Po wakacjach czas na przegląd. Dlaczego trzeba przebadać sobie skórę i jak to zrobić?

Wakacje to czas, gdy więcej niż kiedykolwiek przebywamy na świeżym powietrzu, eksponujemy ciało na słońce, opalamy się, relaksujemy i... narażamy się na nowotwory skóry. Kiedy skończą się wakacje i zacznie jesień, to czas, żeby zadbać o odporność przed sezonem zwiększonego ryzyka zachorowań na infekcje, ale również czas, aby przyjrzeć się swoim znamionom. Na co zwrócić uwagę?

Dlaczego po lecie należy zbadać skórę i znamiona? 

Po wakacyjnym opalaniu czas na badanie skóry. Zalecane jest zarówno samodzielne samobadanie, jak i kontrola znamion u dermatologa. Samobadanie skóry jest istotne na co dzień, m.in. jako czynnik sprzyjający szybkiej identyfikacji kleszczy, które mogły znaleźć się na naszej skórze po spacerach.

Kolejnym argumentem na „tak” jest właśnie potencjalna możliwość wyszukania na skórze znamion, które mogą być niebezpieczne dla naszego zdrowia, a nawet życia.

TO TEŻ MOŻE CIĘ ZAINTERESOWAĆ: Choroba Bowena - przedinwazyjny RAK SKÓRY

Po co badać znamiona? Najczęstsze i najgroźniejsze nowotwory skóry

Dlaczego warto regularnie kontrolować stan swojej skóry? To pozwoli szybciej wykryć ewentualne zmiany, z których niektóre mogą być zmianami nowotworowymi. Jakie nowotwory skóry są szczególnie groźne?

Czerniak - przyczyny, objawy rokowania 

Należy tu wymienić takie choroby, jak czerniak złośliwy (Melanoma). To najbardziej agresywny nowotwór skóry, który powstaje z komórek barwnikowych (melanocytów). Może rozwijać się zarówno na skórze, jak i w miejscach niewystawionych na działanie słońca, takich jak błony śluzowe, gałki oczne czy paznokcie. Rokowanie: Rokowanie zależy głównie od stadium wykrycia.

Wczesne wykrycie daje dobre rokowania, przy wskaźniku przeżycia 5-letniego na poziomie ok. 98 proc. W przypadku późnego stadium, gdy czerniak zdążył dać przerzuty do innych organów, rokowania są znacznie gorsze, a wskaźnik przeżycia 5-letniego spada nawet do 20 proc. Czynniki ryzyka to m.in. nadmierna ekspozycja na słońce, poparzenia słoneczne, jasna karnacja, obciążenie genetyczne.

Rak podstawnokomórkowy - przyczyny, objawy rokowania

Zagrożenie stanowi też rak podstawnokomórkowy (Basal Cell Carcinoma – BCC), który jest najczęstszym, ale zarazem - na szczęście - najmniej groźnym nowotworem skóry. Zazwyczaj rozwija się powoli i rzadko daje przerzuty, ale może powodować miejscowe zniszczenia tkanek. Pojawia się najczęściej na skórze twarzy, głowy, szyi, czyli w  obszarach najczęściej wystawianych na słońce.

Rak kolczystokomórkowy - przyczyny, objawy rokowania

Z kolei rak kolczystokomórkowy (Squamous Cell Carcinoma – SCC) to drugi najczęstszy nowotwór skóry. Jest bardziej agresywny niż rak podstawnokomórkowy, szczególnie w zaawansowanych stadiach, ponieważ ma większą tendencję do dawania przerzutów, zwłaszcza do węzłów chłonnych. Wczesne wykrycie daje dobre rokowania, a wskaźnik przeżycia 5-letniego wynosi ponad 90 proc. Jednak w zaawansowanych przypadkach, kiedy rak daje przerzuty, rokowanie jest gorsze.

Zatem, wbrew częstym opiniom, nie tylko czerniak stanowi zagrożenie. Zmiany skórne mogą być różnego typu, o różnej proweniencji i różnym rokowaniu. W jaki sposób przeprowadzić samobadanie skóry?

CZYTAJ RÓWNIEŻ: Rak kolczystokomórkowy skóry - objawy, rozpoznanie, leczenie

Jak badać skórę, żeby wykryć zmiany i sprawdzić znamiona? 

• Skorzystaj z lustra i pomieszczenia z dobrym oświetleniem.
• Jeśli masz już znamiona, dobrze je fotografować i co jakiś czas porównywać zdjęcia, aby zweryfikować, czy zmiany na skórze ulegają powiększeniu albo przebarwieniom.
• Zaglądaj w mało wyeksponowane miejsca. Podobnie jak w trakcie badania skóry pod kątem obecności kleszczy, należy zaglądać w miejsca trudno dostępne. Poproś bliską osobę lub lekarza o pomoc. Jeśli nie jesteś w stanie samodzielnie obejrzeć jakiegoś rejonu ciała, np. skóry głowy między włosami, warto poprosić kogoś o pomoc.
• Nie zapominaj o plecach, które możesz obserwować w lusterku, oraz o przestrzeniach między palcami czy podeszwach stóp.
• Obserwuj partie skóry także na tych częściach ciała, które nie są wystawiane na działanie promieni słonecznych.
• Zmiany nowotworowe mogą pojawiać się także na paznokciach i gałkach ocznych.
• Zmiany, które powinny być omówione z lekarzem, to te, które mają asymetryczny kształt, nierówne brzegi, zmienny kolor, duży rozmiar i ulegają zmianom, jeśli chodzi o kształt lub kolor (z ang. asymmetry, border, colour, diameter, evolution).
• Alarmujące sygnały to krwawienie zmian albo uporczywe swędzenie.

Zmiany budzące niepokój należy omówić ze specjalistą, gdyż może być potrzebna dalsza diagnostyka, a w konsekwencji także usunięcie znamienia. 

CZYTAJ WIĘCEJ NA TEN TEMAT: Rak skóry - objawy i rodzaje [ZDJĘCIA]

Katarzyna Głuszak