Nieoczywisty, przerażający skutek bólu głowy. Najwyższe ryzyko po urazie
"Nic mi nie jest, tylko głowa mnie boli" - niech taki komunikat nie uśpi czujności. Owszem, nawet przewlekłe bóle głowy nie muszą zwiastować poważnych problemów zdrowotnych, ale różnie bywa. Co gorsza - mogą być sygnałem problemów ze zdrowiem emocjonalnym i psychicznym, także zagrażających życiu.
Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (World Health Organization, WHO) co 40 sekund ktoś popełnia samobójstwo, co 3 sekundy podejmowana jest próba samobójcza. Co roku na całym świecie 800 000 ludzi odbiera sobie życie. To nie jest jedna z głównych przyczyn zgonów, ale chyba najbardziej przerażająca, bo tak boleśnie niepotrzebna, pokazująca, jak słaba, bezduszna i ślepa bywa nasza cywilizacja.
Okazuje się, że osoby mierzące się z bólem głowy są zdecydowanie bardziej narażone na próby samobójcze i samobójstwa. Tak wynika z badań duńskich naukowców z Aarhus University and Aarhus University Hospital prowadzonych we współpracy z amerykańskimi Uniwersytetami Stanforda i Pennsylvania.
Ból głowy a samobójstwa - ryzyko jest wyższe
Na bóle głowy uskarża się ponad 65 proc. populacji. Oczywiście, każdą osobę ma prawo czasem zaboleć głowa i nie musi to być zaraz problem zdrowotny lub poważne zagrożenie dla zdrowia.
Jak tłumaczył w "Poradniku Zdrowie" specjalista medycyny Michał Domaszewski, głowa boli nas choćby z niewyspania, zmęczenia, głodu, podczas infekcji. Przewlekłe, ostre i nietypowe bóle głowy trzeba jednak diagnozować i prawidłowo leczyć.
Teraz jednak okazuje się, że osoba doświadczająca częstych bólów głowy i jej otoczenie powinny zwrócić szczególną uwagę także na zdrowie psychiczne osoby, która ich doświadcza. Okazuje się, że u osób uskarżających się na bóle głowy ryzyko problemów psychicznych, emocjonalnych, prób samobójczych, a wreszcie samobójstw jest znacząco wyższe.
Naukowcy nie pierwszy raz wiążą bóle głowy z problemami psychicznymi, depresją i samobójstwami. Wcześniej takiego związku dowiedziono w przypadku migreny. Tym razem analizowano różne bóle głowy.
Ból głowy i jego konsekwencje. Jak wyglądało badanie?
W badaniu "Ryzyko próby i dokonania samobójstwa u osób ze zdiagnozowanym bólem głowy", którego wyniki opublikowano w "JAMA Neurology" 3 lutego 2025 roku, uwzględniono dane dotyczące obywateli Danii w wieku 15 lat lub starszych, u których po raz pierwszy zdiagnozowano ból głowy w latach 1995-2020.
Próba badawcza obejmowała 119 486 osób, u których zdiagnozowano bóle głowy i 597 430 bez dolegliwości.
U osób z bólem głowy uwzględniono takie rozpoznania jak: migrena, napięciowe bóle głowy, pourazowy ból głowy i trójdzielno-autonomiczne bóle głowy.
Dla osób, które nie zgłaszały problemu "ból głowy", bezwzględne ryzyko próby samobójczej (potwierdzona w praktyce próba) w perspektywie 15 lat wyniosło 0,33 proc. Samobójstwa dokonało 0,15 proc. grupy badanej.
W przypadku osób z bólem głowy próbę samobójczą podjęło 0,78 proc., odebrało sobie życie 0,21 proc. To naprawdę znaczące różnice i nie da się powiedzieć o przypadku.
Zobacz: rodzaje bólu głowy
Ból głowy a samobójstwo - najwyższe ryzyko po urazie i przy problemach z nerwem trójdzielnym
Po skorygowaniu współczynników ryzyka innych niż ból głowy (w grupie kontrolnej znalazły się osoby obciążone innymi problemami, zwiększającymi zagrożenie) naukowcy ustalili, że ryzyko podjęcia próby samobójczej u osób zdrowych jest jeszcze niższe niż u tych z problemami neurologicznymi.
U osoby, która cierpi na bóle głowy, ryzyko podjęcia próby samobójczej jest ponad dwa razy wyższe niż dla reszty populacji. Zagrożenie zgonem wzrasta o niemal o 1,5 razy.
Migrena wykazała skorygowany współczynnik ryzyka (HR) wynoszący 1,71 dla próby samobójczej i 1,09 dla samobójstwa dokonanego.
Napięciowe bóle głowy miały HR 1,91 dla próby samobójczej i 1,44 dla samobójstwa zakończonego.
Pourazowy ból głowy wiązał się z HR wynoszącym 3,14 dla próby samobójczej i 3,22 dla samobójstwa zakończonego.
TAC zarejestrowały skorygowany HR na poziomie 1,97 dla próby samobójczej i 2,40 dla samobójstwa dokonanego.
Wyższe ryzyko samobójstwa - czym to tłumaczą badacze
Skąd te różnice? Osoby, u których zdiagnozowano bóle głowy, wykazywały wyższe wskaźniki współwystępujących schorzeń medycznych i psychiatrycznych, w tym:
- raka,
- chorób układu krążenia,
- przewlekłej obturacyjnej choroby płuc,
- udaru,
- zaburzeń nastroju,
- zaburzeń związanych z używaniem substancji psychoaktywnych.
Kontrolowanie i leczenie tych początkowych diagnoz nadal wykazało trwały związek między bólami głowy a zwiększonym ryzykiem samobójstwa, chociaż nie było już tak wysokie. Zwiększone ryzyko utrzymywało się niezależnie od płci, wieku, dochodów czy wykształcenia.
Wyniki badania sugerują, że wczesna ocena i ukierunkowane interwencje w zakresie zdrowia behawioralnego mogą być szczególnie ważne dla osób, u których zdiagnozowano bóle głowy. Są także sygnałem dla chorego i otoczenia, by nie lekceważyć bólów głowy i je diagnozować.
Czujesz, ze jesteś w kryzysie psychicznym?
Wszystkie osoby, które potrzebują pomocy, rozmowy, porady, wsparcia psychologicznego lub rozmowy z psychiatrą, mogą dzwonić na bezpłatny numer 800 70 2222, by uzyskać profesjonalną pomoc.
Pod oficjalnym numerem Centrum Wsparcia można umówić się na rozmowę z prawnikiem lub pracownikiem socjalnym, jeśli istnieje taka potrzeba.
Poza wykonaniem połączenia na numer 800 70 2222 można poprzez stronę internetową https://liniawsparcia.pl/ nawiązać czat lub wysłać e-mail do specjalisty.
24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu.
masz problem z połączeniem? W sytuacjach nagłych jest nr ratunkowy 112. Tam uzyskasz pomoc lub wskazówki, co robić.
Podcasty
Playlisty tematyczne
