Kto lub co kontroluje nasze zachowanie? Naukowcy już wiedzą!

Rozwiązywanie problemów, planowanie własnych działań, kontrolowanie emocji - te funkcje wykonawcze są fundamentalnymi procesami kontrolowania naszego zachowania. Naukowcy zidentyfikowali kluczowy region w mózgu!

Po co nam niektóre umiejętności?

Funkcje poznawcze, czyli tak naprawdę podstawowe zdolności intelektualne, które kontrolują ludzką myśl i działanie sprawiają, że radzimy sobie w otoczeniu innych ludzi. Dzięki selektywnej uwadze możemy skupiać się na jednej czynności, a dzięki pamięci roboczej możemy zachować i manipulować informacjami. Funkcje te pozwalają nam również planować działania i dzielić je na poszczególne kroki.

A co, jeśli niektórzy mają z tym problemy? Przecież niektórzy mają problemy ze skupieniem, uwagą, panowaniem nad swoimi emocjami, planowaniem działań...

Polecamy: Znaleziono centrum mózgu odpowiedzialne za ból!

A kiedy pojawią się problemy...

Takim pacjentem jest 56-latek z Lipska. Przeżył kilka udarów, które uderzyły w bardzo ważny strategicznie obszar mózgu: tak zwany dolny obszar połączenia czołowego (IFJ) w płatu czołowym kory mózgowej na obu półkulach. Kontuzja sprawiła, że pacjent nie przeszedł podstawowych testów psychologicznych. 

Jednak to, co wyróżniało 56-letniego pacjenta była zmiana tylko w IFJ, taka sama w obu półkulach mózgu. Zwykle udar powoduje uszkodzenie większych obszarów mózgu lub nie ogranicza się do tak określonego obszaru. Ponadto rzadko wpływa na homologiczne obszary na obu półkulach mózgu jednocześnie. 

Czytaj też: Odpowiednie zachowanie w sklepie w czasie pandemii

A ponieważ sytuacja jest tak wyjątkowa, to naukowcy postanowili przyjrzeć się pacjentowi bliżej.

- Z badań czynnościowego rezonansu magnetycznego na zdrowych osobach wiadomo było, że IFJ jest coraz bardziej aktywowany, gdy wymagana jest selektywna uwaga, pamięć robocza i inne funkcje wykonawcze. Jednak ostateczny dowód, że te zdolności wykonawcze są tam zlokalizowane, nie został jeszcze przedstawiony - wyjaśnia Matthias Schroeter, pierwszy autor badań podstawowych i szef grupy badawczej Neuropsychiatria poznawcza w MPI CBS - Jednak przyczynowo-skutkowe powiązania funkcjonalno-anatomiczne można uzyskać tylko wtedy, gdy obszary są faktycznie wyłączone, a zatem umiejętności faktycznie tam zlokalizowane zawodzą. Udało nam się przedstawić ten dowód z pomocą tego pacjenta.

Coś jeszcze?

I nie tylko; oprócz klasycznego podejścia - przypisywania poszczególnych funkcji do określonego regionu mózgu na podstawie uszkodzenia mózgu i odpowiadających mu upośledzeń - badacze przyjęli również odwrotne podejście: podejście „dużych zbiorów danych” za pośrednictwem baz danych. Portale te zawierają informacje od dziesiątek tysięcy uczestników z wielu testów psychologicznych i obszarów mózgu aktywowanych w tym procesie. Z ich pomocą badacze byli w stanie przewidzieć upośledzenia pacjenta wyłącznie na podstawie uszkodzenia mózgu określonego na podstawie skanów mózgu. Eksperci nazywają to odczytywaniem objawów, metodą, którą można by zastosować w przyszłości, aby dostosować terapię do poszczególnych pacjentów i ich uszkodzenia mózgu bez konieczności szczegółowego testowania.

- Jeśli na przykład pacjenci cierpią na utratę funkcji wykonawczych po wypadku lub udarze, zwykle są mniej zdolni do zregenerowania innych dotkniętych zdolności, ponieważ mają trudności z ich zaplanowaniem - powiedział Schroeter. „W przyszłości, kiedy zdjęcia zmian i bazy danych dostarczą nam bardziej szczegółowych informacji o tym, które regiony, a co za tym idzie zdolności, zawiodły, będziemy w stanie jeszcze bardziej dostosować terapię.

Jak reagujesz na stres? Sprawdź się: