Grypa, COVID-19, RSV, a może przeziębienie? Jest pewny sposób, żeby je odróżnić

Przeziębienie, grypa, Covid-19 i wirus RSV przenoszone są drogą kropelkową, w dodatku objawiają się podobnie, dlatego trudno jest odróżnić je bez testów - ostrzega amerykańskie Centrum Prewencji i Kontroli Chorób (CDC). Pomóc mogą jednak nie tylko testy, ale też wiedza o tym, które z objawów są najbardziej typowe dla każdej z tych infekcji.

W ostatnich dniach mamy do czynienia z wzrostem zachorowań. Większość infekcji, szczególnie u dzieci, wywołują wirusy grypy A i B oraz wirus RSV, jednak rośnie również liczba przypadków zakażeń koronawirusem SARS-CoV-2. Wiele osób jest również przeziębionych, za co odpowiadają różne wirusy, w tym rhinowirusy i adenowirusy.

O ile droga zakażenia w każdej z tych infekcji jest w zasadzie identyczna, o tyle przebieg choroby i jej powikłania mogą być różne, niekiedy bardzo ciężkie. Dlatego ważne jest by wiedzieć, z jaką infekcją mamy do czynienia.

Ryzyko zarażenia jest większe w przypadku grypy i COVID-19

Zarówno grypą, jak i wirusem RSV, COVID-19 czy wirusami wywołującymi przeziębienie możemy zarazić się w taki sam sposób: do zakażenia dochodzi przez bezpośredni lub pośredni kontakt z dużymi kropelkami wydzieliny z dróg oddechowej nosiciela lub chorego

W przypadku wirusów grypy i SARS-CoV-2 infekcje mogą przenosić także tzw. aerozole, czyli mniejsze krople roznoszone na większą odległość i dłużej utrzymujące się w powietrzu. Stąd ryzyko zakażenia nimi może być większe.

Zdolność do zakażania innych przez osobę już zakażoną w przypadku grypy rozpoczyna się zwykle na dzień przed pojawieniem objawów choroby i trwa do 5-7 dni po infekcji. Warto wiedzieć, że wirus SARS-CoV-2 może zakażać dwa dni przed wystąpieniem objawów, a zdolność do zakażania może się utrzymywać nawet przez 21 dni po wystąpieniu objawów lub po zakażeniu u pacjentów bezobjawowych. Z kolei chory na grypę zaraża dzień przed wystąpieniem objawów i przez kilka dni po ich ustąpieniu.

Infekcje te trudno odróżnić bez testów

Wszystkie te infekcje - przeziębienia, grypa, COVID-19, jak i wirus RSV - dają podobne objawy i z tego powodu bez testów trudno je odróżnić. Po to jednak mamy testy, które można kupić w aptekach.

W ostatnich tygodniach pojawiły się testy Combo, pozwalające odróżnić zakażenie wywołane przez SARS-CoV-2 od tego, które wywołują wirusy grypy lub wirus RSV, są także testy podwójne, różnicujące COVID-19 od grypy. Nadal w sprzedaży są również zwykłe testy na COVID-19, które pozwolą wykluczyć lub potwierdzić właśnie to zakażenie. 

Objawy to cenna wskazówka diagnostyczna

Dobrą wskazówką diagnostyczną mogą być też niektóre dolegliwości, bo mimo podobieństw nie wszystkie występują w każdej infekcji dróg oddechowych.

• kaszel - CDC zwraca uwagę, że jest to jedyny objaw, który często występuje zarówno w przypadku przeziębienia, COVID-19, grypy sezonowej jak i wirusa RSV.
• trudności z oddychaniem są charakterystyczne dla COVID-19, często zdarzają się również w przypadku zakażeń RSV u noworodków i niemowląt. Bardzo rzadko natomiast występują w przypadku przeziębienia oraz grypy sezonowej.
• gorączka - przy zwykłym przeziębieniu raczej się nie zdarza. To częsty objaw grypy sezonowej, obecnie występuje nieco rzadziej przy COVID-19.
• bóle głowy to częsta dolegliwość podczas grypy i COVID-19, rzadziej zaś występują w przypadku przeziębienia i infekcji RSV.
• bóle mięśni są charakterystyczne dla grypy, rzadziej występują w trakcie COVID-19 oraz przeziębienia, najrzadziej towarzyszą zakażeniom RSV.
• utrata smaku i węchu - to obecnie rzadki objaw COVID-19, ale trzeba też pamiętać, że mogą je również powodować przeziębienia, grypa sezonowa oraz wirus RSV.
• zaczerwienie i obrzęk nosa - najbardziej charakterystyczne jest dla przeziębienia oraz zakażenia wirusem RSV.
• kichanie - towarzyszy przeziębieniu, grypie, COVID-19, jak i wirusowi RSV, choć najczęściej wskazuje na przeziębienie.
• ból gardła - najczęściej występuje przy przeziębieniu i COVID-19, rzadziej przy grypie, najrzadziej przy RSV.
• świszczący oddech - wskazuje na zakażenie wirusem RSV, znacznie rzadziej zdarza się w przypadku pozostałych trzech infekcji dróg oddechowych.
• wymioty i nudności -  częściej występują przy grypie i COVID-19, rzadziej przy przeziębieniu i RSV.

Warto się szczepić

Póki co nie ma szczepionki przeciw wirusom przeziębienia oraz przeciw wirusowi RSV - prace nad tym ostatnim preparatem trwają i są już zaawansowane. Istnieją natomiast skuteczne szczepionki chroniące przed grypą sezonową oraz COVID-19.

- Najlepsze co możemy zrobić to się zaszczepić – uważa prezes Polskiego Towarzystwa Wakcynologii prof. Ernest Kuchar.

„Obu zakażeniem trudno w pełni zapobiec, ale łatwo złagodzić ich przebieg za pomocą szczepień, które najprościej jest przyjąć jednocześnie”- przekonuje. Specjalista przyznaje, że nie ma szczepionek w 100 proc. skutecznych, jednak szczepiąc się unikamy ciężkiego przebiegu zakażenia, zarówno w przypadku grypy jak i COVID-19.

Katarzyna Hubicz