Jak przygotowuje się ciało papieża do pochówku. W tej ceremonii nie ma miejsca na przypadek

Śmierć papieża rozpoczyna ceremoniał, w którym każde działanie ma głęboko zakorzeniony sens. Choć Franciszek uprościł niektóre elementy, trzon rytuału pozostał nienaruszony. Co dokładnie dzieje się z jego ciałem od chwili zgonu aż po ostatnią modlitwę nad trumną?

Papież Franciszek zmarł 21 kwietnia 2025 roku, w Poniedziałek Wielkanocny, w Domu Świętej Marty, miejscu, które wybrał na swoją codzienność zamiast pałacowych apartamentów. Miał 88 lat. Od lat zmagał się z problemami zdrowotnymi, a bezpośrednią przyczyną zgonu, jak podają watykańskie źródła, był udar. Jego śmierć nie tylko zakończyła jeden z najbardziej przełomowych pontyfikatów w historii Kościoła, ale też uruchomiła skomplikowany i wielowiekowy rytuał, którego główne etapy pozostały niezmienne od stuleci.

Medyczne potwierdzenie śmierci papieża i pierwsze rytuały żałobne

Proces pochówku papieża rozpoczyna się od oficjalnego stwierdzenia zgonu przez watykański personel medyczny. Dopiero po medycznym potwierdzeniu śmierci papieża uruchamiane są dalsze etapy rytuału. Ciało zostaje przewiezione do prywatnej kaplicy, gdzie rozpoczyna się tzw. pierwsza stacja liturgiczna. Tam kamerling – kardynał zarządzający Watykanem w okresie sede vacante – odczytuje imię papieża z jego chrztu i symbolicznie ogłasza śmierć Ojca Świętego.

Co dzieje się z ciałem papieża przed pogrzebem? Przygotowanie liturgiczne i symboliczne

Ciało papieża ubierane jest w biały strój pontyfikalny i czerwone szaty liturgiczne, w tym mitrę oraz paliusz – symbol jego władzy jako biskupa Rzymu. Obok ciała umieszcza się paschał wielkanocny, który symbolizuje zmartwychwstanie Chrystusa. To głęboko religijny i symboliczny element ceremonii. Rytuałowi przewodzi kamerling, który nadzoruje proces przejścia między pontyfikatami.

Trumna papieża – nowe zasady i odejście od tradycyjnych form pochówku

Reforma pogrzebowa wprowadzona przez papieża Franciszka uprościła dotychczasowy protokół. Zrezygnowano z tradycyjnych trzech trumien – cyprysowej, ołowianej i dębowej. Obecnie ciało papieża umieszczane jest w drewnianej trumnie z wkładem cynkowym. Całość zamykana jest dopiero w noc poprzedzającą pogrzeb, a na twarz zmarłego nakładana jest biała jedwabna chusta.

Dokument Rogito i sakiewka z monetami – co trafia do trumny papieża?

Do trumny wkładany jest Rogito, czyli dokument opisujący najważniejsze wydarzenia i dokonania zmarłego papieża. Jest to zwój papieru umieszczony w metalowym pojemniku, który później zostaje zalakowany i zamknięty w trumnie. Drugim elementem jest sakiewka z monetami wybitymi podczas pontyfikatu, symbolizująca duchowe wynagrodzenie za lata posługi.

Publiczne wystawienie ciała papieża – trzy dni modlitwy i czuwania

Podczas wystawienia trumna z ciałem papieża ustawiana jest w otwartej formie, bez wysokiego katafalku, aby każdy wierny mógł spojrzeć na zmarłego jako na swojego pasterza, nie monarchę. Taki gest miał miejsce również przy pogrzebie Benedykta XVI, który był ostatnim papieżem pochowanym w tradycyjnych trzech trumnach: cyprysowej, ołowianej i dębowej. W przypadku Franciszka pozostanie jedna trumna z dokumentem o jego pontyfikacie oraz sakiewką z monetami, ale jego ciało nie zostanie wystawione na widok publiczny. Ojciec Święty podjął taką decyzję już jakiś czas temu.

Pochówek papieża Franciszka – dlaczego wybrał inne miejsce niż jego poprzednicy?

Papież Franciszek zapowiedział, że chce być pochowany w Bazylice Matki Bożej Większej w Rzymie, a nie – jak większość jego poprzedników – w kryptach Bazyliki św. Piotra. Jego decyzja była motywowana głębokim nabożeństwem do ikony Matki Bożej Salus Populi Romani. To miejsce stało się celem jego modlitw po każdej pielgrzymce zagranicznej.

Romana Makówka