Popularne leki na odchudzanie wyzwalają kryzys psychiczny? Nowe badania mówią co innego

Leki na cukrzycę typu 2 oraz otyłość w formie analogów GLP-1 wciąż budzą spore zainteresowanie. Niemniej tym razem chodzi o to jak terapia podawana podskórnie wpływa na zdrowie psychiczne. Przypominamy, że do FDA wpłynęło ponad 200 raportów dotyczących kryzysu zdrowia psychicznego na skutek przyjmowania analogów. Mamy najnowsze badania w tym zakresie.

Od 2010 roku do Amerykańskiej Agencji ds. Żywności i Leków (FDA) wpłynęło 265 raportów dotyczących stosowania analogów GLP-1 i związanych z tym myśli oraz zachowań samobójczych. Ponad połowa pacjentów zgłaszała, że tego rodzaju problemy ze zdrowiem psychicznym pojawiły się już po przyjęciu pierwszej dawki. Choć w ulotkach leków zawierających liraglutyd lub semaglutyd widnieje informacja o możliwości wystąpienia tego typu działań niepożądanych, naukowcy postanowili to sprawdzić.

Czy leki na odchudzanie dla dzieci i młodzieży. Najnowsze ustalenia naukowe

Analogi GLP-1, czyli leki zawierające takie substancje czynne jak liraglutyd lub semaglutyd stosowane są nie tylko w leczeniu dorosłych. Z rozwiązania korzystają także nastolatkowie, u których stwierdzono otyłość. Amerykańska Akademia Pediatryczna uwzględniła takie rozwiązanie i zastrzyki mogą przyjmować już dzieci od 12 roku życia. 

Niemniej rodzice obawiali się m.in., jak taka forma wpłynie na zdrowie psychiczne ich pociech i czy analogi GLP-1 nie doprowadzą do zwiększenia ryzyka psychiatrycznego w tym występowania myśli i prób samobójczych. 

W celu oceny ryzyka, para izraelskich naukowców, dr Liya Kerem i dr Joshua Stokar z  Hadassah University Medical Center i The Hebrew University of Jerusalem przeprowadzili badania, w których udział wzięło ponad 54 tys. amerykańskich nastolatków leczonych takimi preparatami jak Wegovy, czy Saxenda.

Wyniki opublikowano 14 października 2024 roku na łamach JAMA Pediatrics. Wspomniana grupa uczestników skupiała dzieci i młodzież w wieku od 12. do 18. roku życia.  Wszyscy byli otyli. W sumie 4052 osoby przyjmowały lek w formie wstrzykiwaczy Saxenda lub Wegovy. Natomiast pozostali uczestnicy badań w liczbie 50 112 nie przyjmowali tego rodzaju leków.

Analogi GLP-1 prowadzą do zaburzeń psychicznych? Wyniki badań klinicznych

Wyniki opisanych wyżej badań wykazały, że wśród dzieci objętych leczeniem analogami GLP-1 nie odnotowano związku pomiędzy leczeniem a myślami samobójczymi, czy zachowaniami o takim charakterze.

Co więcej, autorzy badań wskazują, że w tej grupie młodych pacjentów odnotowano spadek myśli i prób samobójczych aż o 33% w porównaniu z nastolatkami, które nie przyjmowały ani semaglutydu ani liraglutydu.

Badacze wskazują, że mechanizmem, który przyczynia się do zaburzeń zdrowia psychicznego i związanych z tym kryzysów egzystencjonalnych może być sam fakt posiadania nadmiernej wagi.

- Otyłość w okresie dojrzewania sama w sobie wiąże się ze zmniejszoną jakością życia i zwiększonym ryzykiem zaburzeń psychicznych — wskazali badacze.

Niemniej autorzy badań dodają, że wciąż nie jest jasne to jak analogi GLP-1 wpływają choćby na występowanie depresji czy innych zaburzeń zdrowia psychicznego. Stąd konieczne są dalsze badania w tym zakresie. 

Przyszłe badania prospektywne powinny zbadać możliwe mechanizmy, które mogłyby pozwolić lekom GLP-1 złagodzić objawy psychiatryczne u nastolatków

 - podsumowali izraelscy naukowcy.

Naukowcy zaznaczają, że w ostatnim czasie sprzedaż leków na otyłość GLP-1, takich jak Wegovy i Zepbound (tirzepatid), gwałtownie wzrosła wśród dorosłych. Natomiast ze względu na fakt, że 1 na 5 dzieci w USA cierpi obecnie na otyłość, wzrasta również popularność tych leków wśród nastolatków.

Magdalena Siraga