Jesteś rannym ptaszkiem? Naukowcy mają dobrą wiadomość

Niesłuchanie swojego zegara biologicznego może zwiększać ryzyko depresji. Czy jest to możliwe? Najnowsze badania naukowców pokazują, że tak! Dlaczego tak ważne jest życie w zgodzie ze swoim zegarem biologicznym? Sprawdź!

Zegar biologiczny (inaczej zegar wewnętrzny) to „narzędzie wewnętrzne”, który wyznacza rytm działania naszego organizmu. Wyróżniamy dwa chronotypy: „ranny ptaszek” i „nocny marek”, które warunkują, kiedy najlepiej nam się pracuje i ile alarmów budzika jest nas w stanie rano wyrwać ze snu. W opinii dr Michelle Drerup z Cleveland Clinic chronotypy często zmieniają się z wiekiem, lecz w dużej mierze są one uwarunkowane genetycznie i są wzmacniane przez nasze zachowania.

Zespół naukowców z University of Exeter w Wielkiej Brytanii postanowił wyjaśnić, jak współpracować z cyklem biologicznym. Zaburzenia w rytmie okołodobowym mogą mieć wpływ na wydajność w pracy. Z badań wynika też, że jeśli rytm snu nie jest zgodny z zegarem wewnętrznym, może zwiększać ryzyko depresji i stanów lękowych. Według badaczy zaburzenia te mogą być uwarunkowane genetycznie. Na razie jest to tylko hipoteza.  

Do przeprowadzenia analizy wykorzystano już wcześniejsze dane, które pochodziły od ponad 450 tys. osób dorosłych. Zawierały one informacje, która z nich jest rannym ptaszkiem czy nocnym markiem. Ponadto naukowcy w badaniach wzięli pod uwagę „społeczny jet lag” tzw. zjawisko, które zmusza nas do funkcjonowania w innych godzinach, niż potrzebuje nasz zegar biologiczny. To kryterium wykorzystali, aby zbadać różnice w rytmie snu między dniem zwykłym, w którym trzeba iść do pracy, a wolnym. Pomiar aktywności podczas snu przeprowadzono u ponad 85 tys. uczestników.

Okazało się, że brak komunikacji między zegarem biologicznym z resztą organizmu może prowadzić do depresji. Osoby te zgłaszały gorsze samopoczucie oraz to, że odczuwały coraz częściej wewnętrzny niepokój.

Ranne ptaszki mniej narażone na zachorowanie na depresję

Co więcej, odkryto, że jeśli wczesne wstawanie zależy od genów, to wiąże się ona ze słabszym nasileniem objawów depresji. Ten rytm snu jest zgodny z naturalnym rytmem okołodobowym. Według autorów badania wyniki są „solidnym dowodem” na to, że bycie porannym ptaszkiem chroni przed depresją i zapewnia lepsze samopoczucie.

Autorzy badania twierdzą, że wyniki są "najbardziej solidnym dowodem" na to, że bycie porannym człowiekiem chroni przed depresją i poprawia samopoczucie. Natomiast potrzebne są dalsze badania, aby dokładnie wyjaśnić związek między rytmem snu a ryzykiem wystąpienia depresji.

Ważne jest, aby każdy z nas, jak zaznaczyła dr Michelle Drerup, skupił się na tym, żeby dostarczyć organizmowi wystarczającej ilości snu odpowiadającej jego indywidualnym potrzebom.

Melisa lekarska - na sen i nie tylko. Poznaj właściwości i działanie melisy!

Zobacz galerię 3 zdjęcia

Jak wyćwiczyć organizm, aby żył w zgodzie z naszym zegarem wewnętrznym?

• Ustaw stałą godzinę alarmu.
• Od razu po przebudzeniu odsłoń okna i wpuść do domu jak najwięcej światła. 
• Jedz zdrowe, zbilansowane posiłki i unikaj nocnego podjadania.
• Ćwicz regularnie.
• Ogranicz drzemki w ciągu dnia, a szczególnie późnym popołudniem.
• Unikaj kofeiny, alkoholu i tytoniu wieczorem.
• Wyłącz telewizor, komputer, telefon czy tablet godzinę przed snem.

Źródło: 

J. O’Loughlin, F. Casanova, S. Jones, S. P. Hagenaars, R. Beaumont, R. Freathy, E. Watkins, C. Vetter, M. Rutter, S. Cain, A. Phillips, D. Windred, A. Wood, M. Weedon & J. Tyrrell, Using Mendelian Randomisation methods to understand whether diurnal preference is causally related to mental health, dostęp: 28.06.2021. 

Zdrowy sen. Sprawdź, czy zdrowo sypiasz

Pytanie 1 z 7

Jak szybko zasypiasz?

Od razu, gdy przyłożę głowę do poduszki

W ciągu 30 minut od położenia się do łóżka

Długo nie mogę zasnąć

Następne pytanie

Anna Tłustochowicz