Kalendarz szczepień dla dorosłych. Sprawdź aktualne zalecenia
Nawet jeśli w dzieciństwie przeszedłeś wszystkie obowiązkowe szczepienia zgodnie z obowiązującym kalendarzem szczepień, w dorosłym życiu ochrona twojego zdrowia nie jest już optymalna. Są trzy główne powody, dla których mamy braki w szczepieniach. Poznaj je, zapoznaj się z naszym kalendarzem szczepień i rozważ uzupełnienie. Daj dobry przykład.
Nie powielaj mitu, że szczepienia dotyczą wyłącznie dzieci. Potrzebują ich też dorośli w każdym wieku, zwłaszcza seniorzy, którzy dzięki odporności poszczepiennej mogą uchronić się przed ciężkim przebiegiem chorób i powikłaniami.
Są szczepionki, w przypadku których decydującą rolę w potencjalnej ochronie odgrywa czas - im szybciej się zaszczepisz, tym lepiej dla ciebie.
Nieważne, ile masz lat. Sprawdź swoją książeczkę szczepień, zapoznaj się z kalendarzem dla dorosłych w twoim wieku i uzupełnij braki.
Szczepienie Zalecenia dla dorosłych (w zależności od wieku)
Szczepienia 18+ (wszyscy)
Jesteś osobą pełnoletnią, nie podlegasz już obowiązkowemu kalendarzowi szczepień? Lista tych zalecanych w każdym wieku jest długa. Sprawdź, jak jest u ciebie, ale warto rozważyć szczepienie przeciw:
- Grypa, 1 dawka, co roku
- COVID-19, wszyscy niezaszczepieni lub ci, którzy nie przyjęli dawek przypominających (skierowania wystawiane automatycznie, sprawdź w IKP)
- MMR (odra, świnka, różyczka), wszyscy, którzy nie byli szczepieni i nie chorowali na odrę lub różyczkę, 2 dawki
- KZM (kleszczowe zapalenie mózgu), 3 dawki + dawki przypominające co 3-5 lat
- WZW A (wirusowe zapalenie wątroby typu A) wszyscy nieszczepieni, 2 dawki
- WZW B (wirusowe zapalenie wątroby typu B) wszyscy niezaszczepieni, 3 dawki
- Ospa wietrzna (VZV) wszyscy, którzy nie chorowali i nie byli szczepieni, 2 dawki
- Błonica, tężec i krztusiec, 1 dawka co 10 lat
- Meningokoki, 1-2 dawki.
Szczepienia 19-26 (49) lat
Dotyczy HPV - wcześniej nieszczepieni, 3 dawki, ewentualnie, po konsultacji z lekarzem, zalecenie warunkowe dla osób starszych do 49 lat, 3 dawki.
Szczepienia 50+ lub dla osób z grupy zwiększonego ryzyka zachorowania
- Półpasiec osoby 50+ , 2 dawki w odstępie 2-6 miesięcy
- Pneumokoki osoby 50+ lub z grupy zwiększonego ryzyka zachorowania, zazwyczaj zalecane ponowne szczepienia szczepionką dobraną do wieku co 5 lat.
Szczepienia 60+
RSV, 1 dawka.
Uwagi:
- Szczepienie przeciw KZM, WZW A i meningokokom, jest szczególnie zalecane osobom bardziej narażonym na zachorowanie ze względu na dodatkowe czynniki ryzyka, jak choćby zawód (np. leśnicy - KZM, nauczyciele - meningokoki), styl życia (częste podróże - WZW A), stan zdrowia (obniżona odporność).
- Zdecydowana większość szczepień zalecanych dorosłym jest płatna przez pacjenta. Wyjątek stanowi szczepienie przeciw COVID-19 bezpłatne dla wszystkich uprawnionych, szczepienie przeciw grypie dla osób 65+ oraz szczepienie przeciw pneumokokom dla pacjentów 65+ z dodatkowymi obciążeniami.
- Zestawienie uwzględnia szczepienia zalecane populacyjnie na terenie Polski. Nie uwzględnia zaleceń szczególnych, np. dla podróżnych wybierających się w rejony zwiększonego narażenia na choroby zakaźne, które u nas nie występują.
- Źródło: szczepienia.info, pacjent.gov.pl
Po co dorosłym szczepienia
W przypadku wielu szczepień ochrona, jaką gwarantują, z czasem słabnie i potrzebne są szczepienia przypominające. To jeden z powodów, dla którego warto przy najbliższej wizycie u lekarza POZ porozmawiać o uzupełnieniu swojego kalendarza szczepień.
Warto też pamiętać, że wciąż pojawiają się nowe szczepionki, a wraz z nimi ochrona przed groźnymi patogenami i twój kalendarz sprzed kilkudziesięciu, ale nawet sprzed kilku lat, jest już po prostu nieaktualny.
Przykładem może być choćby szczepienie przeciw HPV (wirusom brodawczaka ludzkiego), potocznie (poniekąd słusznie) nazywane szczepionką przeciw rakowi szyjki macicy. Faktycznie, zakażenie HPV inicjuje rozwój tej choroby i odpowiada za wysoką śmiertelność Polek. Wirusy te odpowiadają jednak też za rozwój innych nowotworów, także u mężczyzn.
Jeszcze niedawno szczepienie przeciw HPV było w naszym kraju trudno dostępne, nawet odpłatnie, chociaż cena odstraszała wiele osób. Obecnie chłopcy i dziewczęta są szczepieni bezpłatnie - wtedy, gdy podanie szczepionki ma największy sens, czyli przed inicjacją seksualną i potencjalnym kontaktem z wirusem.
Nie oznacza to jednak, że osoby dorosłe nie mają już po co się szczepić. Jeśli masz mniej niż 26 lat, warto je rozważyć. U osób starszych, przed 50. rokiem życia zalecana jest konsultacja lekarska i ewentualna dodatkowa diagnostyka.
Obowiązkowy kalendarz szczepień - decyduje ekonomia i postęp medycyny
Warto też pamiętać, że obowiązkowy kalendarz szczepień nie chroni nas przed wszystkimi możliwymi chorobami. Jest uzależniony od zamożności danego państwa, aktualnego poziomu zagrożenia, populacyjnej skali ryzyka. To, że nie zostałeś zaszczepiony przeciw różnym chorobom w dzieciństwie, nie oznacza, że ci dzisiaj nie zagrażają.
Pneumokokowe zapalenie płuc i inne infekcje powodowane przez pneumokoki to poważna sprawa, a jednak wiele osób nie przeszło takiego szczepienia nawet wtedy, gdy była już szczepionka, bo stosunkowo niedawno trafiła dopiero do kalendarza szczepień.
Szczepienie przeciw grypie wciąż nie jest bezpłatne dla dzieci. Czy to oznacza, że wirus im nie zagraża? Może być przecież naprawdę trudnym przeciwnikiem w każdym wieku.
Przejrzyj nasz kalendarz szczepień. Sprawdź, których ci brakuje i zastanów się, czy faktycznie warto narażać się na zachorowanie. Ryzyko nie jest takie samo dla wszystkich. Przykładowo: jeśli lubisz prace w ogródku i często "grzebiesz" w ziemi, twoje ryzyko zakażenia tężcem jest podwyższone.
Oceń własne potrzeby w zakresie szczepień, najlepiej w porozumieniu z lekarzem. Pamiętaj, że możesz też zaszczepić się wygodnie w aptece.
Dziecięce choroby zakaźne zagrażają też dorosłym
Szczepienia obowiązkowe dla dorosłych - są i takie
Nie tylko dzieci podlegają szczepieniom obowiązkowym. Program Szczepień Ochronnych opracowany przez Główny Inspektorat Sanitarny nakłada obowiązek szczepienia osób dorosłych.
Obejmuje:
- obowiązkowe szczepienie przeciwko WZW typu B osób szczególnie narażonych na zakażenie, zgodnie z przesłankami klinicznymi lub epidemiologicznymi. Powinny mu się poddać m.in. osoby dializowane, z zaawansowaną chorobą nerek, studenci szkół medycznych. Szczepienie jest zalecane przed wszelkimi zabiegami medycznymi, wymagającymi przerwania ciągłości tkanek.
- obowiązkowe szczepienie przeciwko błonicy, tężcowi czy wściekliźnie po styczności z czynnikiem zakaźnym. Z podaniem szczepionki na wściekliznę można się wstrzymać do czasu potwierdzenia choroby u zwierzęcia, z którym mieliśmy kontakt, jednak decyzję tę podejmuje wyłącznie lekarz specjalista chorób zakaźnych.