Malformacja naczyniowa, czyli co? Wiele osób zadaje sobie to pytanie po zabiegu Bartka Wrony
Anomalie naczyniowe, do których należą malformacje, wykrywane są coraz częściej, w związku z rozwojem diagnostyki obrazowej. Stanowią spore wyzwanie dla lekarzy, a decyzja o optymalnym leczeniu zawsze podejmowana jest indywidualnie. Idol nastolatków lat 90. wymagał operacji. Czego się spodziewać, gdy usłyszysz podobną diagnozę?
Kiedy bożyszcze nastolatek z lat 90. ubiegłego wieku Bartek Wrona, wokalista legendarnego boysbandu "Just 5" pojawił się w popularnym formacie "Twoja twarz brzmi znajomo", niejednej dawnej fance zabiło szybciej serce.
Niestety, muzyk szybko przerwał występy z "przyczyn zdrowotnych", a dokładniej malformacji naczyniowej układu pokarmowego (dwunastnicy) i konieczność przejścia zabiegu chirurgicznego.
Teraz muzyk pojawił się w "Polsacie", by potwierdzić, że wrócił już do formy, chociaż sprawa była poważna.
Sporo osób jest jednak ciekawych, czym jest problem zdrowotny Bartka Wrony, zwłaszcza że taką diagnozę można usłyszeć coraz częściej.
Malformacja naczyniowa - co to takiego
Malformacje naczyniowe to zmiany w obrębie naczyń krwionośnych, związane z ich nieprawidłowym rozwojem. Często mylone są z naczyniakami. Podstawowa różnica polega jednak na tym, że malformacja nie ulega samoistnemu zanikowi.
To wada wrodzona, chociaż niejednokrotnie wykrywana jest już w dorosłym życiu i przez długie lata może nie stanowić poważnego zagrożenia.
Zmienione naczynie krwionośne można mieć w zasadzie dowolnym miejscu, chociaż zwykle największe emocje budzą takie zmiany w mózgu, w obrębie kończyn czy w układzie pokarmowym. Nasze żyły i tętnice, by sprawnie nam służyć przez całe życie, muszą być odpowiednio elastyczne, mocne, odporne na działanie krwi przepływającej pod określonym ciśnieniem itd.
Tymczasem w miejscu malformacji naczynia niejednokrotnie są słabe, kruche, nieszczelne (lub podatne na proces osłabienia). Przypominają nieestetyczne gluty czy parzydełka egzotycznej meduzy. Nietrudno sobie wyobrazić, że w niekorzystnych warunkach (np. przy nadciśnieniu tętniczym), mogą okazać się zawodne, a u chorego dochodzi do groźnego krwawienia.
Polecany artykuł:
Malformacja naczyniowa - rodzaje
Precyzyjna ocena malformacji i ostateczna decyzja co do postępowania opiera się często pogłębionej diagnostyce - ultrasonografii metodą Dopplera, angio–TK lub angio–MR.
Samo wykrycie zmiany, niejednokrotnie ku sporemu zaskoczeniu pacjenta, jest jednak możliwe podczas rutynowego badania rezonansem magnetycznym (MRI) lub podczas tomografii komputerowej (TK).
Bywa, że takie badanie wystarcza do oceny, czy konkretna malformacja to coś jedynie do obserwacji, czy też natychmiastowego leczenia.
Wybór odpowiedniej metody leczenia zależy od wieku pacjenta, rodzaju, lokalizacji i wielkości malformacji jak również jej charakteru i co najważniejsze: objawów, jakie ze sobą niesie. Jeśli naczynie zaczyna podkrwawiać (jak u Bartka Wrony), nie ma na co czekać.
Do najczęstszych metod radiologii zabiegowej stosowanych w leczeniu malformacji naczyniowych należą embolizacja i obliteracja (skleroterapia), znana szerzej pacjentom z żylakami.
Odmiany malformacji naczyniowych
- tętniczo–żylne – powstają z połączenia naczyń tętniczych z żylnymi i z reguły pojawiają się m.in. w ośrodkowym układzie nerwowym, kończynach dolnych i górnych, miednicy,
- żylne – składają się ze skupisk naczyń żylnych o nieprawidłowej budowie i kształcie oraz często powiększają swoje rozmiary. Spotykane są na skórze i w tkance podskórnej oraz w błonach śluzowych i mięśniach,
- kapilarne (włosowate) – tego rodzaju zmiany najczęściej umiejscowione są na skórze głowy i szyi oraz w błonach śluzowych,
- limfatyczne (naczyniaki limfatyczne i torbiele chłonne) – mogą mieć postać naczyniaka płaskiego lub naczyniaka jamistego, a kształtem przypominają miękką torbiel zlokalizowaną pod niezmienioną chorobowo skórą. Z reguły występują m.in. w obrębie szyi i kończyn górnych oraz klatki piersiowej,
- mieszane – to grupa mieszanych, wrodzonych malformacji naczyniowych, towarzyszących też niektórym chorobom genetycznym.
Leczenie malformacji - nie ma złotego standardu
Malformacje nie są wykrywane wyłącznie przypadkowo. Uszkodzone naczynie może pęknąć. Może dawać wiele niepokojących objawów, które powinny być sygnałem dla lekarza, że wskazane jest pogłębienie diagnostyki.
Jak objawia się malformacja naczyniowa?
Zmiany naczyniowe na skórze w obrębie twarzy, szyi czy nóg są problemem trudnym do przeoczenia, ale należy je obserwować nie tylko ze przyczyn estetycznych. Wiążą się również z uczuciem dyskomfortu, bólu czy uczucia pieczenia skóry.
Niewidoczna malformacja (w mózgu, w układzie pokarmowym) może powodować:
- osłabienie mięśni,
- zmiany czucia,
- zaburzenia równowagi,
- trudności w połykaniu,
- padaczkę,
- pulsujące bóle głowy,
- zaburzenia widzenia (np. podwójne widzenie, utrata pola widzenia),
- wymioty,
- omdlenia,
- utratę przytomności.
Wciąż wiemy o malformacjach na tyle mało, że nie ma jednego, obowiązującego standardu postępowania. Jeśli lekarz twierdzi, że nie ma się czym martwić, a twoja zmiana nie powoduje przykrych dolegliwości, warto mu zaufać. Nigdy jednak nie zaszkodzi skonsultować się ze specjalistami w innych ośrodkach - doświadczonych i często mierzących się z problemem malformacji.
Niewłaściwa ocena sytuacji może kosztować cię życie i zdrowie. Przykładowo: malformacje naczyniowe mózgu są czasami przyczyną krwotoku wewnątrzczaszkowego, a malformacje układu pokarmowego krwawienia w jamie brzusznej, które mogą skończyć się zgonem.
W leczeniu malformacji wykorzystuje się często wspomniana metodę embolizacji, która polega na wprowadzeniu do krwiobiegu cewnika z materiałem zatorowym i zamknięciu światła zawodnego naczynia krwionośnego.
Stosuje się też farmakoterapię, radioterapię i klasyczne zabiegi chirurgiczne.
Uwaga, po leczeniu malformacji konieczne są regularne kontrole lekarskie i badania obrazowe, bo problem może wrócić.