Nowe kontrole ZUS już od stycznia. Więcej uprawnień dla urzędników sprawdzających L4

Zakład Ubezpieczeń Społecznych kontynuuje przeprowadzanie kontroli zwolnień lekarskich. Okazuje się jednak, że już od 2025 roku obowiązywać będą nowe zasady. Dzięki nim urzędnicy mają zyskać lepszą możliwość weryfikacji, czy wystawione L4 jest wykorzystywane w sposób właściwy.

Gazeta Prawna wyjaśnia, że już od stycznia urzędnicy ZUS otrzymają nowe uprawnienia, dzięki którym będą mogli jeszcze dokładniej sprawdzać nasze zwolnienia lekarskie. Oczywiście cel jest ten sam, eliminacja nadużyć, czyli korzystanie z L4 w celach podejmowania innej pracy zarobkowej, realizacji remontu, czy wakacji.

Nowe kontrole ZUS od stycznia. Zmiany od 2025 roku

Obecne przepisy pozwalają na przeprowadzenie kontroli zwolnień lekarskich przez ZUS kiedy dana firma lub podmiot zatrudnia nie więcej niż 20 osób. Od nowego roku ta zasada ulegnie zmianie. 

A zatem zarówno Zakład Ubezpieczeń Społecznych jak i płatnik składek, czyli pracodawca będą mieć możliwość skontrolowania pracownika nawet jeżeli przedsiębiorstwo lub instytucja zatrudnia ponad 20 osób. To pierwsza zmiana, ale nie ostatnia.

Okazuje się, że nowe przepisy pozwolą objąć kontrolą osoby, których niezdolność do pracy skutkowała przyznaniem zasiłku chorobowego, opiekuńczego lub świadczenia rehabilitacyjnego.

Trzecią zmianą będzie fakt, że kontroli będą poddawani nie tylko obecnie zatrudnieni pracownicy, ale także osoby, które nie są uz objęte ubezpieczeniem chorobowym. Mowa więc o przypadkach kiedy ktoś kontynuuje zwolnienie lekarskie po ustaniu zatrudnienia.

Kontrole L4 w 2025 roku. Nowe uprawnienia urzędników

Opisane powyżej sytuacje to nie jedyne zmiany, jakie wejdą w życie już od 1 stycznia 2025 roku. ZUS w ramach przeprowadzanych kontroli zwolnień lekarskich przyznał urzędnikom nowe uprawnienia. Dzięki czemu będą mogli skuteczniej weryfikować zasadność wystawionych zaświadczeń L4.

Jak informuje Gazeta Prawna, nowe kontrole ZUS mogą obejmować nie tylko miejsce zamieszkania, czy wskazane miejsce pobytu osoby przebywającej na zwolnieniu. Urzędnicy będą mogli skontrolować jego miejsce pracy lub prowadzenia działalności gospodarczej. To jednak nie koniec, choć nie wskazano szczegółów, to nowe przepisy pozwolą na zweryfikowanie “innych lokalizacji” koniecznych w toku prowadzonej procedury.

Przypominamy, że przeprowadzenie kontroli kończy się spisaniem protokołu, na podstawie którego, (jeżeli dojdzie do nadużyć), ZUS ma prawo odebrać zasiłek chorobowy oraz wymagać zwrócenia wypłaconego do tej pory świadczenia.

Czy ZUS może zażądać zwrotu wypłaconego L4? 

 Zdecydowanie tak. Rzecznik Prasowy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Wojciech Dąbrówka wskazał, że tylko od stycznia do czerwca br. ZUS przeprowadził 260,8 tys. kontroli L4. Okazało się, że w tym czasie wydano aż 18,6 tys. decyzji, na podstawie których wstrzymano dalszą wypłatę środków na kwotę prawie 24 mln złotych.

Łączna kwota obniżonych i cofniętych świadczeń chorobowych w tym okresie wyniosła niemal 117,5 mln zł. W analogicznym okresie 2023 roku ZUS przeprowadził 222,9 tys. kontroli, wydał 14,1 tys. decyzji, a kwota wstrzymanych z tego tytułu zasiłków wyniosła niemal 12,3 mln zł

- wskazał rzecznik.

To jednak nie koniec, ZUS obniżył również wysokość świadczeń po ustaniu zatrudnienia na kwotę ponad 73,5 mln zł, a dotyczyło to 49,9 tys. osób. 

Magdalena Siraga