Nagroda dla I Kliniki Okulistyki szpitala na Pomorzanach
I Klinika Okulistyki szpitala klinicznego nr 2 została doceniona i wyróżniona przez Polskie Towarzystwo Okulistyczne (PTO). Znalazła się w gronie laureatów ogłoszonego przez PTO konkursu wspierającego dostępność do Programu Lekowego AMD. Nagrodą jest sprzęt medyczny, który już trafił do kliniki.
AMD (ang. age-related macular degeneration), czyli zwyrodnienie plamki związane z wiekiem stanowi jedną z najczęstszych przyczyn nieodwracalnego pogorszenia widzenia centralnego u osób po 50. roku życia. Choroba dotyczy obszaru na dnie oka, zwanego plamką - to miejsce odpowiedzialne za widzenie centralne, które potrzebne jest do wykonywania codziennych czynności jak np. czytanie, rozpoznawanie twarzy czy znaków drogowych.
Od listopada 2015 r. finansowanie leczenia pacjentów z wysiękowym AMD uległo znaczącej zmianie. Dzięki przeznaczeniu na ten cel dodatkowej puli pieniędzy pacjenci mogą korzystać z leczenia AMD w ramach tzw. Programu Lekowego, niezależnie od ryczałtu, co realnie zwiększyło dostępność do terapii doszklistkowej (to zastrzyki do oka).
Aktywny udział w Programie Lekowym bierze I Klinika Okulistyki Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego Nr 2 PUM w Szczecinie (SPSK-2). Wyodrębniona z kliniki Pracownia AMD działa niezależnie od pracy oddziału i pozostałych poradni. Gabinety pracowni wyposażono w nowoczesny sprzęt diagnostyczny. Utworzono dodatkowe stanowiska pracy dla lekarza specjalisty oraz pielęgniarki. W nowych pomieszczeniach diagnostycznych pacjenci są badani w warunkach zapewniających intymność oraz możliwość indywidualnej rozmowy z lekarzem. Dzięki wprowadzonym zmianom znacznie skrócił się czas oczekiwania na iniekcję. Obecnie leczeniem objętych jest ponad 230 chorych. Rocznie wykonywanych jest ponad 1000 iniekcji doszklistkowych. Pacjentami pracowni są osoby z województwa zachodniopomorskiego, ale również lubuskiego i pomorskiego.
Realizowany jest także program edukacji i profilaktyki AMD – wykorzystywane są pomoce multimedialne i organizowane spotkania edukacyjne ze specjalistą dietetykiem. Celem spotkań jest przekonanie pacjentów, że sposób odżywiania odgrywa bardzo ważną rolę w zachowaniu dobrostanu plamki żółtej i zmniejsza ryzyko wystąpienia zmian zwyrodnieniowych. Pacjenci otrzymują dostosowane do wieku i stanu zdrowia zalecenia żywieniowe i są informowani o korzystnym wpływie suplementacji karotenoidów (naturalnych przeciwutleniaczy) na przebieg choroby.
Wszystkie te działania I Kliniki Okulistyki SPSK-2, mające na celu poprawę dostępności pacjentów do leczenia AMD, zostały dostrzeżone i dobrze ocenione przez Polskie Towarzystwo Okulistyczne. Wyrazem uznania jest przyznana nagroda – nowoczesny aparat wytwarzający napływ laminarny jałowego powietrza Operio Mobile. Aparat poprawia jakość powietrza zarówno w sali zabiegowej, jak i w okolicy pola operacyjnego, znacząco redukując ryzyko najgroźniejszego i najbardziej destrukcyjnego powikłania iniekcji doszklistkowych, jakim jest zapalenie wnętrza gałki ocznej. I Klinika Okulistyki szpitala na Pomorzanach została uhonorowana jako jeden z niewielu ośrodków w Polsce wykazujący ogromne zaangażowanie w pomoc chorym w walce z „epidemią ślepoty”.
Porady eksperta
AMD jest jedną z najczęstszych przyczyn ślepoty osób dorosłych na świecie. Ujawnia się ok. 50.-60. roku życia, a po 70. prawie 30% osób jest dotkniętych tą chorobą. Zwykle zmiany dotyczą obu oczu, choć nie muszą pojawiać się jednocześnie i ich zaawansowanie może być różne. Do najważniejszych czynników ryzyka AMD zalicza się wiek, palenie papierosów oraz predyspozycje genetyczne. Spośród innych, o mniej udokumentowanym znaczeniu, wymienia się płeć żeńską, rasę kaukaską, otyłość, nadciśnienie, chorobę niedokrwienną serca oraz czynniki dietetyczne. Inwalidztwo w zakresie narządu wzroku jest szczególnie uciążliwe dla pacjenta, w znacznym stopniu upośledza jego komfort życia i wymaga bezwzględnej opieki osoby sprawnej. Z uwagi na stale wydłużającą się średnią długość życia AMD stanowi poważny problem zdrowotny i społeczny, także z ekonomicznego punktu widzenia.
Choroba AMD może przebiegać w dwóch postaciach. Postać suchą, najczęściej występującą, charakteryzuje m.in. obecność druzów (to okrągłe, wielowarstwowe złogi, odkładające się w obrębie tarczy nerwu wzrokowego) i zanik nabłonka barwnikowego. Natomiast postać wysiękowa występuje znacznie rzadziej, jednak z uwagi na progresywny charakter prowadzi do szybkiej i nieodwracalnej utraty widzenia. Objawem charakterystycznym jest neowaskularyzacja, czyli powstawanie nieprawidłowych naczyń krwionośnych w obszarze naczyń włosowatych naczyniówki. Wymienionym zmianom patologicznym towarzyszą liczne krwotoki, wysięk oraz obrzęk siatkówki, które skutkują znacznym obniżeniem ostrości wzroku oraz zniekształceniem obrazu. W fazie późnej w centrum siatkówki rozwija się blizna, co wiąże się z całkowitą utratą ostrego widzenia plamkowego.
Terapia przyczynowa i całkowite wyleczenie choroby nie jest możliwe, jednak wczesne postawienie diagnozy oraz włączenie jedynej dostępnej terapii jaką są iniekcje doszklistkowe może wpłynąć hamująco na rozwój choroby. To zastrzyki w oko, dzięki którym do wnętrza gałki ocznej wprowadza się substancję czynną (preparat antyangiogenny, tzw. anty-VEGF), która skutecznie radzi sobie z takimi schorzeniami jak AMD. Może to spowolnić chorobę opóźniając moment utraty centralnego widzenia przez chorego. Iniekcja doszklistkowa to wbrew pozorom prosty i bezbolesny zabieg. Zapobiega wzrostowi nieprawidłowych naczyń krwionośnych w obrębie tkanek oraz cofa obrzęk siatkówki - wpływa na zmniejszenie, a nawet ustąpienie obrzęków i wysięków w obrębie siatkówki. Zmniejsza również ryzyko krwawień z nieprawidłowych naczyń.