Pierwsze objawy ADHD i autyzmu zobaczymy w oczach. Przełomowe badanie pomaga "zrozumieć mózg"

Szacuje się, że na ADHD i ASD (zaburzenia ze spektrum autyzmu) cierpi odpowiednio 3,4% i 1% populacji. Ponadto jedno na troje dzieci z ASD wykazuje też objawy typowe dla ADHD. W nowym badaniu naukowcy odkryli pewną zależność między tymi stanami, którą można wyczytać z oczu. Wyniki analizy mogą okazać się przełomem w diagnostyce tych zaburzeń.

Nowe badania przeprowadzone przez ekspertów z  Flinders University i University of South Australia, które zostały opublikowane w "Frontiers in Neuroscience", dowodzą, że nagrania reakcji oczu mogą pomóc identyfikować sygnały charakterystyczne dla zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) i zaburzeń ze spektrum autyzmu (ASD). Sygnały te mogą stać się potencjalnymi "biomarkerami" zaburzeń.

Nowe badanie nadzieją na szybszą diagnostykę

W badaniu wzięło udział 55 osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, 15 osób z ADHD i 156 osób z grupy kontrolnej.

Urządzeniem kontrolnym był elektroretinogram (ERG), a do analizy danych zastosowano metodę zwaną dyskretną transformacją falkową (DWT). ERG to test diagnostyczny, który mierzy reakcje elektryczne różnych komórek siatkówki w odpowiedzi na bodziec świetlny.

Wyniki badania dowiodły, że osoby z zaburzeniami ze spektrum autyzmu wykazują inne reakcje siatkówki, niż osoby z ADHD. Dzieci z mniejszą "energią ERG" miały ASD, a dzieci z wyższą energią - ADHD.

„Sygnały siatkówkowe wskazują na określone nerwy, które je generują. Więc jeśli potrafimy zidentyfikować te różnice w sygnałach i zlokalizować je w określonych szlakach, które wykorzystują różne sygnały chemiczne, obecne również w mózgu, możemy wykazać wyraźne różnice w reakcjach siatkówki między dziećmi z ADHD i ASD oraz potencjalnie - innymi schorzeniami neurorozwojowymi” - mówi dr Paul Constable, główny autor badania.

„Badanie to dostarcza wstępnych dowodów na zmiany neurofizjologiczne, które nie tylko odróżniają ADHD i ASD od typowo rozwijających się dzieci, ale także dowody na to, że można je odróżnić na podstawie cech ERG” - dodaje.

„Ostatecznie zrozumieliśmy, w jaki sposób oczy mogą pomóc nam zrozumieć mózg” - mówi Fernando Marmolejo-Ramos, współautor badania. „Podczas gdy potrzebne są dalsze badania, aby ustalić nieprawidłowości w sygnałach siatkówkowych, które są specyficzne dla tych i innych zaburzeń neurorozwojowych, to co zaobserwowaliśmy do tej pory, pokazuje, że jesteśmy na progu czegoś niesamowitego” - podkreśla.

Czym jest ADHD i ASD?

ADHD to neurorozwojowe zaburzenia psychiczne. Do typowych objawów ADHD można zaliczyć trudności w radzeniu sobie z impulsywnymi zachowaniami, nadaktywność i trudności z koncentracją.

ASD obejmuje różnego rodzaju zaburzenia autystyczne. Do zaburzeń tych zalicza się między innymi autyzm oraz zespół Aspergera. ASD utrudnia komunikację werbalną i niewerbalną z dzieckiem, a także negatywnie wpływa na interakcje społeczne. Symptomy tego schorzenia mogą pojawiać się w różnym wieku, a ich liczba i natężenie znacznie się różnić. Rozpoznanie możliwe jest już przed 3. rokiem życia.

Oba stany są powszechnie diagnozowane w dzieciństwie, ale ze względu na ich podobne cechy, postawienie odpowiedniej diagnozy może zająć dużo czasu.

Weronika Rumińska