Pacjenci z rakiem rzadziej chorują na alzheimera. Naukowcy sprawdzili, dlaczego

Naukowcy od lat zastanawiają się nad tajemniczą zależnością między chorobą Alzheimera a występowaniem nowotworów. Badania wskazują, że osoby zmagające się z jedną z tych chorób rzadziej zapadają na drugą. Jak to możliwe, że dwie tak poważne dolegliwości mogą być ze sobą powiązane, w sposób odwrotnie proporcjonalny? Nowe badania sugerują, jaka jest przyczyna tej zależności.

Choroba Alzheimera - narastający problem społeczny

Choroba Alzheimera to problem, który statystycznie może dotykać coraz większej liczby osób, co ma związek m.in. ze starzeniem się społeczeństw. To schorzenie, które sukcesywnie wyniszcza mózg, powodując zaburzenia pamięci, utrudniając, a z czasem uniemożliwiając codzienne czynności, zaburzając percepcję, odbierając tożsamość i w końcu prowadząc do śmierci.

Osoby z chorobą Alzheimera rzadziej chorują na raka  

Wciąż nie są do końca poznane mechanizmy odpowiadające za powstawanie choroby Alzheimera, chociaż zauważono pewne czynniki, które mogą sprzyjać rozwojowi tego schorzenia.

Zauważono też, że osoby chorujące na Alzheimera rzadziej zmagają się z niektórymi rodzajami chorób nowotworowych. Skąd się bierze ta zależność? Wyniki nowych badań zdają się wskazywać odpowiedź.

Niektóre ostatnie badania retrospektywne wykazały, że ryzyko zachorowania na raka u pacjentów z chorobą Alzheimera jest zmniejszone o połowę. Jednocześnie ryzyko rozwoju Alzheimera u pacjentów z rakiem jest zmniejszone o 35 procent.

Przyczyny tej zależności są nieznane. Wiadomo natomiast, że rak jelita grubego wykazuje najsilniejsze powiązania z chorobą Alzheimera.

Doświadczenia wyjaśniają związki alzheimera z rakiem

Chińscy badacze rozpoznali niższą częstość występowania raka jelita grubego u myszy z objawami choroby Alzheimera. Jednak po przeszczepieniu kału od myszy bez alzheimera, wskaźnik zachorowań na raka jelita grubego wzrósł, osiągając przeciętny poziom porównywalny z resztą populacji. 

To potwierdza wcześniejsze ustalenia wielu zespołów badawczych, wskazując, że choroba Alzheimera jest ściśle powiązana ze składem flory jelitowej.

Obecnie zebrane dowody wskazują, że niektóre mikroorganizmy jelitowe mogą kształtować układ odpornościowy w sposób wpływający na mózg. Kilka wcześniejszych badań na gryzoniach powiązało mikrobiom jelitowy z objawami choroby Alzheimera.

W niedawnych przełomowych eksperymentach stwierdzono nawet, że przeszczepy kału mogą przenosić problemy z pamięcią z jednego gryzonia na drugiego.  

Wczesne oznaki demencji

Zobacz galerię 9 zdjęć

Myszy z objawami alzheimera były odporne na raka jelita grubego

W serii eksperymentów przeprowadzonych w szpitalu uniwersyteckim Hebei Medical University w Chinach, naukowcy odkryli, że myszy z objawami podobnymi do Alzheimera wykazywały odporność na raka jelita grubego, gdy choroba została sztucznie wywołana. 

Zapalenie jelit u tych myszy było stłumione. Gdy przeszczepiono kał od zdrowej, młodszej myszy do myszy z objawami podobnymi do Alzheimera, to stłumienie ustępowało. 

Naukowcy pobrali próbki mikrobioty od zwierząt, poszukując bakterii odpowiedzialnej za opisane zjawisko.Wskazano jako "podejrzaną" gram-ujemną bakterię zwaną Prevotella. 

Gdy myszy były poddane leczeniu bakteriami Prevotella, ich jelita produkowały mniej komórek odpornościowych wywołujących stan zapalny, nawet gdy myszy były narażone na niebezpieczne patogeny.

Zarazem, gdy myszy były leczone związkami pochodzącymi od Prevotella, zwierzęta wykazywały dysfunkcje poznawcze oraz jednocześnie odporność na rozwój nowotworów w odbytnicy i okrężnicy.

Bakteria, która może mieć związek z chorobą Alzheimera i odpornością na nowotwory

Naukowcy wyjaśniają, że wiele badań wykazało, że lipopolisacharydy (LPS) pochodzące z rodzaju Prevotella są zaangażowane w zapalne reakcje bariery śluzówkowej.

LPS mogą tworzyć toksyczne środowisko, które uszkadza neurony dopaminowe, odgrywające rolę w funkcjach poznawczych i motorycznych.

Niedawne badanie kliniczne na ludziach wykazało dowody na to, że przeszczepy kału mogą łagodzić objawy motoryczne choroby Parkinsona, która jest ściśle związana z degeneracją neuronów dopaminowych.

Dane epidemiologiczne już wcześniej wykazywały pewne zależności między rakiem a chorobą Alzheimera, jednak nowe badania ukazują teraz wyraźny mechanizm. Jak podkreślili autorzy badania: 

To biologiczne i eksperymentalne dowody wspierające odwrotną zależność między częstością występowania choroby Alzheimera a rakiem jelita grubego.

Katarzyna Głuszak