Jedno badanie wykryje nawet 50 nowotworów. Wystarczy próbka krwi

By wykryć nowotwór, czasem potrzeba serii badań profilaktycznych. Pacjenci o nowotworach też często dowiadują się przypadkiem, przy okazji badania innych schorzeń. Czy da się wykryć raka w jednym badaniu? Naukowcy opracowują test wczesnego wykrywania wielu nowotworów. Polega on na tym, że wystarczy wykonać jedno badanie krwi, które może przesiewać ponad 50 nowotworów.

Wykrycie 50 nowotworów wydaje się niemal niemożliwe. Badacze jednak robią co mogą, by takie badanie profilaktyczne weszło w życie i stało się skuteczną metodą diagnostyki i wdrożenia leczenia nowotworów we wczesnym etapie ich rozwoju. Naukowcy analizując dane 6600 pozornie zdrowych osób w wieku 50 lat i starszych, odkryli, że badanie krwi wykryło możliwy „sygnał” raka co do 1%. Po przeprowadzeniu dodatkowych szczegółowych badań, potwierdzono raka u 38% z nich.

Nadzieja na poszerzoną diagnostykę

Odkrycia pochodzą z badania o nazwie Pathfinder, które jest prowadzone w wielu placówkach medycznych w Stanach Zjednoczonych w celu oceny badania krwi metodą Galleri. Jest to jedno z wielu badań krwi opracowywanych przez różne firmy, mające na celu zapewnienie „jednorazowych” badań przesiewowych w kierunku wielu nowotworów.

Test Galleriego został wykonany przez GRAIL, kalifornijską firmę biotechnologiczną, która finansuje badanie Pathfinder. Galleri i podobne testy opierają się na podstawowym założeniu: wynajdują biologiczne „sygnały” świadczące o obecności raka, takie jak fragmenty DNA wyrzucane przez komórki rakowe do krwiobiegu.

Test Galleriego może przesiewać ponad 50 typów guzów, w tym te, które obecnie nie mogą zostać wykryte za pomocą badań przesiewowych, takie jak rak trzustki, wątroby i jajnika.

Badania krwi mogą również przewidzieć, gdzie w ciele znajduje się potencjalne zagrożenie, dzięki czemu lekarze mogą zdecydować, które badania kontrolne – takie jak badanie obrazowe, endoskopia lub biopsje – należy zastosować.

Istnieją jednak pułapki w badaniu przesiewowym na raka. Jedną z nich jest ryzyko fałszywie dodatniego wyniku, który prowadzi do dalszych, prawdopodobnie inwazyjnych testów, tylko po to, aby stwierdzić, że dany pacjent nie ma raka. W takim przypadku niepokój i koszty związane z badaniami okazałyby się zupełnie niepotrzebne.

Co ciekawe, naukowcy odkryli, że gdy badanie krwi wykazało brak raka, wynik sprawdził się w 99% przypadków. Jak powiedziała współautorka badania Catherine Marinac, „ważne jest, aby zbadać nie tylko, jak dobrze radzą sobie testy wczesnego wykrywania wielu nowotworów, ale także, co się dzieje, gdy są one częścią opieki w świecie rzeczywistym”.

Dlatego też nie zostały jeszcze wdrożone w działanie służby zdrowia.

Badanie na zamówienie

Na ten moment żaden test wczesnego wykrywania wielu nowotworów nie jest zatwierdzony przez amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków. Jak podaje National Cancer Institute, Galleri jest dostępny dla lekarzy na zamówienie, jako „test opracowany laboratoryjnie”.

„Badanie nie jest jeszcze do końca gotowe” – podkreśliła współautorka badania Catherine Marinac, badaczka z Dana-Farber Cancer Institute w Bostonie.

Jeśli jednak dalsze badania potwierdzą przydatność tego badania krwi w diagnostyce nowotworów, będziemy mogli mówić o przełomie.

Weronika Rumińska