Powszechne choroby stają się nieuleczalne. Będą zabijały nawet 10 mln osób rocznie
Powszechne choroby stają się nieuleczalne. Wszystko z powodu postępującej lekooporności – alarmują eksperci w raporcie dla Sekretarza Generalnego ONZ. Jeśli trend ten utrzyma się, choroby, które dziś możemy leczyć, do 2050 r. będą zabijać ok. 10 mln. osób każdego roku.
Oporność chorobotwórczych mikroorganizmów na stosowane leki rośnie lawinowo. Przyczyną jest nadużywanie leków - nie tylko w celu leczenia ludzi, ale także w hodowli zwierząt, w uprawie roślin oraz w przemyśle. Eksperci wskazują również inne czynniki, takie jak ograniczony dostęp służby zdrowia i profilaktyki, brak czystej wody i nieodpowiednie systemy kanalizacyjne, które sprzyjają rozprzestrzenianiu się patogenów i zagrażają milionom ludzi w krajach rozwijających się.
Już teraz choroby, które są oporne na działanie antybiotyków, przyczyniają się do co najmniej 700 000 zgonów na całym świecie rocznie, w tym 230 000 zgonów jest spowodowanych gruźlicą oporną na wiele leków - alarmuje IACG w raporcie dla Sekretarza Generalnego ONZ, opublikowanym w kwietniu 2019 r.
Jeśli trend ten utrzyma się, miliony ludzi mogą umrzeć z powodu infekcji lekoopornych. Choroby, które dziś możemy leczyć, do 2050 r. będą zabijać ok. 10 mln. osób, każdego roku.
Z powodu lekooporności rutynowe procedury szpitalne, takie jak operacja wymiany stawu kolanowego czy poród, staną się znacznie bardziej ryzykowne niż obecnie.
Rosnąca lekooporność drobnoustrojów stanowi nie tylko zagrożenie dla zdrowia, ale także dla gospodarki. Gospodarcze szkody wynikające z antybiotykooporności mogą być porównywalne do tych, które wystąpiły podczas globalnego kryzysu finansowego w latach 2008-2009. Były one wynikiem dramatycznie zwiększonych wydatków na opiekę zdrowotną, kłopoty z produkcją bezpiecznej żywności i pasz, a potem z handlem nimi.
Wzrasta liczba powszechnie stosowanych leków, które tracą zdolność do zwalczania niebezpiecznych infekcji. Jednocześnie mamy niewielką liczbą nowych leków, które są zdolne skutecznie zwalczać patogeny. Brak nowych leków jest związany z ekonomią.
Opracowanie nowego leku może kosztować pół miliarda dolarów. Lekarze niechętnie je stosują, by zmniejszyć ryzyko rozwinięcia się lekooporności. Nawet gdy lekarze przepisują leki, większość pacjentów przyjmuje je przez tydzień lub dwa, co ogranicza zdolność firmy farmaceutycznej do odzyskania początkowej inwestycji.
Warto wiedzieć, że w latach 2010–2014 zatwierdzono 6 nowych leków przeciwdrobnoustrojowych, z których większość stanowi dodatek do istniejących klas leków. Dla porównania - w latach 1980–1984 zatwierdzono 19 nowych leków przeciwdrobnoustrojowych.
Raport OZN - jak walczyć z lekoopornością?
Eksperci proponują szereg rozwiązań, które mogą pomóc powstrzymać wzrost patogenów lekoopornych. Zalecenia obejmują
- ogólnoświatowy zakaz stosowania antybiotyków u zwierząt gospodarskich
- zachęty finansowe dla firm farmaceutycznych w celu opracowania nowych związków przeciwdrobnoustrojowych
- bardziej rygorystyczne przepisy ograniczające sprzedaż antybiotyków w krajach, w których leki można często kupić w sklepach bez recepty
Poza tym ograniczyć epidemie chorób zakaźnych, bogatsze kraje powinny pomóc biednym krajom w kwestii poprawy higieny publicznej i zapewnić większy dostęp do szczepionek i właściwie produkowanych antybiotyków.
Jak jednak podkreślają eksperci, wiele krajów jest słabo przygotowanych do monitorowania zakażeń lekoopornych. W ankiecie przeprowadzonej przez ONZ na potrzeby raportu 39 z 146 krajów nie było w stanie dostarczyć danych na temat stosowania środków przeciwdrobnoustrojowych u zwierząt, co zdaniem ekspertów jest głównym czynnikiem odporności u ludzi, ponieważ oporne bakterie przenoszą się do ludzi poprzez skażoną żywność i woda.
IACG, czyli Międzyagencyjna Grupa Konsultacyjna (ang. Inter-Agency Consultative Grou), została powołana przez Sekretarza Generalnego ONZ w 2016 roku. Zadaniem ekspertów było przeanalizowanie zagrożeń związanych z rosnącą opornością na leki chorobotwórczych drobnoustrojów oraz opracowania zaleceń do planu naprawczego
Porady eksperta