Powoduje nowotwory, zabija trzustkę i jelita. Polacy zjadają 40 kg rocznie

Otwiera drogę do poważnych problemów zdrowotnych, w tym miażdżycy, cukrzycy i otyłości. Pomimo tego pozostaje stałym składnikiem diety większości Polaków. Z danych Głównego Inspektoratu Sanitarnego wynika, że przeciętny Polak konsumuje go rocznie aż 40 kg. W jakich produktach się znajduje? Sprawdź koniecznie!

Niewidoczne zagrożenie w postaci cukru stanowi poważny problem dla zdrowia Polaków, stwarzając ryzyko takich dolegliwości jak cukrzyca, otyłość czy miażdżyca. Dane Głównego Inspektoratu Sanitarnego są alarmujące – każdy z nas zjada średnio 40 kg cukru rocznie. Co gorsza, cukier znajduje się nie tylko w słodkich przekąskach, ale też jest ukryty w wielu innych produktach spożywczych.

Przeciętny Polak zjada w ciągu roku ponad 40 kg cukru

Wzrost spożycia cukru w Polsce w ostatnich latach jest zatrważający. Równocześnie zauważalny jest wzrost liczby osób borykających się z nadwagą i otyłością, co prowadzi do zwiększonej zapadalności na cukrzycę i inne choroby.

Statystyki Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia z 2021 roku wskazują na niepokojący trend. Do 2025 roku aż 30% mężczyzn i 26% kobiet w Polsce będzie otyłych. W porównaniu z danymi z 2016 roku, kiedy to odpowiednie wskaźniki wynosiły 25% dla mężczyzn i 23% dla kobiet, problem wydaje się narastać. Zaniepokojenie budzi również fakt, że nadwaga zaczyna być widoczna już wśród dzieci i młodzieży w szkołach. Wydatki na leczenie chorób związanych z otyłością, w tym cukrzycą, mają wzrosnąć nawet o 1 miliard zł do roku 2025 w porównaniu z 2017 rokiem.

Nie tylko łakocie są problemem. GIS wskazuje na całą listę dolegliwości zdrowotnych, które mogą być efektem nadmiernej konsumpcji cukru:

• zaburzenia metaboliczne jak cukrzyca i otyłość,
• choroby układu krążenia i miażdżyca,
• problemy hormonalne,
• obniżenie odporności,
• próchnica i problemy stomatologiczne,
• skórne infekcje grzybicze,
• szybsze starzenie się organizmu,
• trudności z układem trawiennym, takie jak wzdęcia i zaparcia.

Cukier. Jakie zagrożenia dla zdrowia?

W ostatnich latach konsumpcja cukru w Polsce znacząco wzrosła. Raport Narodowego Funduszu Zdrowia z 2019 roku pod tytułem "Cukier, otyłość – konsekwencje" zwraca uwagę na drastyczne skutki tego zjawiska. Z danych wynika, że spożycie jedynie napojów słodzonych cukrem jest przyczyną około 1,4 tysiąca zgonów rocznie w Polsce.

Z analiz ekspertów wynika, że do 2025 roku liczba osób cierpiących na cukrzycę ma wzrosnąć o 941 tysięcy, a na nadciśnienie i zwyrodnienie stawu kolanowego o 349 i 146 tysięcy odpowiednio.

Cukier, jako składnik diety, ma destrukcyjny wpływ na zdrowie. Jest on silniejszym czynnikiem prozapalnym niż inne substancje, co wywołuje szereg komplikacji zdrowotnych. Nadmiar glukozy w organizmie może prowadzić do zaburzeń hormonalnych, węglowodanowych i funkcjonowania różnych narządów. Daje to początek rozwoju chorób takich jak cukrzyca, schorzenia sercowo-naczyniowe i nowotwory.

Niewłaściwa dieta bogata w cukry przyczynia się również do "wyczerpania" trzustki, która produkuje insulinę. Zjawisko to sprzyja rozwojowi chorób takich jak cukrzyca i insulinooporność.

Fala otyłości i ryzyko nowotworów

Otyłość, uznana za globalną epidemię przez Światową Organizację Zdrowia, stanowi poważne wyzwanie dla systemów opieki zdrowotnej. Na świecie z tym problemem zmaga się ponad 800 milionów osób.

W Polsce sytuacja nie jest mniej alarmująca. Według danych, 60% dorosłych Polaków ma nadwagę, a co czwarty dorosły obywatel jest otyły. Prognozy Narodowego Funduszu Zdrowia są pesymistyczne - do 2029 roku odsetek Polaków z otyłością ma wzrosnąć do 30%.

Nie można zapominać, że otyłość jest nie tylko kwestią estetyki, ale przede wszystkim zagrożeniem dla zdrowia. Jest ona związana z chorobami takimi jak cukrzyca typu 2, nadciśnienie, czy schorzenia układu kostnego i stawów. Dodatkowo istnieje ścisła korelacja między otyłością a zwiększonym ryzykiem nowotworów.

Specjaliści w dziedzinie zdrowia publicznego podnoszą alarm o zagrożeniach wynikających z wysokiej konsumpcji cukru i apelują o zwiększenie świadomości społecznej w tej kwestii.

Gdzie znajdziemy cukier? Jakie produkty mają ukryty cukier?

Cukier stanowi nieodłączny element współczesnej diety, pojawiając się w produktach tak różnorodnych jak chleb, jogurty, napoje, a nawet mięso. Jest to substancja o potencjalnie destrukcyjnym wpływie na zdrowie, ukrywająca się w niemal każdym zakamarku naszego jadłospisu.

Nadmierna konsumpcja cukru może znacząco wpłynąć na równowagę mikroflory jelitowej. Kiedy organizm nie jest w stanie przetworzyć nadmiaru glukozy, trafia ona do jelita grubego, gdzie służy jako pokarm dla mikroorganizmów, które metabolizują cukry. To zjawisko może prowadzić do dysbiozy, czyli zaburzenia równowagi mikrobiologicznej jelit, co ma szereg negatywnych konsekwencji dla zdrowia.

Mimo rosnącej świadomości na temat zdrowego stylu życia, wielu ludzi nadal nie jest informowanych o negatywnych skutkach spożycia cukru, ani o rzeczywistym składzie produktów, które nabywają. Produkty opisane jako "niskokaloryczne" czy "dietetyczne" niekoniecznie są zdrowe. W rzeczywistości, zredukowanie zawartości tłuszczu w tych produktach często kompensowane jest dodatkiem większej ilości cukru. Odtłuszczone jogurty są tu świetnym przykładem. Napoje określone jako "zero" mogą być natomiast bogate w sztuczne substancje słodzące, które również nie są neutralne dla zdrowia.

Cukier może być również zawarty w:

• jogurtach z dodatkami owocowymi,
• płatkach śniadaniowych,
• gotowych mieszankach owsianek,
• batonach zbożowych i proteinowych.

Warto też pamiętać, że cukier występuje nawet w tak podstawowych produktach jak chleb, w tym w wersjach ciemnych, które często zawierają dodatki takie jak miód, cukier, melasa czy słód. Nie jest on również obcy w procesie produkcji niektórych kiełbas i wędlin.

Należy mieć świadomość, że cukier nie jest jedynie białym proszkiem w cukiernicy, którym dosładzamy napoje. Rekomendowane dwie łyżeczki cukru dziennie to nie tylko ten dodawany do kawy czy herbaty. Cukier występuje w zaskakującej liczbie produktów, włączając w to owoce, jogurty i mleko w formie laktozy, a także w pieczywie.

Ponadto, cukier posiada silne właściwości uzależniające. Konsumpcja słodkich produktów aktywuje wydzielanie neuroprzekaźników związanych z uczuciem przyjemności, takich jak dopamina, serotonina i endorfiny, co sprawia, że trudno się od niego uwolnić i skłania do ponownego sięgnięcia po słodkości.