O tym objawie raka jelita grubego mało kto słyszał. Czym jest "tenesmus"?

Objawy raka jelita grubego najłatwiej dostrzec w toalecie. O takich symptomach tego nowotworu, jak krwawienie z odbytu, zmiana rytmu wypróżnień czy wąski stolec mówi się zresztą stosunkowo często - to sygnały ostrzegawcze, które bezwzględnie powinny skłonić do wizyty u lekarza. Istnieje jednak objaw, o którym wie niewiele osób, a który również jest symptomem tego nowotworu. To tak zwany "tenesmus" - po polsku po prostu "parcie".

Objawy raka jelita grubego często mylone są z objawami dolegliwości żołądkowo-jelitowych, zwłaszcza na wczesnym etapie. Biegunka na zmianę z zaparciami, problemy w toalecie, pobolewanie brzucha - łatwo złożyć je na karb stresu czy niezdrowej diety. Dlatego wiele osób zgłasza się do lekarza zbyt późno - wtedy, kiedy nowotwór jest już bardzo zaawansowany.

Tenesmus bywa bolesny i trudno go przeoczyć

Jeden z objawów raka jelita grubego może być wyjątkowo uciążliwy - to tak zwany tenesmus, po polsku po prostu "parcie", czyli fizyczne uczucie konieczności wypróżnienia i parcia na stolec mimo opróżnionej wcześniej okrężnicy. Innymi słowy - chory czuje, że natychmiast musi skorzystać z toalety, mimo, że niedawno w niej był.

W trakcie takiego wymuszonego wypróżnienia stolca nie ma lub są go bardzo niewielkie ilości. Wrażenie to jest dość nieprzyjemne, a niekiedy również bolesne - można odczuwać ból lub ucisk, potrzebę napinania mięśni lub skurcze brzucha, a temu wszystkiemu mogą towarzyszyć inne objawy ze strony układu pokarmowego, np. nudności.

Ten objaw ma również inne przyczyny 

Warto wiedzieć, że nagłe uczucie parcia na stolec mimo wcześniejszej udanej wizyty w toalecie może zwiastować raka jelita grubego - ale nie musi. Może to być bowiem również objaw innych problemów z układem pokarmowym. Do najczęstszych przyczyn tego stanu, oprócz raka jelita grubego zaliczane są również:

• ropień odbytu - infekcja, w przebiegu której powstaje ropna przetoka, i której towarzyszy ból, obrzęk, uczucie ucisku w odbycie.
• przewlekła zapalna choroba jelit - np. choroba Leśniowskiego-Crohna. Choroby takie mogą prowadzić do uczucia ucisku lub pełności w opróżnionej okrężnicy.
• zaburzenia perystaltyki jelit. Ich rezultatem mogą być nietypowe, bolesne skurcze, w efekcie których pojawiają się różne objawy, np. zaparcia, biegunki i parcie na stolec.
• infekcja okrężnicy lub zapalenie odbytnicy - w jej przebiegu dochodzi do stanu zapalnego i podrażnienia, a to może wywołać konieczność naprężenia mięśni i parcie.

Ustalenie przyczyny parcia jest bardzo ważne

W przypadku, gdy objaw ten pojawia się regularnie, konieczne jest ustalenie jego przyczyny. Lekarzem, do którego warto udać się w pierwszej kolejności, jest lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, który przeprowadzi wywiad i zleci podstawowe badania. Na podstawie ich wyników zdecyduje, czy konieczna jest wizyta u lekarza gastroenterologa (zajmującego się m.in. czynnościowymi zaburzeniami układu pokarmowego), czy u onkologa.

W celu ustalenia przyczyny parcia konieczne będą również inne badania, w tym badanie fizykalne, czy kolonoskopia.

Katarzyna Hubicz