanie czuwania za dnia i niewykazujące entuzjazmu do codziennych działań, są bardziej narażone na rozwójzespołu objawów prowadzących do demencji.
Senność za dnia a ryzyko zaburzeń poznawczych
W badaniu brało udział 445 dorosłych, w wieku średnio 76 lat. W dotychczasowym życiu nie stwierdzano u nich objawów demencji.
W badaniu przekazywali informacje m.in. dotyczące snu, zasypiania, przebudzeń w nocy, komfortu snu, zażywania leków na sen, a także senności w ciągu dnia, ewentualnym wpływie senności na codzienne czynności oraz o stopniu entuzjazmu do podejmowania jakichkolwiek czynności. Wyniki opublikowano na łamach branżowego pisma "Neurology".
- U 42 osób zidentyfikowano zespół ryzyka poznawczego motorycznego. To specyficzny stan, który obejmuje zmniejszoną prędkość chodzenia, a także przeddemencyjne problemy z pamięcią.
- Po kolejnym okresie obserwacji trwającym prawie trzy lata, u dodatkowych 36 osób rozwinął się zespół ryzyka poznawczego motorycznego.
Badanie wykazało, że osoby odczuwające nadmierną senność w ciągu dnia oraz brak entuzjazmu do podejmowania aktywności były ponad trzy razy bardziej narażone na rozwój zespołu ryzyka poznawczego związanego z zaburzeniami motorycznymi w porównaniu do tych, które nie miały tego typu problemów ze snem.
- Nasze badania podkreślają kluczową rolę snu w zachowaniu zdrowia mózgu. Problemy ze snem, które wpływają na czuwanie w ciągu dnia, wydają się być szczególnie powiązane z ryzykiem zaburzeń poznawczych w przyszłości
- skomentowała dr Victoire Leroy z Albert Einstein College of Medicine w Nowym Jorku, główna autorka badania.
Twoja pamięć się pogarsza? Oto 8 możliwych powodów
Dlaczego sen jest kluczowy dla zdrowia mózgu?
Jak wyjaśnił dr Glen Finney, profesor neurologii w Geisinger College of Health Sciences w Pensylwanii, który nie brał udziału w badaniu, niewystarczający sen to tylko jeden z wielu czynników – obok chorób serca, depresji, otyłości i udaru – które mogą zwiększać ryzyko zaburzeń poznawczych i motorycznych:
Sen pozwala organizmowi na regenerację wielu funkcji biologicznych. W mózgu podczas snu dochodzi do usuwania nagromadzonych w ciągu dnia produktów przemiany materii oraz uzupełniania neuroprzekaźników, które odpowiadają za komunikację między neuronami. Właśnie wtedy konsolidujemy również informacje zdobyte w ciągu dnia.
Dr Marie-Pierre St-Onge z Columbia University Irving Medical Center podkreśla, że kluczowe jest zidentyfikowanie przyczyn problemów ze snem, aby móc skutecznie je wyeliminować.
Może to być np. niewłaściwa temperatura w sypialni albo hałasy lub światło za oknem. Czasem wystarczą drobne zmiany, aby jakośc snu uległa poprawie.
Jeśli sypialnia jest komfortowo urządzona, a mimo to występują zaburzenia snu, konieczne jest omówienie sytuacji z lekarzem, aby znaleźć ewentualne możliwości wsparcia medycznego dla zdrowego snu. Czasem potrzebne jest leczenie np. bezdechu sennego, a czasem techniki relaksacyjne, redukujące stres.
Związki senności i demencji - potrzeba dalszych badań
Celem udowodnienia związków zaburzeń snu z ryzykiem rozwoju demencji, potrzebne jest przeprowadzenie dalszych szeroko zakrokonych badań.
Choć omawiane badanie wykazało ten związek, nie zostało zaprojektowane tak, by jednoznacznie udowodnić, czy i w jaki sposób senność w ciągu dnia lub brak aktywności przyczyniają się do rozwoju zespołu ryzyka poznawczego związanego z zaburzeniami motorycznymi. Nie określa także, czy ten syndrom bezpośrednio prowadzi do demencji.
Jednym z ograniczeń badania jest to, że naukowcy nie mierzyli ilości ani jakości snu obiektywnie – opierali się wyłącznie na relacjach uczestników, którzy subiektywnie oceniali swoje nawyki i ewentualne trudności ze snem.
Podcasty
Playlisty tematyczne
