Rak płuca zabija rocznie ponad 20 tys. Polaków. Znaleziono skuteczne lekarstwo?

Skuteczne leczenie nowotworów to jedno z największych wyzwań współczesnej medycyny. Jest to szczególnie istotne w kontekście wzrostu zachorowań na choroby nowotworowe, a takie tendencje obserwowane są na całym świecie. Co więcej, coraz częściej chorują młodzi, spoza dotychczasowych grup ryzyka. Koncern farmaceutyczny Pfizer właśnie opublikował informacje na temat swojego obiecującego odkrycia. Może to oznaczać długo wyczekiwany przełom w leczeniu niektórych nowotworów.

Obiecujące wyniki nowych badań nad lekiem na raka płuc

Efekty najnowszych ustaleń podano w piątek 31 maja do wiadomości publicznej. W badaniu brało udział kilkaset osób z rozpoznaniem zaawansowanego niedrobnokomórkowego raka płuc (NSCLC) z dodatnim wynikiem obecności kinazy chłoniaka anaplastycznego (ALK).

Połowa uczestniczących w badaniu pacjentów była leczona lorlatynibem, pozostali – lekiem wcześniejszej generacji o nazwie kryzotynib. Lorlatynib to lek zatwierdzony i dostępny w obrocie handlowym na terenie Stanów Zjednoczonych. 

Wyniki badań klinicznych leku lorlatinib mogą okazać się przełomowe, jeśli chodzi o skuteczność terapii dla chorych z rakiem płuc. Okazuje się, że wspomniany lek sprzyja znaczącemu spowolnieniu, a nawet zatrzymaniu rozwoju nowotworu u pacjentów w zaawansowanych stadiach choroby i wyraźnie zwiększa szanse na co najmniej 5-letnie przeżycie.

Testy kliniczne nowego leku na raka 

Testy trwały 5 lat. Jak ustalono, w grupie pacjentów, którzy otrzymywali lorlatynib, choroba nie postępowała w 60 proc. przypadków, a pacjenci pozostawali przy życiu. To istotne, ponieważ w badaniu uczestniczyli pacjenci, u których choroba była zaawansowana już w momencie przystąpienia do badań klinicznych.

Dla porównania u pacjentów leczonych kryzotynibem podobny efekt osiągnięto tylko w 8 proc. przypadków. Jak podkreśliła Despina Thomaidou z koncernu farmaceutycznego Pfizer, to doskonały wynik badań:

- Mówimy o pacjentach z zaawansowaną chorobą przerzutową, więc jest to naprawdę bezprecedensowe odkrycie – skomentowała naukowczyni, podkreślając, że odnotowano zmniejszenie ryzyka rozwoju nowotworu lub zgonu z powodu progresji choroby nowotworowej o 81 proc.

Rak płuc - coraz groźniejszy u coraz młodszych pacjentów 

Rak płuc to jeden z najbardziej zabójczych nowotworów. „Rak płuca jest główną przyczyną zgonów związanych z rakiem na całym świecie, a szacuje się, że w 2024 roku w USA zostanie zdiagnozowanych 234 580 nowych przypadków raka płuca” - podają badacze z firmy Pfizer przy okazji publikacji wyników nowych badań.

Wariant choroby określany jako NSCLC ALK-dodatni nie jest stricte wiązany z paleniem papierosów, choć może występować także u palaczy, ale często atakuje osoby niepalące i młode. Rokuje źle: u statystycznie 25-40 proc. chorych w ciągu dwóch lat dochodzi do przerzutów do mózgu. Z tą myślą pracowano nad nowym lekiem.

„Został specjalnie zaprojektowany i opracowany przez firmę Pfizer, aby hamować mutacje guza prowadzące do oporności na inne inhibitory ALK i przenikać barierę krew-mózg” – podkreślą autorzy badania.

Również w tym przypadku leczenie lorlatynibem okazało się zaskakująco skuteczne. Ustalono, że prawdopodobieństwo przerzutów do mózgu uległo zmniejszeniu o 94 proc., w porównaniu do efektów leczenia kryzotynibem.

- Zaawansowany NSCLC z dodatnim ALK jest zazwyczaj agresywny i często dotyka młodsze osoby w szczycie ich życia - skomentował glówny badacz, dr Benjamin Solomon z Peter MacCallum Cancer Centre.

- Ta zaktualizowana analiza pokazuje, że LORBRENA pomogła pacjentom żyć dłużej bez progresji choroby, przy czym większość pacjentów doświadczyła trwałych korzyści przez ponad pięć lat, w tym prawie wszyscy pacjenci mieli ochronę przed progresją choroby w mózgu. Te poprawy wyników dla pacjentów z NSCLC z dodatnim ALK stanowią niezwykły postęp w leczeniu raka płuca - dodał dr Solomon.

Skutki uboczne nowego leku na raka 

Skutki uboczne, które odnotowano, są zbliżone do powikłań po innych rodzajach terapii u pacjentów onkologicznych. Niepożądane efekty odnotowano u 77 proc. pacjentów. U 5 proc. osób leczonych lekiem Lobrena doszło do przerwania leczenia, z uwagi na działania niepożądane.

Wymieniono powikłania psychofizyczne, jak m.in. obrzęki, przyrost masy ciała, neuropatię obwodową, zaburzenia poznawcze, zaburzenia nastroju, biegunkę, duszność, ból stawów, nadciśnienie, ból głowy, kaszel, gorączkę, hipercholesterolemię i hipertriglicerydemię. 

Katarzyna Głuszak