Popularne leki bez recepty mogą zwiększać ryzyko demencji. Bierze je wielu Polaków

Najnowsze badanie rzuca nowe światło na ryzyko rozwoju demencji. Okazuje się, że może być ono znacząco wyższe u osób, które z powodu zaparć regularnie stosują leki na przeczyszczenie dostępne bez recepty.

Zaparcia są częstym problemem osób w średnim i starszym wieku. Zamiast poradzić się lekarza, chętnie sięgają one po dostępne bez recepty środki na przeczyszczenie - chociaż preparaty te nie są przeznaczone do regularnego stosowania.

Wyniki badania, opublikowanego w piśmie Neurology (wydaje je Amerykańska Akademia Neurologii) to kolejny dowód na to, że takich preparatów nie powinno się jednak stosować zbyt długo. Mogą bowiem znacząco zwiększać ryzyko demencji. 

Odkryto związek między lekami na przeczyszczenie a demencją

Autorami pracy są naukowcy z USA, Chin i Wielkiej Brytanii. W badaniu wykorzystali dane 502 229 osób, zgromadzone w brytyjskim Biobanku. Ich średnia wieku wynosiła 57 lat (były to osoby w wieku 40-69 lat) i nie mieli wcześniej zdiagnozowanej demencji.

W tej grupie do regularnego zażywania środków przeczyszczających - czyli przez większość dni tygodnia - przyznało się 18 235 osób (3,6 proc. uczestników).

W analizie uwzględniono inne czynniki mogące mieć wpływ na ryzyko demencji, w tym wiek i płeć, a także wykształcenie, stosowanie innych leków, występowanie demencji w rodzinie oraz inne choroby towarzyszące.

Z badania wynika, że po 10 latach osoby, które regularnie stosowały środki przeczyszczające, były o 51 proc. bardziej  narażone na wystąpienie demencji o różnym podłożu niż ci, którzy nie stosowali ich wcale lub sięgali po nie rzadko. W przypadku demencji naczyniowej to ryzyko było wyższe i wynosiło 65 proc.

Badacze podkreślają, że badanie nie jest w stanie udowodnić, że zażywanie leków przeczyszczających jest przyczyną demencji, jednak wskazuje, że istnieje silna zależność między ich stosowaniem, a rozwojem tego zaburzenia.

Im więcej, tym wyższe ryzyko

Jak ustalili naukowcy, ogólne ryzyko demencji rosło proporcjonalnie do liczby zażywanych środków przeczyszczających. U tych, którzy sięgali po jeden typ takiego leku, było ono wyższe o 28 proc., natomiast u osób zażywających dwa i więcej rodzajów środków przeczyszczających rosło nawet o 90 proc.

Jeśli chodzi o osoby stosujące jeden typ leków przeczyszczających demencją najbardziej zagrożone były osoby, które stosowały tylko leki osmotyczne to znaczy takie, które przyciągają wodę do jelit i pobudzają perystaltykę. W ich przypadku ryzyko demencji z różnych przyczyn rosło o 64 proc, a ryzyko demencji naczyniowej aż o 97 proc.

Ekspertka: te leki mogą zmieniać mikroflorę

Wyniki badania skomentowała jedna z ich autorek, dr Feng Sha z Instytutu Zaawansowanych Technologii w Shenzhen w Chinach. Jak wyjaśniła, ich regularne stosowanie może zmieniać mikroflorę jelitową i prawdopodobnie w ten sposób wpływać na przesyłanie sygnałów z jelit do mózgu, lub też zwiększać produkcję toksyn, które negatywnie oddziałują na mózg.

Zaznaczyła, że preparaty tego typu nie są przeznaczone do regularnego stosowania, tymczasem wiele osób ich nadużywa. Dodała, że konieczne są dalsze badania, które pozwolą zweryfikować zależność, jaką zaobserwowano w tej analizie.

"Jeśli nasze odkrycie zostanie potwierdzone, lekarze powinni zachęcać ludzi do leczenia zaparć poprzez zmianę stylu życia, czyli picie większych ilości wody, spożywanie większych ilości błonnika oraz zwiększenie aktywności fizycznej w codziennym życiu" - podkreśliła dr Sha.

Katarzyna Hubicz