Prosta zmiana w diecie może zmniejszyć ryzyko raka krwi. "Badanie pokazuje moc odżywiania"

To pierwsze w historii badanie kliniczne, które ukazuje, w jaki sposób dieta pełna roślinnego błonnika może pomóc chorym na nieuleczalną formę raka. Okazuje się, że ten prosty składnik jest w stanie opóźnić rozwój szpiczaka mnogiego.

Autorami najnowszego odkrycia są naukowcy z Memorial Sloan Kettering Cancer Center. Pod lupę wzięli wpływ błonnika na rozwój rzadkiego i nieuleczalnego nowotworu krwi, jakim jest szpiczak mnogi. Jak podkreślają, dzięki badaniu można dostrzec, jak ważne jest to, co zjadamy także w kontekście zapobiegania i walki z rakiem.

Błonnikiem w szpiczaka mnogiego. Nowe badania naukowe

8 grudnia 2024 roku na łamach American Society of Hematology opublikowano badania, których celem było określenie korelacji pomiędzy dietą bogatą w błonnik, a biomarkerami szpiczaka mnogiego. 

W pracach wzięło udział 20 pacjentów narażonych na rozwój szpiczaka mnogiego. Każdy z nich miał przednowotworową chorobę krwi oraz podwyższoną wartość BMI. Uczestnikom podawano posiłki roślinne o wysokiej zawartości błonnika przez 12 tygodni. Dodatkowo przez 24 tygodnie korzystali z poradnictwa dotyczącego diety.

Autorzy badań wyjaśniają, że pacjenci nie mieli narzuconych ograniczeń dotyczących ilości spożywanych posiłków stanowiących źródło błonnika. Zalecano jedynie, aby sięgać po warzywa, owoce, rośliny strączkowe, orzechy, nasiona, czy produkty wielozbożowe.

Wyniki wykazały, że u dwóch pacjentów z postępującą chorobą nastąpiła znaczna poprawa. Co więcej, ponad rok od włączenia diety u żadnego z uczestników nie rozwinął się szpiczak mnogi. Kolejnym ważnym ustaleniem był fakt, że u chorych doszło do znaczącej poprawy jakości życia, zdrowia mikrobiomu, redukcji stanu zapalnego i insulinooporności. 

To badanie pokazuje moc odżywiania, a szczególnie diety roślinnej o wysokiej zawartości błonnika. Pozwala też lepiej zrozumieć, w jaki sposób można doprowadzić do poprawy mikrobiomu i metabolizmu, aby zbudować silniejszy układ odpornościowy

- wyjaśnił dr Urvi Shah, kierownik badań oraz specjalista ds. szpiczaka MSK.

Dzięki zmianom w diecie uczestnicy stracili średnio osiem procent masy ciała po 12 tygodniach. Wielowątkowe korzyści sprawiły, że dr Shah rozpocznie niebawem większe badania z udziałem 150 pacjentów.

Naukowiec dodał, że dzięki odkryciu lekarze zyskają dodatkowe spojrzenie na występowanie nowotworów. A to z kolei sprawia, że pacjentom można przekazać wiedzę na temat redukowania ryzyka zachorowania na raka za sprawą modyfikacji w diecie. Ustalenia te przedstawił podczas dorocznego spotkania American Society of Hematology, które odbyło się w 2024 r. w San Diego w Kalifornii.

Zobacz galerię 5 zdjęć

Jakie są objawy szpiczaka mnogiego?

Szpiczak mnogi to rzadki i nieuleczalny nowotwór krwi, który atakuje szpik kostny. Choroba rozwija się na skutek niewłaściwej reakcji układu odpornościowego. A mianowicie, chodzi o pracę limfocytów, czyli białych krwinek, których zadaniem jest zwalczanie patogenów. Do limfocytów zaliczamy komórki T oraz komórki B, które znajdują się nie tylko w krwiobiegu, ale również w węzłach chłonnych, szpiku kostnym, czy jelitach. 

Komórki B dojrzewając, zamieniają się w komórki plazmatyczne, a te z kolei wytwarzają immunoglobuliny, czyli przeciwciała niezbędne do zwalczania zarazków. Niestety kiedy komórki plazmatyczne stają się nowotworowe, zaczynają rosnąć w niekontrolowany sposób, wypierając prawidłową liczbę krwinek oraz wytwarzać niewłaściwe przeciwciała. Wówczas mówimy o wystąpieniu szpiczaka mnogiego.

Taki stan przyczynia się do pojawienia się wielu problemów ze zdrowiem, które jednocześnie stają się objawami szpiczaka mnogiego. A mianowicie:

• uporczywy ból kości, zwykle w plecach, żebrach lub biodrach,
• anemia,
• zmęczenie, osłabienie i duszność,
• utrata wagi,
• niewyraźne widzenie,
• zawroty głowy lub bóle głowy,
• nawracające infekcje,
• siniaki i nietypowe krwawienia,
• obfite miesiączki,
• problemy z nerkami

Dodatkowo American Cancer Society wskazuje, że u osób ze szpiczakiem mnogim dochodzi do wzrostu poziomu wapnia we krwi. To z kolei sprawia, że pacjent może doświadczać takich dolegliwości jak:

• skrajne pragnienie,
• ból brzucha,
• częsta potrzeba oddawania moczu,
• zaparcia,
• dezorientacja.

Kolejnym objawem szpiczaka mnogiego może być łamliwość kości, a kiedy pęknięcia dotyczą okolic kręgosłupa, może dojść do takich symptomów jak:

• mrowienie,
• drętwienie i osłabienie nóg i stóp,
• problemy z kontrolowaniem pęcherza i pracy jelit.

Skąd się bierze szpiczak mnogi? Czynniki ryzyka

Autorzy najnowszych badań wskazują, że jednym z czynników ryzyka wystąpienia szpiczaka mnogiego jest dieta o złej jakości oraz uboga w błonnik pochodzenia roślinnego. Dodatkowo kiedy niewłaściwą dietę połączono z podwyższonym wskaźnikiem masy ciała, ryzyko rzadkiego nowotworu krwi wzrosło dwukrotnie. 

Niemniej specjaliści z Mayo Clinic wskazują, że czynników ryzyka zachorowania na szpiczaka mnogiego jest więcej. Wśród nich jest informacja na temat osób czarnoskórych, których problem dotyka częściej niż w przypadku rasy białej, a poniżej więcej szczegółów:

• wiek ok. 70 lat,
• płeć męska,
• występowanie choroby w najbliższej rodzinie,
• występowanie monoklonalnej gammapatii o nieokreślonym znaczeniu (MGUS).

Magdalena Siraga