Jak bardzo jesteś narażony na udar? Zależy to od niepozornych czynności

To naturalne, że wraz z wiekiem aktywność organizmu spada. Osoby w podeszłym wieku częściej zasiadają przed telewizorem, w fotelu z książką lub w ogrodzie. Naukowcy nie mają dobrych wieści. Z niedawno przeprowadzonych badań wynika, że każda godzina spędzona w pozycji siedzącej może zwiększać ryzyko udaru aż o 14 proc. Dotyczy to osób po 60 r.ż.

Czytanie i oglądanie TV szkodliwe dla zdrowia?

Wyniki badań sugerują że osoby, które wykazywały niską aktywność i przebywały głównie w pozycji siedzącej przez 13 godzin lub dłużej w ciągu dnia, były o 44 proc. bardziej narażone na udar niż te, które spędzały mniej niż 11 godzin w trybie siedzącym. 

Wynika z tego, że choć czytanie czy oglądanie telewizji może stanowić przyjemną formę relaksu, to - niestety - jest szkodliwe dla zdrowia. 

Jest na to prosty sposób

Sposób, jaki pomoże temu zapobiec jest prosty i nie powinien nikogo zaskoczyć. Chodzi o aktywność fizyczną, która pomaga naszemu ciału na wielu płaszczyznach. Badanie dowodzi, że wystarczy zaledwie 25 minut ćwiczeń o umiarkowanej intensywności - takich jak szybki spacer lub jazda na rowerze - aby ryzyko to zmniejszyło się o ponad 40 proc.

Poprzednie badania wykazały, że siedzący tryb życia może prowadzić do gromadzenia się tłuszczu w tętnicach, co z kolei zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Dzięki lekkim ćwiczeniom poziom cholesterolu i ciśnienie krwi ulegają obniżeniu, a złogi tłuszczu redukują się. 

Wyniki obserwacji zatrwożyły naukowców

Eksperci z San Diego State University wyposażyli ponad 7,6 tys. osób w urządzenia do śledzenia ruchu. Średnia ich wieku wynosiła 63 lata.

Uczestnicy nosili na biodrze akcelerometr, który śledził ich aktywność fizyczną przez siedem dni. Urządzenie było zdejmowane wyłącznie na osiem godzin w nocy. 

Na podstawie wyników obliczono średni czas spędzany w pozycji siedzącej, czas przeznaczony na aktywność fizyczną lekką i bardziej intensywną. Jako umiarkowaną aktywność potraktowano chodzenie po domu, a jako bardziej intensywną jazdę na rowerze lub szybki marsz.

Siedzący tryb życia zdefiniowano jako - rzecz jasna - siedzenie, a także leżenie na kanapie, a nawet stanie przez długi czas. 

Badacze po siedmiu latach przeanalizowali dokumentację medyczną siedem lat później, w tym czasie zarejestrowano 286 udarów.

Naukowcy odkryli, że ci uczestnicy badania, którzy wykazywali najniższą aktywność w ciągu dnia, byli najbardziej narażeni na udar - aż o 44 proc. w ciągu siedmiu lat - w porównaniu z osobami, które spędzały tylko mniej aktywnie 11 godzin w ciągu dnia lub mniej.

Według badaczy, każda dodatkowa godzina dziennie spędzana w siedzącym trybie życia zwiększa ryzyko udaru o 14 proc.

Jak i ile ćwiczyć, by uniknąć udaru?

Eksperci obliczyli, że trzy i pół godziny lekkich ćwiczeń tygodniowo mogą zmniejszyć ryzyko udaru o 26 proc. Im bardziej intensywna aktywność i czas na nią przeznaczony, tym większa ochrona przed udarem. 

Osoby, które przeznaczały 14 lub więcej minut na umiarkowane lub energiczne ćwiczenia – takich jak szybki spacer, jazda na rowerze, a nawet praca w ogrodzie – były o 47 proc. mniej narażone na udar w porównaniu z osobami, które ćwiczyły mniej niż trzy minuty dziennie. 

Według autorów badania, optymalna ilość umiarkowanych ćwiczeń dla osób w wieku 60 lat wynosi około 25 minut dziennie. 

Udar mózgu jako problem globalny

Udar jest wiodącą przyczyną śmierci i niepełnosprawności na całym świecie. Istnieją dwa podstawowe typu udarów:

• udar niedokrwienny - odpowiada za 80 proc. wszystkich przypadków; dochodzi do niego, gdy w wyniku zablokowania naczynia krwionośnego krew nie będzie miała możliwości dotrzeć do mózgu
• udar krwotoczny - występuje, gdy naczynie krwionośne pęka, zalewając część mózgu zbyt dużą ilością krwi, pozbawiając jednocześnie inne obszary odpowiedniego ukrwienia.

Objawy udaru mają charakter nagły i obejmują najczęściej:

• drętwienie twarzy, ręki lub nogi, szczególnie po jednej stronie ciała
• splątanie, kłopoty z mową
• niewyraźne widzenie
• zawroty głowy, kłopoty z utrzymaniem równowagi i zachowaniem koordynacji
• silny ból głowy

Marcelina Dzięciołowska