PAN ogłasza alarm w obliczu katastrofy i wydaje zalecenia

Państwowa Akademia Nauk wydała zalecenia w związku z rosnącą liczbą zachorowań na COVID-19. Są to konkretne wskazówki dla każdego z nas, dla pracodawców, seniorów, a także pracowników medycznych. Zalecenia te przygotował interdyscyplinarny zespół doradczy ds. COVID-19 przy prezesie PAN złożony z wybitnych naukowców.

Na stronie Państwowej Akademii Nauk możemy przeczytać apel naukowców zaniepokojonych obecną sytuacją epidemiczną w naszym kraju. Autorzy nazwali go wymownie "Larum w obliczu kryzysu COVID-19". Ich zdaniem Polska łagodniej niż inne państwa przeszła pierwszą falę epidemii koronawirusa, a to wszystko za sprawą ostrych restrykcji wprowadzonych już w marcu tego roku.

Teraz jednak sytuacja jest diametralnie inna - liczba nowych zakażeń rośnie w zastraszającym tempie, osoby niezdiagnozowane zarażają na szeroką skalę kolejne osoby. Podkreślają oni, że sytuacja zaczyna wymykać się spod kontroli i za miesiąc może nas spotkać całkowity paraliż służby zdrowia: "Grozi nam to, że w najbliższym czasie wielu ludzi pozbawionych pomocy umrze w domach lub nawet na ulicach. Prognozy wskazują na to, że w kolejnych dniach sytuacja będzie się pogarszać. Nawet natychmiastowe całkowite zamknięcie gospodarki (lockdown) przyniosłoby pierwsze pozytywne efekty dopiero za około dwa tygodnie. Jednak medycyna i gospodarka to naczynia połączone. Koszty ponownego zamknięcia gospodarki będą ogromne, dlatego powinniśmy uniknąć tego kroku za wszelką cenę".

I dlatego naukowcy apelują do natychmiastowej zmiany naszego lekceważącego podejścia do pandemii. Ich zdaniem nie wystarczy samo wprowadzenie rządowych dekretów, a nawet stanu wyjątkowego. Potrzebne jest wspólne odpowiedzialne działanie wszystkich obywateli, które pozwoli ochronić osoby najbardziej narażone na ciężki przebieg COVID-19 i śmierć. W tym celu interdyscyplinarny zespół doradczy ds. COVID-19 przy prezesie PAN przygotował zalecenia dla wszystkich Polaków - tylko ich rygorystyczne przestrzeganie może nas uchronić od nadchodzącej katastrofy!

Spis treści

1. Zalecenia dla każdego z nas
2. Zalecenia dla pracodawców lub dla osób odpowiedzialnych za innych
3. Zalecenia dla seniorów
4. Zalecenia dla pracowników medycznych każdego szczebla

Zalecenia dla każdego z nas

1. Nie pluj i nie kichaj na los swoich bliskich, znajomych i napotkanych nieznajomych. Z każdym wydechem z ust i nosa wydostają się drobne kropelki śliny i wydzieliny nosowej. Opadają one zwykle na ziemię w odległości mniejszej niż 1,5 m od emitującej je osoby. Jeśli mówimy spokojnym głosem, jest ich więcej i osiągają nieco większy zasięg. Gdy podnosimy głos, docierają one jeszcze dalej, a gdy krzyczymy lub głośno śpiewamy, ich zasięg jest już spory i jest ich znacznie więcej. Kropelki emitowane przez osobę zakażoną zawierają wirus SARS-CoV-2. Droga kropelkowa jest głównym sposobem zakażania się. Dlatego tak ważnym, może nawet najważniejszym, jest zalecenie, aby zachowywać dystans co najmniej 1,5 metra od innych osób i aby nosić maseczkę zakrywającą nos i usta (nawet wykonaną domowym sposobem). Jeśli to możliwe, przenieś spotkania ze znajomymi na otwartą przestrzeń. Podróżuj tylko wtedy, gdy jest to konieczne.

2. Myj często ręce, a jeżeli to niemożliwe, stosuj środki odkażające.

3. Jeśli źle się czujesz, masz „grypę”, „przeziębiłeś się”/”przeziębiłaś się” – nie wychodź z domu, nie spotykaj się z innymi ludźmi. Poczekaj, aż objawy całkiem znikną, a nawet dzień lub dwa dłużej. Skontaktuj się z lekarzem pierwszego kontaktu, czy nie należy wykonać badania w kierunku COVID-19.

4. Jeśli rozpoznano u Ciebie COVID-19 lub straciłeś węch i smak – poinformuj osoby, z którymi miałeś/miałaś kontakt w ciągu 2 dni przed pojawieniem się objawów. To prawda, jest to urzędowym obowiązkiem inspekcji sanitarnej, ale strasznie przepracowani i wyczerpani pracownicy tej inspekcji mogą nie dać rady zareagować szybko. 

5. Jeśli jesteś rodzicem dziecka, wśród którego rówieśników lub opiekunów rozpoznano COVID-19 (np. taką informację przesłała szkoła czy przedszkole), nie wychodź bez potrzeby z domu, rygorystycznie utrzymuj dystans w pracy, noś maseczkę, myj i dezynfekuj ręce, a przy najmniejszych objawach u siebie lub u dziecka poinformuj lekarza pierwszego kontaktu. Unikaj kontaktu z osobami z grupy ryzyka.

6. Postępuj podobnie, jeżeli dostaniesz taką informację od znajomego lub współpracownika.

7. W miarę możliwości, zachowując środki ostrożności, pomagaj sąsiadom i znajomym, szczególnie osobom w trudnych sytuacjach życiowych. Bądź solidarny!

Zalecenia dla pracodawców lub dla osób odpowiedzialnych za innych

8. Twój pracownik jest przeziębiony albo miał kontakt z osobą zakażoną SARS-CoV-2 – sam zorganizuj mu pracę zdalną. Oficjalna kwarantanna może się opóźnić.

9. Już teraz wprowadź pracę zdalną w jak największym możliwym zakresie. Pamiętaj, że zatłoczone środki transportu publicznego, którymi podróżują Twoi pracownicy do pracy i z pracy do domu, są miejscem, w którym łatwo się zarazić SARS-CoV-2 lub grypą. Praca zdalna sprawi, że tłok w środkach transportu publicznego, szczególnie w godzinach szczytu, będzie mniejszy.

10. Pamiętaj jednak, aby nakładać na innych tylko te rygory i ograniczenia, które są uzasadnione dostępną wiedzą i dowodami naukowymi, a nie wypływają jedynie z Twojego osobistego przekonania lub gwałtownych emocji.

11. Zadbaj o to, aby wszelkie restrykcje były jasno przedstawione i w pełni zrozumiałe dla wszystkich.

12. Rygory przesadne i niezrozumiałe są lekceważone i przynoszą efekt odwrotny do zamierzonego.

13. Twój przykład jest kluczowy dla osób zależnych od Ciebie. Jeżeli nie przestrzegasz zasad higieny oraz kwarantanny, ci, którzy Ciebie naśladują, również tego nie zrobią.

Zalecenia dla seniorów

14. Unikaj zatłoczonych miejsc, staraj się minimalizować jakikolwiek kontakt – nawet z dziećmi i wnukami.

15. Ogranicz spotkania towarzyskie.

Zalecenia dla pracowników medycznych każdego szczebla

16. Nie zapominaj, że gdy jesteś lekarzem, pielęgniarką czy innym pracownikiem medycznym, to związane jest to z pewną odpowiedzialnością! Nie zakładaj, że walka z COVID-19 Ciebie nie dotyczy. Stosując środki ochrony osobistej, możesz nadal udzielać pomocy swoim pacjentom. Jeżeli tylko możesz, to niezwłoczne udziel pomocy chorym, którzy się do ciebie zgłaszają.

"Pamiętaj: postępując zgodnie z powyższymi zasadami, chronisz nie tylko siebie, ale i swoją rodzinę i bliskich. Suma tych bardzo prostych działań znacznie ograniczy już za dwa tygodnie codzienną liczbę zachorowań. Ale tylko wtedy, gdy będziemy się do nich stosowali powszechnie i rygorystycznie. Pozwoli to na w miarę sprawne działanie systemu ochrony zdrowia także za dwa tygodnie czy miesiąc, pomoże to uniknąć śmierci wielu osób i ponownego lockdownu.

Jeżeli nie zastosujemy się do powyższych zaleceń, narazimy na śmierć członków rodziny, bliskich i przyjaciół, a także Polskę na zapaść gospodarczą i cywilizacyjną. To z kolei sprawi, że swoją nieodpowiedzialnością zgotujemy współczesnym dzieciom, jak i przyszłym pokoleniom, przyszłość nie do pozazdroszczenia".

Interdyscyplinarny zespół doradczy ds. COVID-19 powołano w PAN 30 czerwca 2020 roku. W jego skład wchodzą:

• prof. Jerzy Duszyński - prezes PAN i przewodniczący grupy
• prof. Krzysztof Pyrć (Uniwersytet Jagielloński) - zastępca
• dr Aneta Afelt (Uniwersytet Warszawski) - sekretarz
• prof. Radosław Owczuk (Gdański Uniwersytet Medyczny)
• dr hab. Anna Ochab-Marcinek (Instytut Chemii Fizycznej PAN)
• dr hab. Magdalena Rosińska (Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny)
• prof. Andrzej Rychard (Instytut Filozofii i Socjologii PAN)
• dr hab. Tomasz Smiatacz (Gdański Uniwersytet Medyczny)

Tu znajdziesz pełną treść apelu naukowców z PAN >>>

Czytaj też:

• Strefa żółta - obostrzenia. Jakie zasady obowiązują w żółtej strefie?
• Czerwona strefa - obostrzenia. Jakie zasady obowiązują w czerwonej strefie?
• Czy na kwarantannie przysługuje zasiłek?