Niektóre objawy raka płuca są widoczne na twarzy. Wystarczy spojrzeć w lustro

Na obecność raka płuca mogą wskazywać nie tylko takie objawy, jak kaszel czy plucie krwią, ale również sygnały mniej oczywiste, które rozwijają się wraz z postępem choroby. Nie sposób ich przeoczyć, gdyż lokują się na twarzy, a więc w miejscu, na które każdy z nas patrzy przynajmniej kilka razy dziennie. Co powinno zaniepokoić?

Rak płuca to najczęściej obecnie diagnozowany nowotwór złośliwy w Polsce. Może mieć różne postacie - zgodnie z klasyfikacją histologiczną wg WHO pod tym pojęciem może kryć się zarówno guz nabłonkowy łagodny (w tym gruczolak czy brodawczak), jak i guzy złośliwe - płaskonabłonkowy, drobnokomórkowy, gruczołowy, wielokomórkowy, rakowiak itp. Jedną z postaci raka płuca jest guz Pancoasta, który lokuje się w szczytowej części płuca. A objawy, które daje, mogą być widoczne na twarzy. 

Guz Pancoasta jest guzem szczytu płuca, nazywany jest także guzem górnego otworu klatki piersiowej. Nacieka na inne struktury klatki piersiowej, znajdujące się poza opłucną - w tym na kręgi lub żebra. Przy naciekach na pień współczulny i splot gwiaździsty u chorych występują objawy zespołu Hornera - raka płuca można podejrzewać wówczas, jeśli wystąpi tzw. trójca objawów, czyli ból kończyn górnych, ból w klatce piersiowej i zespół Hornera.

Te objawy raka płuca można dostrzec na twarzy

Objawy zespołu Hornera pojawiają się po tej stronie ciała, po której umiejscowił się nowotwór - np. jeśli guz ulokowany jest w szczycie lewego płuca, objawy dotyczą lewego oka. Mają związek z naciekaniem guza na okoliczne struktury i tkanki, na skutek czego dochodzi do uszkodzenia nerwów przebiegających w okolicy szyi i unerwiających konkretne rejony twarzy. 

Objawy zespołu Hornera to:

• opadanie powieki - zwężenie szpary powiekowej wywołane jest porażeniem mięśni podtrzymujących powieki
• jaśniejszą barwę tęczówki oka
• zwężenie źrenicy jednego oka (dochodzi do niego na skutek uszkodzenia mięśni rozwieracza źrenicy, wywołanego naciekaniem guza)
• zapadanie się gałki ocznej w głąb oczodołu (wywołane porażeniem mięśnia oczodołu).
• zanik potliwości po jednej stronie twarzy. 

Niekiedy guz jest tak duży, albo wywoływany przezeń ucisk na nerwy tak silny, że chory może mieć problem z mimiką twarzy - np. nie jest w stanie się uśmiechnąć.

Typowe objawy raka płuca

Zespół Hornera to tylko jeden z możliwych objawów raka płuca - w dodatku nie każdego  jego typu. Warto pamiętać, że rak ten daje inne - dużo bardziej charakterystyczne - objawy. Niestety, zazwyczaj pojawiają się one, gdy choroba jest już zaawansowana, dlatego w wielu przypadkach nowotwór ten wykrywany jest zbyt późno na skuteczne leczenie.

Do objawów raka płuc zaliczane są:

• kaszel o różnym charakterze (czujność powinien wzbudzić kaszel, który długo się utrzymuje albo ma nieznaną przyczynę, a u palaczy również zmiana jego charakteru)
• chrypka
• ból w klatce piersiowej
• duszności
• krwioplucie
• osłabienie
• brak apetytu
• niezamierzona utrata masy ciała
• gorsza tolerancja wysiłku
• zespoły paranowotworowe, np. za duże stężenie wapnia we krwi, czy osłabienie mięśni rąk i niemożność uniesienia ich do góry (zespół miasteniczny Lamberta-Eatona). 

Katarzyna Hubicz