Ludzkie serce może samo się naprawić po zawale. Będzie przełom w leczeniu?

Osoby po zawale serca są narażone na wysokie ryzyko jego niewydolności, które można zmniejszyć za pomocą nowoczesnych leków. Okazuje się jednak, że serce po zawale może się zregenerować samo. Jednak by do tego doszło, muszą zostać spełnione określone warunki.

Nie bez powodu mówi się, że w przypadku zawału serca liczy się każda minuta, a pacjent jak najszybciej musi trafić do szpitala. Serce ulega bowiem wtedy uszkodzeniu: przerwanie stałego dopływu krwi do mięśnia sercowego może doprowadzić do martwicy jego fragmentów - a to już stan zagrażający życiu.

W regeneracji serca pomagają makrofagi  

Nowe badania, których wyniki opublikowano w Journal of Clinical Investigation, wykazały, że serce po zawale może się samo naprawić, a kluczowe znaczenie dla sposobu, w jaki do tego dochodzi, ma odpowiedź immunologiczna organizmu i układu limfatycznego.

Jak donoszą badacze, niezwykle istotną rolę w tym procesie pełnią makrofagi, wyspecjalizowane komórki, które mogą niszczyć bakterie chorobotwórcze lub inicjować korzystne dla organizmu reakcje zapalne. Po zawale serca makrofagi wytwarzają zaś szczególny rodzaj białka, nazwanego VEGFC.

 „Odkryliśmy, że makrofagi, czyli komórki odpornościowe, które po zawale serca trafiają do serca, aby wyeliminować uszkodzoną lub martwą tkankę, również indukują czynnik wzrostu śródbłonka naczyniowego C (VEGFC), który wyzwala tworzenie nowych naczyń limfatycznych i wspomaga gojenie” - wyjaśnia patolog Edward Thorp z Northwestern University w Illinois.

By serce mogło się naprawić, umierające komórki muszą zostać usunięte – w tym procesie bardzo ważną rolę odgrywa konkretny typ makrofagów, wytwarzających białko VEGFC. To, w jaki sposób makrofagi naprawiają serce, naukowcy wykazali w trakcie badań na komórkach w laboratorium i na myszach.

Przez badaczami kolejne wyzwanie 

To, że serce może naprawiać się samo, jest bardzo dobrą wiadomością - nie oznacza jednak, że znikną stosowane dotąd sposoby leczenia. Do tego jeszcze długa droga. 

Jak piszą badacze w podsumowaniu, warto zbadać, w jaki sposób można zwiększyć w sercu liczbę makrofagów, które pomogłyby je naprawić, a jednocześnie zmniejszyć liczbę tych, które mogą mu szkodzić.

Wyzwaniem jest również - jak wyjaśnia Edward Thorp - znalezienie sposobu na to, jak osobom po zawale podać białko VEGFC lub nakłonić makrofagi do większej jego produkcji, po to, by przyspieszyć procesy naprawcze w sercu.

Katarzyna Hubicz