Powstała szczepionka, która niszczy raka i zapobiega nawrotom. Działa na guzy mózgu

Badacze opracowali nowatorską metodę leczenia guzów mózgu. Terapia może nie tylko wyleczyć nowotwór, ale również zapobiec jego nawrotom w przyszłości. Leczenie ukierunkowane zostało na glejaka wielopostaciowego, agresywną i śmiertelną postać guza mózgu, jednak naukowcy są zdania, że szczepionka może działać również na inne guzy lite. Póki co lekarze przetestowali ją z sukcesem na mysim modelu zaawansowanego raka mózgu.

Szczepionki na raka są obecnie testowane w wielu laboratoriach na świecie. Nowa szczepionka przeciw nowotworom złośliwym mózgu, opisana na łamach pisma Science Translational Medicine wykorzystuje jednak zupełnie inną koncepcję, niż dotychczas powstające preparaty.

Jej autorzy, naukowcy z amerykańskiego ośrodka Brigham and Women’s Hospital nie wykorzystali nieaktywnych komórek raka, lecz zmienili przeznaczenie żywych komórek nowotworu.

Nowa szczepionka na raka wykorzystuje inną koncepcję

- Nasza grupa rozwinęła prostą ideę, aby z komórek raka zrobić szczepionki niszczące nowotwory - wyjaśnia dr Khalid Shah, współautor metody, dyrektor Centrum Komórek Macierzystych i Immunoterapii Translacyjnej (CSTI), wiceprzewodniczący ds. badań na Wydziale Neurochirurgii w Brigham oraz na wydziale Harvard Medical School i Harvard Stem Cell Institute (HSCI).

- Za pomocą inżynierii genetycznej przeprogramowaliśmy komórki nowotworowe tak, aby zabijały komórki guza oraz stymulowały system immunologiczny do niszczenia pierwotnych guzów, jak również zapobiegania nawrotom choroby. - dodaje.

Jak wyjaśniają badacze, żywe komórki nowotworowe mają niezwykłą cechę: podobnie jak gołębie pocztowe powracające do gołębników, komórki te pokonują duże odległości by odnaleźć inne komórki nowotworu.

Wykorzystując tę właściwość zespół badaczy zmodyfikował żywe komórki nowotworowe, korzystając z narzędzia do edycji genów CRISPR-Cas9, zmieniając ich przeznaczenie - po to, by uwalniały czynnik zabijający komórki nowotworowe. Dzięki temu zmodyfikowane komórki nowotworu są w stanie niszczyć istniejące już guzy.

Komórki zmieniono również w taki sposób, by na swojej powierzchni miały cząsteczki, które ułatwiłyby układowi odpornościowemu ich wykrywanie, oznaczanie i zapamiętywanie. Dzięki temu przeciwciała jeszcze przez długi czas atakują komórki, które ewentualnie mogły przetrwać pierwotną terapię. Z kolei zmienione terapeutyczne komórki giną po wykonaniu zadania.

Terapia jest skuteczna i bezpieczna

Szczepionka dała bardzo dobre wyniki w modelach laboratoryjnych, a także na modelu zwierzęcym - badacze przetestowali je na myszach z zaawansowanym rakiem mózgu. Części zwierząt wszczepiono dodatkowo ludzkie komórki grasicy, szpiku kostnego i wątroby, naśladując w ten sposób ludzkie mikrośrodowisko immunologiczne.

Terapia okazała się nie tylko skuteczna, ale również bezpieczna i łatwa do zaaplikowania. Naukowcy podkreślają, że tę strategię terapeutyczną można zastosować do innych guzów litych - dlatego uzasadnione i konieczne są dalsze badania.

- W pracy, którą podejmujemy w naszym centrum, nawet jeśli ma ona wysoce techniczny profil, nigdy nie tracimy z oczu pacjenta. Naszym celem jest, aby to innowacyjne podejście wykorzystać do stworzenia terapii - szczepionki niszczącej raka, która będzie miała długotrwały wpływ na medycynę - podsumowuje dr Shah.

Katarzyna Hubicz