Ostrożnie z ziołowymi suplementami. Kiedy mogą być groźne dla zdrowia?

Stosowanie suplementów w niektórych przypadkach jest wręcz wskazane. Jednak przyjmowanie preparatów, zwłaszcza tych ziołowych, powinno odbywać się pod kontrolą lekarza. Wszystko ze względu na to, że nieprawidłowa suplementacja może spowodować poważne skutki zdrowotne.

W ostatnich latacho pularność suplementów ziołowych, zwłaszcza tych zawierających CBD (kannabidiol), gwałtownie wzrosła. Wykazano, że CBD dostępne bez recepty ma właściwości:

• przeciwzapalne,
• przeciwpadaczkowe,
• przeciwbólowe,
• przeciwlękowe,
• przeciwpsychotyczne
• i immunomodulujące.

CBD obecny w kosmetykach, będący substytutem tytoniu lub w postaci olejków zapachowych, nie zawiera THC (tetrahydrokannabinolu), który powoduje psychotropowe działanie konopii. W związku z tym nie podlega kontroli agencji nadzorujących leki.

Popularnym składnikiem suplementów ziołowych jest także berberyna. Występuje ona w korzeniach, kłączach i korze wielu roślin leczniczych. Jest często stosowana w tradycyjnej medycynie chińskiej i ajurwedyjskiej do leczenia:

• infekcji,
• biegunki,
• cukrzycy typu 2,
• wysokiego poziomu cholesterolu
• i wysokiego ciśnienia krwi.

Prawidłowa suplementacja tych substancji może przynosić duże korzyści zdrowotne. Natomiast przyjmowanie ich w nieodpowiednich dawkach niesie za sobą ryzyko wystąpienia działań niepożądanych.

Nieświadomość konsumentów

Dokładny skład suplementów ziołowych może się znacznie różnić w zależności od dystrybutora, a właściwości farmakodynamiczne i farmakokinetyczne tych substancji nie są dobrze znane.

Istnieją ograniczone dane dotyczące ich skuteczności, toksyczności i możliwości interakcji. W rezultacie nie zawsze można przewidzieć ich negatywne konsekwencje.

"Coraz więcej osób przyjmuje suplementy ziołowe ze względu na ich potencjalne korzyści. Jednak ich „naturalny” charakter może być mylący, ponieważ preparaty te mogą wywoływać poważne niepożądane skutki uboczne same lub w połączeniu z innymi suplementami lub lekami" – powiedziała Elise Bakelants, lekarz z Oddziału Kardiologii Szpitala Uniwersyteckiego w Genewie.

"Nie należy lekceważyć ich stosowania, a zalecenia dotyczące dawkowania powinny być zawsze przestrzegane" - apeluje Bakelants.

Skutki nieprawidłowej suplementacji oleju konopnego i berberyny

Eksperci przyjrzeli się skutkom niewłaściwego przyjmowania suplementów na podstawie dokumentacji medycznej jednej z pacjentek. Nowy opis przypadku, który pojawił się w Heart Rhythm Case Reports, oficjalnym czasopiśmie Heart Rhythm Society, wydawanym przez Elsevier, dotyczy pacjentki, która doświadczyła zawrotów głowy i omdlenia.

Zdiagnozowano u niej niebezpieczną arytmię serca po zażyciu oleju konopnego zawierającego CBD i CBG oraz suplementów berberyny, które miały jej pomóc radzić sobie ze stresem i równowagą między życiem zawodowym a prywatnym. Cztery miesiące przed wystąpieniem objawów zaczęła stosować sześciokrotnie większą niż zalecana dawkę oleju konopnego, a ostatnio dodała do mieszanki berberynę.

56-letnia kobieta została przyjęta na oddział ratunkowy po wystąpieniu zawrotów głowy i omdlenia. Wykonano u niej EKG, które wykazało krótkie przebiegi częstoskurczu, szybkie bicie serca  oraz znacznie wydłużony odstęp QT. Ziagnozowano u niej zagrażającą życiu arytmię serca. Poza niskim ciśnieniem, badanie fizykalne i praca krwi były prawidłowe.  

Wszystkie suplementy zostały odstawione podczas pobytu kobiety w szpitalu, co spowodowało stopniowe zmniejszanie się odstępu QT, aż do normalizacji po pięciu dniach.

Podczas trzymiesięcznej obserwacji pacjentka nie zgłosiła nowych epizodów zawrotów głowy lub omdlenia, a jej zapis EKG pozostawał w normie. Bez innych czynników sprawczych, jej powrót do zdrowia zdecydowanie potwierdził, że diagnoza wskazująca na arytmię miała związek z przyjmowaniem suplementów ziołowych.

Dr Bakelants ostrzegł pacjentów i lekarzy, aby byli świadomi możliwych skutków ubocznych, przestrzegali zaleceń dotyczących ich dawkowania i rozważali możliwe interakcje z innymi lekami, szczególnie u pacjentów z chorobą serca lub już przyjmujących leki wydłużające odstęp QT.

Weronika Rumińska