Nawet łagodny COVID-19 powoduje zmiany w mózgu. Naukowcy analizowali skany mózgu przed i po infekcji

Badania naukowe wykazują, że COVID-19 może przyczyniać się do pojawienia nieprawidłowości związanych z pracą mózgu, jednak większość z nich skupia się na analizach hospitalizowanych pacjentów z ciężką chorobą i zazwyczaj ogranicza się do danych po przebyciu infekcji. Eksperci z Uniwersytetu Oksfordzkiego postanowili zbadać wpływ łagodniejszych infekcji SARS-CoV-2 z wykorzystaniem skanów mózgu przed i po zakażeniu.

Do analiz wykorzystano dane brytyjskiego biobanku, dzięki czemu naukowcy mogli przyjrzeć się zmianom, jakie łagodne zakażanie SARS-CoV-2 powoduje w mózgu. Grupie badaczy udało się ustalić, że zakażenie wiąże się z uszkodzeniem tkanek i większym kurczeniem się obszarów mózgu związanych z zapachem.

Uczestnicy badania mieli średnio 51-81 lat i przeszli dwa skany mózgu w odstępie około 38 miesięcy. Dodatkowo mieli także przeprowadzone testy poznawcze. Okazuje się, że średnio po 4,5 miesiącach od zakażenia specjaliści byli w stanie wykazać szereg skutków, w tym zmniejszenie grubości istoty szarej w obszarach związanych z węchem czy uszkodzenie tkanek w rejonach powiązanych z korą węchową.

Średnio efekty, które zauważyli naukowcy, wahały się w przedziale 0,2-2 proc. dodatkowej zmiany w porównaniu z uczestnikami, którzy nigdy nie byli zakażeni koronawirusem. Z kolei osoby, które przeszły COVID-19 wykazywały również większy spadek funkcji poznawczych pomiędzy dwoma skanami mózgu, związany z atrofią określonej części móżdżku.

Szczególnie zagrożone są osoby starsze

- Pomimo, że infekcja była łagodna u 96 proc. naszych uczestników, zaobserwowaliśmy większą utratę objętości istoty szarej i większe uszkodzenia tkanek u zakażonych uczestników, średnio 4,5 miesiąca po infekcji. Wykazano również większy spadek ich zdolności umysłowych do wykonywania złożonych zadań, a to pogorszenie psychiczne było częściowo związane z tymi nieprawidłowościami w mózgu. Wszystkie te negatywne skutki były bardziej widoczne w starszym wieku – powiedziała główna autorka badania prof. Gwenaëlle Douaud.

W opinii autorów przeprowadzonych analiz ogromną zaletą badań jest fakt, że analizowano skany mózgu osób wykonane w dwóch różnych momentach – pierwszy przed zakażeniem SARS-CoV-2, a drugi po przebytej infekcji. Dzięki temu badacze byli w stanie odróżnić zmiany powstałe w wyniku zakażenia, od tych, które mogły już wcześniej znajdować się mózgach. Jednak to, czy odkryte efekty utrzymują się w dłuższej perspektywie, są możliwe do odwrócenia, a także czy pogarszają się z czasem, wymaga dalszych analiz.

- Badania UK Biobank COVID-19 Repeat Imaging to jedyne badanie na świecie, które jest w stanie wykazać zmiany „przed vs po” w mózgu związane z SARS-CoV-2 infekcja. Zebranie drugiego zestawu skanów obrazowania wielonarządowego od osób zarażonych SARS-CoV-2 i od innych osób niezakażonych wygenerowało unikalne źródło, które umożliwiło naukowcom zrozumienie, w jaki sposób wirus wpływa na narządy wewnętrzne. Jesteśmy niezmiernie wdzięczni wszystkim uczestnikom brytyjskiego Biobanku za poświęcenie czasu na zrobienie zdjęć więcej niż jeden raz, aby umożliwić naukowcom uzyskanie cennego wglądu w długoterminowe skutki zdrowotne zakażenia SARS-CoV-2 – podkreśliła prof. Naomi Allen, główny naukowiec w UK Biobank.

Badanie zostało opublikowane w czasopiśmie Nature.

Patrycja Pupiec