MEDYCZNE KOMPLETY: Otyłość u dzieci - jak leczyć?

Choroba otyłości, która coraz częściej występuje u coraz młodszych dzieci była jednym z głównych tematów MEDYCZNYCH KOMPLETÓW - konferencji edukacyjnej dla studentów uczelni medycznych i lekarzy rozpoczynających praktykę, która odbyła się 16 listopada 2019r. w Warszawie. Pomysłodawcą i realizatorem MEDYCZNYCH KOMPLETÓW był serwis Poradnikzdrowie.pl.

Nadmierną masę ciała ma już ok. 70 proc. Polaków (dane: Instytut Żywności i Żywienia, 2018). Przekładając procenty na obrazowe liczby: w 39 milionowej populacji Polaków, ok. 22 mln osób ma nadwagę, a z kolei wśród nich ok. 7 mln już choruje na otyłość. Nadwagę ma 17 proc. polskich dzieci w wieku 11, 13 i 15 lat (dane: raport UNICEF), a na otyłość chorują coraz młodsze maluchy.

- Pracowałem już z pacjentami, którzy nie mieli nawet roku – wspomina dr hab. n. med. Paweł Matusik - endokrynolog, pediatra i jeden z nielicznych w kraju dziecięcych obesitologów (specjalistów leczenia nadwagi i otyłości) z Katedry i Kliniki Pediatrii i Endokrynologii Dziecięcej Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.

Dr Matusik był jednym z ekspertów biorących udział w Medycznych Kompletach zorganizowanych 16 listopada, w Warszawie przez serwis Poradnikzdrowie.pl. Otyłość u dzieci w wieku od 0 do 3 lat była jednym z głównych tematów poruszanych podczas tej pierwszej z cyklu multimedialnych konferencji dla studentów uczelni medycznych i lekarzy rozpoczynających praktykę.

Dlaczego dzieci przybierają na wadze?

- Przyczyn otyłości u dzieci jest kilka. Bierzemy pod uwagę oczywiście czynniki genetyczne i hormonalne, ale najczęstszym powodem jest tzw. dodatni bilans energetyczny dziecka, czyli nadmierne kumulowanie się energii w organizmie, do którego dochodzi z przyczyn tzw. środowiskowych. Są nimi: niska lub brak aktywności ruchowej oraz spożywanie produktów produktów wysoko przetworzonych i zawierających tzw. cukier dodany – mówił podczas Medycznych Kompletów dr Matusik.

Do czynników środowiskowych, które u najmłodszych maluchów mogą doprowadzić w przyszłości do otyłości zalicza się także nieprawidłowe karmienie już na starcie życia. Chodzi m.in. o tzw. przekarmianie, karmienie „na żądanie”, karmienie nawet wtedy, gdy dziecko sygnalizuje, że nie jest głodne oraz błędy we włączaniu do diety kolejnych składników żywieniowych. Podczas Medycznych Kompletów Poradnikzdrowie.pl zwróciła na to uwagę dr inż. Joanna Neuhoff- Murawska - specjalista ds. żywienia, dietetyk, współpracownik Instytutu „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka”, autorka cyklu „dr Witaminka” - audycji na temat zdrowego odżywiania dla dzieci na antenie Polskiego Radia Dzieciom.

Miał 16 lat i 196 kilogramów…

Tyle ważył najcięższy pacjent, który zgłosił się do dr. Matusika po pomoc. Jak leczy się otyłość u dzieci, aby nie doszło u nich do tak ogromnego rozwoju choroby? - Przede wszystkim musimy mieć pewność, że dziecko-pacjent rozumie, że jest chore na otyłość. A to trudno osiągnąć, bo ma ono rodziców, a ci zwykle są przekonani, że otyłość jest powikłaniem, a nie chorobą. Gdy już się uda wytłumaczyć tę różnicę, przedstawiamy plan terapeutyczny zależny od przyczyn otyłości. Rodzice bardzo często popełniają błędy związane z żywieniem dziecka, z niską aktywnością fizyczną. Musimy brać pod uwagę także emocje dziecka i jego problemy. Trudno, aby sam lekarz mógł pomóc. Często jest to cały zespół specjalistów obejmujący także psychologa, dietetyka i fizjoterapeutę – wyjaśnił dr Paweł Matusik.

U dzieci z otyłością stosuje się tzw. leczenie zachowawcze, które polega na modyfikacji sposobu odżywiania i form aktywności fizycznej, a jeśli to konieczne także psychoterapii. - U nastolatków, w skrajnych przypadkach rozważa się możliwość leczenia otyłości przy pomocy operacji bariatrycznej – mówił dr Matusik. Skrajne przypadki to otyłość III stopnia, czyli tzw. otyłość olbrzymia. Wskazaniem do operacji bariatrycznej jest BMI (wskaźnik masy ciała) powyżej 35 i schorzenia dodatkowe, np. cukrzyca typu 2, bezdech senny itp. a także BMI powyżej 40.

Szukasz informacji o operacjach bariatrycznych? Znajdziesz je w naszym serwisie: OTYŁOŚĆ po SKALPEL

Aby dzieci z otyłością było mniej…

- Konieczne są działania edukacyjne i profilaktyczne, ale też profesjonalne, kompleksowe leczenie otyłości już od jej pierwszych etapów. Zajmować się tym powinni lekarze obesitolodzy, a mamy ich niewielu. Od kilku lat wnioskujemy o wprowadzenie specjalizacji z obesitologii, ale resort zdrowia odmawia. Mamy za to coraz więcej lekarzy z tzw. umiejętnościami leczenia nadwagi i otyłości, czyli certyfikatami Polskiego Towarzystwa Badań nad Otyłością. Ich lista znajduje się na www.jakleczycotylosc.pl i to do nich powinni się udać rodzice, którzy zauważą, że ich dziecko przybiera na wadze – powiedziała Magdalena Gajda, Prezes Fundacji Osób Chorych na Otyłość OD-WAGA – Partnera Merytorycznego Medycznych Kompletów Poradnikzdrowie.pl

Jak to jest diagnozować i leczyć otyłość u niemowlęcia w Polsce doświadczyli rodzice Juliana – państwo Knapikowie. Podczas Medycznych Kompletów przypomnieliśmy jego historię. Chłopiec od urodzenia choruje na otyłość olbrzymią. W kwietniu skończył 2 lata i dzięki diecie redukcyjnej schudł 4 kilogramy. To dla niego dużo – w wieku 13 miesięcy ważył 19 kg. Co wywołało u Juliana otyłość? Tego nie wiadomo. Chłopiec jest wciąż diagnozowany.