Lubisz alkohol? Naukowcy wiedzą, ile wystarczy wypić tygodniowo, by organizm zaczął się starzeć
Krótkoterminowe skutki picia alkoholu są wszystkim dobrze znane. Jednak badacze postanowili przyjrzeć się procesom, które zachodzą w naszym ciele latami na skutek spożywania alkoholu. Najnowsze badania genetyczne dostarczają dowodów na to, że alkohol przyspiesza biologiczne starzenie się.
Ze względu na brak wiarygodnych metod pomiaru starzenia biologicznego, badanie to było nie lada wyzwaniem dla naukowców. Jednak po dogłębnej analizie genetycznej, badacze z Oxfor Population Health opublikowali wyniki. Sugeruje ona, że alkohol przyspiesza starzenie się poprzez uszkadzanie DNA w telomerach.
Jak alkohol wpływa na starzenie się organizmu?
Telomery to powtarzające się sekwencje DNA, które zakrywają końce chromosomów, chroniąc je przed uszkodzeniem. Długość telomerów jest uważana za wskaźnik biologicznego starzenia, ponieważ 50-100 zasad DNA ginie za każdym razem, gdy komórka się replikuje. Gdy telomery stają się zbyt krótkie, komórki nie mogą się już dzielić, a nawet mogą obumierać.
Krótsze długości telomerów powiązano już na podstawie wcześniejszych badań z kilkoma chorobami związanymi ze starzeniem się, np. chorobą Alzheimera, rakiem czy chorobą wieńcową.
W tej analizie naukowcy zbadali związek między spożyciem alkoholu a długością telomerów u ponad 245 000 osób, których dane pobrano z brytyjskiego Biobanku. W badaniu wpływu alkoholu na starzenie się wykorzystano po raz pierwszy podejście genetyczne, zwane Randomizacją Mendla (MR).
W tym badaniu naukowcy wykorzystali warianty genetyczne, które wcześniej wiązały się ze spożywaniem alkoholu i zaburzeniami spożywania alkoholu w szeroko zakrojonych badaniach asocjacyjnych całego genomu.
Aby uzupełnić analizę MR, naukowcy przeprowadzili również ocenę obserwacyjną, opartą na zgłaszanym przez uczestników tygodniowym spożyciu alkoholu podczas rekrutacji.
W badaniu stwierdzono istotny związek między wysokim spożyciem alkoholu a krótszą długością telomerów. Spożywanie tygodniowo około dziesięciu 250ml szklanek 14% wina wiązało się ze zmianą długości telomerów, które odpowiadają za 1-2 lat starzenia się.
Osoby, które nadużywały alkoholu miały znacznie krótsze długości telomerów w porównaniu z grupą kontrolną. Oznacza to, że ich zmiany związane z wiekiem odpowiadają od 3 do nawet 6 lat.
„Odkrycia te potwierdzają sugestię, że alkohol, szczególnie w nadmiernych ilościach, bezpośrednio wpływa na długość telomerów, w tym rozwoju chorób pokrewnych, takich jak choroba Alzheimera. Nasze wyniki dostarczają kolejnej informacji dla klinicystów i pacjentów, którzy chcą ograniczyć szkodliwe skutki nadmiaru alkoholu. Co więcej, dawka alkoholu jest ważna — ograniczenie picia może przynieść korzyści” - podsumowuje dr Anya Topiwala z Oxford Population Health.
Według badaczy potencjalny biologiczny mechanizm wyjaśniający wpływ alkoholu na długość telomerów to zwiększony stres oksydacyjny i stan zapalny. Proces, który rozkłada etanol w organizmie, może zarówno wytwarzać reaktywne formy utleniające, które uszkadzają DNA, jak i zmniejszać poziomy związków przeciwutleniających, które chronią przed stresem oksydacyjnym.
Dr Richard Piper, dyrektor naczelny Alcohol Change UK, mówi, że "To konkretne badanie pokazuje wyraźne powiązania między spożywaniem alkoholu a starzeniem się i wskazuje na możliwy związek między alkoholem a chorobą Alzheimera. Naukowcy są pewni, że to badanie nie udowadnia związku przyczynowego, ale przedstawiają również dobrze uargumentowane tezę na temat prawdopodobnego mechanizmu biologicznego, pogorszenia stanu zdrowia i ryzyka wczesnych zgonów”.