Przeciw grypie zaszczepiło się już 600 tys. Polaków. Nie za wcześnie?

W ciągu miesiąca od pojawienia się szczepionek na rynku, przeciw grypie zaszczepiło się już 600 tys. Polaków. To już połowa tego, co kiedyś w ciągu całego sezonu. Najwyraźniej udogodnienia dla seniorów i kampanie edukacyjne w końcu przynoszą jakieś efekty. Pytanie, czy wrzesień to rzeczywiście najlepszy miesiąc na szczepienie.

Niewątpliwie COVID-19 wciąż jest chorobą populacyjnie groźniejszą od grypy. Są na to konkretne dowody. Nie oznacza to jednak, że grypę można lekceważyć i całkowicie o niej zapomnieć.

Wciąż daleko nam do liderów w szczepieniach przeciw grypie, chociaż w ubiegłym sezonie było lepiej niż przed pandemią. Na szczepienie zdecydowało się 5,5 proc. rodaków. To niemal o połowę mniej niż w rekordowym sezonie 2001/2002 i o 2 proc. mniej niż rok wcześniej, ale lepiej niż w sezonie 2019/2020.

Gdy nie było szczepionki na covid, mieliśmy nawet szczepionkowy kryzys, bo sporo osób, zdecydowanie więcej niż zwykle, zdecydowało się wówczas na szczepienie przeciw grypie, by uniknąć kumulacji zakażeń. To jest jakiś argument, ale już wystarczającym powinna być sama ochrona przeciwgrypowa.

Wrzesień nie jest miesiącem, kiedy szczepimy się najchętniej. To dopiero początek sezonu, więc jest nadzieja, że więcej osób zdecyduje się na tę formę ochrony. Wszak daleko nam do liderów, jak Brytyjczycy czy Amerykanie, gdzie szczepi się nawet kilkadziesiąt procent populacji.

Czy ci, którzy zaszczepią się później, będą lepiej chronieni?

Grypa - kiedy warto się zaszczepić?

Eksperci od lat podkreślają, że przez cały sezon grypowy (od października do maja), szczepienie przeciw grypie ma sens, bo zawsze w pewnym stopniu ogranicza ryzyko zachorowania i powikłań pogrypowych.

Co sezon potrzebne jest nowe szczepienie, chociaż są badania, które mówią, że jeśli szczepisz się systematycznie przez kilka lat i raz tego z jakiegoś powodu nie zrobisz, grypę zapewne przejdziesz łagodniej niż ci, którzy nie szczepią się nigdy. Organizm zapamiętuje bowiem agresora, z którym już walczył i broni się skuteczniej, częściej unikając powikłań.

Jeśli jednak zależy ci na optymalnej ochronie i maksymalnym wykorzystaniu możliwości szczepionki przeciw grypie, wybierając termin, trzeba brać pod uwagę kilka czynników.

Grypa - jaki miesiąc jest najlepszy na szczepienie

Chociaż na grypę szczepimy się raz do roku, nie działa ona tak samo przez cały ten czas. Szczepionka zaczyna nas chronić w pełni 2-3 tygodnie po szczepieniu. Na maksymalnym poziomie ochrona utrzymuje się do 30-60 dni po podaniu, a potem systematycznie się obniża i efekt utrzymuje się do 6-12 miesięcy od podania.

Skuteczność zapobiegania zachorowaniu może spadać o kilka procent w skali miesiąca, jednak ryzyko wystąpienia ciężkich powikłań pogrypowych zawsze pozostaje wyraźnie obniżone.

Jaki płynie z tego wniosek? Gdy szczepionek brakowało na rynku, urzędnicy nieraz zapewniali, że ze szczepieniem nie ma się co spieszyć, skoro szczyt zachorowań przypada na styczeń-marzec. Sugerowali wręcz, że szczepienie przed grudniem ma ograniczony sens.

Epidemiolodzy tymczasem podkreślają, że nim następuje szczyt zachorowań, już chorują tysiące Polaków, bo dopiero ten fakt pozwala wirusowi swobodnie szerzyć się w populacji.

Odkładając szczepienie, możesz z nim po prostu nie zdążyć przed infekcją. Za moment optymalny uważają więc już wrzesień. Do połowy grudnia, jeśli nie zachorujesz wcześniej, wciąż możesz mieć największe korzyści ze szczepienia.

Grypa - co to za choroba

Grypa to wysoce zakaźna, poważna choroba wirusowa, prowadząca do wielu poważnych powikłań, w tym ze strony układu krążenia.

Wielokrotnie dowiedziono naukowo, w niepodważalnych randomizowanych badaniach, że wśród pacjentów z chorobą wieńcową, którzy zdecydowali się na szczepienie, ryzyko wystąpienia ponownego poważnego incydentu sercowo-naczyniowego spada o 30 proc.

To tylko jeden z powodów, dla których europejskie i amerykańskie towarzystwa kardiologiczne zalecają coroczne szczepienie przeciw grypie.

Obniżając odporność, grypa sprzyja kolejnym zakażeniom bakteryjnym i wirusowym, które trudno odróżnić od COVID-19. Co gorsza - uszkadzając nabłonek układu oddechowego stanowi wrota dla SARS-CoV-2 (więcej na ten temat).

Eliza Dolecka