Ile lat żyją Polacy? Przeciętna długość życia w Polsce

To, ile lat żyją Polacy, zależy przede wszystkim od płci, stylu życia, zdrowia i aktywności fizycznej. Obecnie obserwuje się tendencję wzrostową jeśli chodzi o długość życia Polaków. Jednak na tle innych krajów przeciętna długość życia nie wypada optymistycznie. Jaki jest średni wiek Polaków?

Przeciętna długość życia Polaków uległa wzrostowi w latach 1990-2019 - tak wynika z opublikowanego raportu GUS odnoście trwania życia w zdrowiu w Polsce. Kobiety żyją średnio 6,5 roku dłużej, a mężczyźni - 7,8. Według prognoz tendencja wzrostowa ma się utrzymać. Na umieralność Polaków wpływ ma przede wszystkim płeć i wiek.

Spis treści

1. Metody obliczania starzenia się społeczeństwa w Polsce
2. Umieralność w mieście i na wsi
3. Długość życia w poszczególnych województwach
4. Przeciętne trwanie życia kobiet i mężczyzn
5. Długość życia Polaków na tle innych państw

Metody obliczania starzenia się społeczeństwa w Polsce

Jedną z podstawowych miar określających zaawansowanie procesu starzenia się społeczeństwa jest mediana. Oznacza ona średnią wartość wieku (granicę), którą połowa osób w danej zbiorowości już przekroczyła, a połowa jeszcze jej nie osiągnęła.

W Polsce mediana wieku zwiększyła się od 1990 r. o 9 lat. W 1990 r. wynosiła ona 32 lata, a w 2019 roku - 41 lat. Prognozy demograficzne przewidują dalsze się jej zwiększanie. Prawdopodobnie w 2050 roku będzie ona na poziomie aż 53 lat.

Ocenę starzenia się populacji wykonuje się także za pomocą wskaźnika obciążenia demograficznego (Age dependency ratio – ADR). Jest to proporcja liczby osób powyżej 65 roku życia względem osób w wieku 15-64 lat.

Wartość wskaźnika obciążenia demograficznego w Polsce od 2010 do 2019 roku wzrosła o 43%.

Umieralność w mieście i na wsi

Dawniej można było zauważyć sporą zależność długości życia w oparciu o miejsce zamieszkania poszczególnych jednostek. Różnica dotyczyła zwłaszcza mieszkańców wsi i miast - ludzie mieszkający na wsi umierali szybciej.

Obecnie poziom umieralności jest nieznacznie większy w miastach niż na wsiach. W 2018 roku wynosił on 11,1% w mieście, natomiast na wsi - 10,4%.

Zmieniła się również umieralność niemowląt. W latach 2002-2011 umieralność ogólna niemowląt w Polsce obniżała się systematycznie. W mieście o 5,2% rocznie, a na wsi nieco wolniej, o 4,1% rocznie.

Długość życia w poszczególnych województwach

Według danych GUS z 2019 roku najniższym wskaźnikiem obciążenia demograficznego wyróżniały się województwa:

• warmińsko-mazurskie,
• podkarpackie,
• wielkopolskie,
• pomorskie
• oraz małopolskie.

Wartość wskaźnika dla tych województw wynosiła 26.

Najwyższy wskaźnik (powyżej 29) odnotowano natomiast w województwach:

• łódzkim,
• świętokrzyskim
• oraz śląskim.

Według danych GUS długość życia od 1990 do 2019 roku wydłużyła się niemal we wszystkich województwach.

Dla mężczyzn zamieszkujących w tym czasie w województwach: pomorskim, zachodniopomorskim, śląskim, wielkopolskim, kujawsko-pomorskim i opolskim długość życia wydłużyła się średnio 8 lat.

Wzrost długości życia kobiet zauważono zwłaszcza w województwach opolskim i pomorskim. Długość życia kobiet w tych województwach wydłużyła się średnio o 7,1 lat.

Przeciętne trwanie życia kobiet i mężczyzn

Według danych GUS przeciętne trwanie życia w Polsce w 2019 wynosi 74,1 lat dla mężczyzn i 81,7 lat dla kobiet.

Wśród mężczyzn występuje większa umieralność niż wśród kobiet.

Najwyższe trwanie życia mężczyzn notowano w makroregionach wschodnim i południowym – odpowiednio 74,5 i 74,4 lat, a wśród kobiet we wschodnim – 82,9 lat.

Długość życia Polaków na tle innych państw

Jednym ze stosowanych wskaźników oczekiwanego dalszego życia w zdrowiu jest Healthy Life Years (HLY). Jest on europejskim wskaźnikiem strukturalnym wykorzystywanym także w Polsce do oceny realizacji Narodowego Programu Zdrowia, którego celem „jest wydłużenie życia w zdrowiu, poprawa zdrowia i związanej z nim jakości życia ludności oraz zmniejszenie nierówności społecznych w zdrowiu” (Dz. U. 2016 poz. 1492).

W Polsce przeciętne trwanie życia jest niestety poniżej średniej europejskiej. W 2018 roku Polsce przeciętne HLY wynosiło 64,4 lat dla mężczyzn i 65 lat dla kobiet.

Oczekiwane trwanie życia w zdrowiu mężczyzn w Polsce jest dłuższe jedynie w porównaniu do Finlandii i Estonii.

W przypadku kobiet dodatkowo jest dłuższe względem Belgii, Czech oraz Danii. Do państw o najdłuższym oczekiwanym trwaniu życia w zdrowiu można zaliczyć Szwecję i Maltę.

W Szwecji trwanie życia w zdrowiu mężczyzn jest o blisko 14 lat dłuższe niż w Polsce.

Czytaj też:

• Niektórzy ludzie starzeją się wolniej niż inni. Wiemy, dlaczego
• Dlaczego mężczyźni żyją krócej?

Weronika Rumińska