Nowe dane: long Covid nawet u 30 proc. ozdrowieńców. Jakie objawy są najczęstsze?

Z powodu long Covid po zakażeniu koronawirusem na całym świecie cierpią już miliony ludzi - alarmuje New York Times. Gazeta przytacza badania, z których wynika, że long Covid może występować nawet u 30 proc. ozdrowieńców. Opisuje też najczęstsze objawy tej przypadłości.

Światowa Organizacja Zdrowia podaje, że długi Covid częściej pojawia się u osób, które z powodu zakażenia koronawirusem przebywały w szpitalu. Najczęściej objawia się zmęczeniem, spłyceniem oddechu i zaburzeniami poznawczymi. Możemy o nim mówić wówczas, jeżeli dolegliwości te nie mijają po upływie czterech tygodni od wykrycia zakażenia.

Eksperci ostrzegają, że długi Covid może być dużym wyzwaniem dla opieki medycznej, gdyż może występować u 10-30 proc. ozdrowieńców. Trudno też przewidzieć, u kogo się rozwinie - z badań, które przeprowadzono do tej pory wynika, że częściej występuje u osób z większą ilością wirusa SARS-CoV-2 w organizmie, autoprzeciwciałami (przeciwciałami skierowanymi przeciwko własnym tkankom), a także u chorych na cukrzycę typu 2 oraz u osób, u których doszło do uaktywnienia się wirusów Epsteina-Barra.

Badania wykazały, ze osoby doświadczone długim Covidem - w prównaniu do innych pacjentów zakażonych koronawirusem - mają uszkodzony układ odpornościowy. Jedna z hipotez mówi, że być  może system immunologiczny nadal walczy z patogenami ukrywającymi się w organizmie – w węzłach chłonnych, czy w  jelitach, czego efektem jest stan zapalny tkanek. Póki co jednak badania tego nie potwierdziły.

„Najważniejsze jest zatem wykrycie głównej przyczyny dolegliwości u danego chorego, by zastosować odpowiednie leczenie” – twierdzi immunolog z Uniwersytetu Yale dr Akiko Iwasaki. U niektórych pacjentów konieczne może być zastosowanie leków immunosupresyjnych (zmniejszających odporność), a u innych – leków antywirusowych.

Przyczyn long Covid może być jednak wiele, i mogą one dotyczyć układu krążenia, nerwowego czy oddechowego. Jak tłumaczą naukowcy cytowani przez New York Times, w efekcie zakłóceń pracy układu krążenia dopływ krwi do tkanek i narządów może być utrudniony, a efektem tego  może być niedotlenienie mięśni, objawiające się spadkiem wydolności i uczuciem zmęczenia, nawet mimo tego, że płuca działają prawidłowo.

Utrzymujący się w organizmie stan zapalny może również powodować uszkodzenie nerwów kontrolujących układ krążenia. Zdaniem dr. M. Systroma z Brigham and Women’s Hospital w USA tego rodzaju neuropatie można wykryć za pomocą biopsji skóry. W organizmach chorych mogą też występować mikroskopijne zakrzepy krwi, powstałe z rozpadu większych zakrzepów, powstałych w ostrej fazie COVID-19. Mogą one blokować drobne naczynia krwionośne doprowadzające krew do wielu tkanek.

Badacze podejrzewają również, ze cytokiny, czyi substancje zapalne wydzielane w ostrej fazie zakażenia po to, by zwalczyć wirusy, mogą jednocześnie uszkadzać mitochondria, pełniące rolę fabryk energii dla naszych komórek. Stan zapalny może powstawać także w śródbłonku naczyń. Skutkiem tego wszystkiego może być niedotlenienie tkanek, co objawia się długim Covidem, w tym zmęczeniem.

Zdaniem dyrektora Narodowego Instytutu Chorób Neurologicznych i Udaru (NINDS) dr. Avindry Natha długotrwałe zaburzenia neurologiczne po COVID-19 mogą wywołać „poważny kryzys zdrowia publicznego”. Odległym objawem COVID-19 mogą być zaburzenia kognitywne, jakie dotąd wiązane były ze starzeniem się i występowały w chorobach neurodegeneracyjnych. W tym przypadku powodem może być stan zapalny, jak i zaburzenia w dopływie krwi do mózgu.

Katarzyna Hubicz