Pierwsza szczepionka na "zły cholesterol". Zmniejsza LDL aż o 30 proc.

Podwyższony cholesterol to problem blisko 20 milionów Polaków. Szczególnie groźne jest zbyt wysokie stężenie cholesterolu LDL. Jego poziom można obniżyć z pomocą leków, jednak wiele osób przyjmuje je nieregularnie. Powstaje szczepionka, która pomoże kontrolować poziom "złego cholesterolu" LDL w organizmie.

Jak działa nowa szczepionka na cholesterol?

Wysokie stężenie cholesterolu, zwłaszcza LDL, to powszechny problem zdrowotny na całym świecie. Z danych statystycznych wynika, że w USA dotyka 2 na 5 dorosłych. W Polsce, na co wskazują eksperci z Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, dotyka on blisko 20 milionów osób - jednak blisko połowa może nie zdawać sobie z tego sprawy. Wielu już zdiagnozowanych chorych nie stosuje się do zaleceń lekarskich i nie przyjmuje regularnie leków obniżających cholesterol - w tym statyn.

Skalę problemu może zmniejszyć szczepionka, nad którą pracują obecnie naukowcy z Uniwersytetu Nowego Meksyku i Uniwersytetu Kalifornijskiego w Davis. Jak wyjaśnił prof. Bryce Chackerian, genetyk molekularny z Uniwersytetu w Nowym Meksyku, szczepionka oparta jest o niezakaźną cząsteczkę wirusa, konkretnie jego otoczkę.

Po wprowadzeniu do organizmu celuje w określone białko zwane konwertazą probiałkową subtylizyną/keksyną typu 9 (PCSK9). Białko to ma ważny związek z LDL. Za utrzymanie stężenia LDL na bezpiecznym poziomie odpowiadają specjalne receptory umieszczone na komórkach wątroby. Nadmiar PCSK9 może je uszkodzić, przez co we krwi krąży więcej złego cholesterolu. Szczepionka uruchamia odpowiedź układu odpornościowego, który neutralizuje nadmiar  białka PCSK9.

Szczepionka na cholesterol - obiecujące wyniki badań

W testach na myszach naukowcy wykazali, że szczepionka na cholesterol może obniżyć stężenie cholesterolu LDL nawet o 30 proc i wykazuje podobną skuteczność, co stosowane obecnie leki - inhibitory PCSK9. Potencjalnie może być jednak dużo tańszym rozwiązaniem.

Prof. Bryce Chackerian wyjaśnił, że takie podejście pozwoliłoby na szerokie zastosowanie tam, gdzie tradycyjne terapie na cholesterol są zbyt drogie. Dawka szczepionki wystarczyłaby na około rok terapii. Jej twórcy przewidują, że preparat będzie gotowy w ciągu najbliższych dziesięciu lat.

Dlaczego wysoki LDL jest groźny?

Przypomnijmy - cholesterol LDL to jedna z frakcji cholesterolu. Sam cholesterol jest nam niezbędny do życia - jest składnikiem błon lipidowych, uczestniczy w przekazywaniu sygnałów nerwowych, pomaga w syntezie witaminy D i niektórych hormonów, a także w trawieniu tłuszczu.

Frakcja LDL uczestniczy w transportowaniu cholesterolu do poszczególnych komórek. Jeśli stężenie cholesterolu LDL jest zbyt wysokie - na przykład na skutek nieprawidłowej diety -  dochodzi do zaburzeń funkcji śródbłonka naczyniowego, uwalniania czynników prozapalnych i powstawania płytek miażdżycowych, czego konsekwencją może być miażdżyca, zawał serca lub udar mózgu.  

Katarzyna Hubicz