Obniżają ciśnienie, ale mogą uszkadzać inne narządy. "Straszne konsekwencje dla nerek"

Leki stosowane na jedną chorobę mogą obciążać organizm pod innym względem. To dość znany problem dlatego medycyna nie ustaje w poszukiwaniu rozwiązań. Przykładem jest leczenie nadciśnienia, które może powodować pogorszenie pracy nerek. Naukowcy z University of Virginia School of Medicine uważają, że w końcu poznali przyczynę.

Dane statystyczne są nieubłagane i wskazują, że co roku z powodu nadciśnienia umiera 90 tys. Polaków. Zarówno kardiolodzy jak i neurolodzy przypominają, że choroba ta często przebiega w sposób bezobjawowy. Bardzo ważne jest stałe monitorowanie ciśnienia, ponieważ wysokie wartości odpowiadają za ponad połowę udarów mózgu. Jest jednak druga strona medalu, popularne leki mogą z czasem szkodzić nerkom. Badacze wskazują dlaczego.

Czy leki na nadciśnienie mogą uszkodzić nerki?

Badania opublikowane w październiku 2024 roku przez American Heart Asociation, na łamach magazynu naukowego Circulation Research potwierdzają to, o czym w świecie medycyny mówiono od pewnego czasu. 

Naukowcy z University of Virginia School of Medicine  (UVA) wskazali, że leki, które powszechnie są stosowane u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym, z czasem niszczą zdolność nerek do filtrowania oraz oczyszczania krwi. Do tej pory jednak nikt nie potrafił określić mechanizmu tego zjawiska. Autorzy badań uważają, że udało się im rozwiązać zagadkę.

Specjaliści z UVA wyjaśnili, że za niebezpiecznym efektem ubocznym stoi fakt, że leki na nadciśnienie są w stanie przeprogramować pracę nerek. Stąd organy te, zamiast filtrować krew, zaczynają produkować więcej reniny. 

Renina to enzym nerkowy, który uczestniczy w procesie utrzymania odpowiedniego poziomu sodu oraz potasu w naszym organizmie. Naukowcy wskazują, że zbyt duże stężenie reniny powoduje nadmierny rozrost zakończeń nerwowych. Dodatkowo zbyt dużą wielkość osiągają komórki wyściełające drobne naczynia krwionośne nerek. Ostatecznie w narządach tworzą się blizny.

Stan zapalny może mieć straszne konsekwencje dla nerek

- wyjaśniają badacze

“Nerki podobne do zombie”

Autorzy odkrycia podkreślają, że skutek opisany w badaniach to nic innego jak cicha, a zarazem poważna choroba naczyniowa. Na skutek zmian w narządach nerki stają się podobne do zombie. 

Organy zamieniają się w coś szkodliwego, porzucając dotychczasową funkcję. Choć może brzmi to dość przerażająco, to badacze widzą duży potencjał w najnowszych ustaleniach. Przede wszystkim udało się rozwiązać pierwszy etap problemu, czyli poznać mechanizmy. 

Najczęściej stosowane i uważane za bezpieczne leki na ciśnienie krwi mogą uszkadzać nerki. Musimy dokładnie zrozumieć skutki długotrwałego stosowania inhibitorów RAS

-  wskazał dr R. Ariel Gomez z Centrum Badań nad Zdrowiem Dzieci UVA.

Teraz czas na kolejne kroki, których celem jest pozyskanie wiedzy jak skutecznie leczyć nadciśnienie bez narażania pacjenta na szkodliwy skutek uboczny, jakim może być uszkodzenie nerek.

Zobacz galerię 6 zdjęć

Jak działają leki na nadciśnienie?

American Heart Association przypomina, że inhibitory RAS, do których należą leki generyczne enalapril, lizynopryl, ramipril czy inne popularne leki są powszechnie przepisywane na obniżenie ciśnienia z kilku prostych powodów. Po pierwsze niekontrolowane ciśnienie krwi może skończyć się udarem mózgu, czy zawałem serca, a po drugie przyczynia się do rozwoju wielu innych poważnych chorób sercowo-naczyniowych. 

Zasada działania leków jest dość prosta. A mianowicie substancja przyjmowana przez pacjenta sprawia, że naczynia krwionośne ulegają rozluźnieniu. Dzięki temu krew przepływa swobodniej. Spada ryzyko nagromadzenia krwi w tętnicy oraz jej pęknięcia, co kończy się udarem krwotocznym.

Naukowcy zaznaczają, że wspomniane leki szeroko stosowane u osób z nadciśnieniem są ogólnie uważane za bezpieczne. Niemniej jak w przypadku każdego preparatu mogą pojawić się skutki uboczne. Badacze dodają, że jeśli chory przyjmujący leki na nadciśnienie zauważy poniższe objawy, powinien niezwłocznie skontaktować się ze swoim lekarzem:

• zmniejszenie częstotliwości oddawania moczu,
• obrzęk nóg lub stóp,
• drgawki.

Zaznaczamy jednak, że nie oznacza to, że każdy, kto przyjmuje takie leki, doświadczy uszkodzenia nerek. Przede wszystkim pod żadnym pozorem nie wolno samodzielnie rezygnować z leczenia lub pomijać dawki przepisanej przez lekarza, ponieważ skutki mogą być poważne i prowadzić nawet do śmierci.

Jak nadciśnienie uszkadza nerki? Nie rezygnuj z leczenia

Nie tylko przyjmowanie leków może wpływać negatywnie na nerki. Naukowcy z National Institute of Diabetes and Digestive and Kindey Disease wskazują, że nieleczone nadciśnienie może uszkodzić nerki.

A działa to następująco:

1. Wysokie ciśnienie krwi zwęża i obkurcza naczynia krwionośne.
2. Naczynia krwionośne stają się słabe i ulegają uszkodzeniu.
3. Zmniejsza się przepływ krwi.
4. Zredukowany przepływ krwi w nerkach zaburza proces filtracji.
5. Nerki nie są w stanie usunąć odpadów i nadmiaru płynów.
6. Ostatecznie dochodzi do niewydolności narządu.

Magdalena Siraga