Dziś Światowy Dzień Raka Trzustki - zobacz, jak ważna jest wczesna diagnoza!

W Światowym Dniu Raka Trzustki, który przypada 19 listopada, ponad 95 organizacji z 35 krajów apeluje o zwiększenie świadomości na temat czynników ryzyka i objawów raka trzustki.

Rak trzustki ma najniższy wskaźnik przeżycia spośród częstych nowotworów złośliwych. Dlaczego tak się dzieje?

- Ponieważ nowotwór ten trudno diagnozować i niełatwo go leczyć - mówi prof. Lucjan Wyrwicz. - Trzustka nie jest narządem łatwo dostępnym do badania. Jednocześnie objawy raka trzustki zwykle ujawniają się w momencie znacznego zaawansowania choroby, kiedy trudno jest mówić o możliwości łatwej operacji. Na raka trzustki zwykle nie chorują osoby młode, często mamy do czynienia z licznymi chorobami towarzyszącymi. To w całości powoduje, iż operacyjne usunięcia raka trzustki jest możliwe tylko u małej części chorych.

Bardzo niewiele osób zna czynniki ryzyka raka trzustki, mało kto zna objawy i nie kojarzy ich z groźną chorobą nowotworową. W konsekwencji prowadzi to do diagnozy raka trzustki w jego  zaawansowanym już stadium.

- W Światowym Dniu Raka Trzustki jednoczymy się w ogólnoświatowych działaniach na rzecz podniesienia poziomu świadomości jednego z najbardziej śmiertelnych nowotworów - mówi Julie Fleshman, prezes Światowej Koalicji Raka Trzustki (ang. World Pancreatic Cancer Coalition WPCC). - Istnieje bardzo pilna potrzeba wczesnego rozpoznania tego raka. Nie ma jednak testu wykrywającego go na wczesnym etapie. Jeśli coraz więcej ludzi pozna czynniki ryzyka i objawy raka trzustki, pacjenci będą mieli więcej czasu, aby poddać się skutecznemu leczeniu i otrzymać wsparcie, dzięki któremu będą mogli podjąć walkę z chorobą - dodaje.

- Inicjatywa Światowej Koalicji Raka Trzustki, realizowana jest również w Polsce przez Fundację EuropaColon Polska, która jest członkiem World Pancreatic Cancer Coalition. Przewodnie hasło tegorocznej kampanii to: „Najwyższy czas”, które jednoznacznie podkreśla rolę czasu w diagnozie raka trzustki, bowiem wczesne wykrycie tego nowotworu zwiększa szansę na skuteczną interwencję chirurgiczną i dalsze leczenie – wyjaśnia Iga Rawicka, wiceprezes Fundacji EuropaColon Polska, członkini World Pancreatic Cancer Day Committee.

- Każdego dnia ponad 1 257 osób na świecie jest diagnozowanych na raka trzustki, a szacuje się, że 1 184 umrze z powodu tej choroby. Do 2025 roku może zachorować nawet 557 688 osób na świecie. W samej Unii Europejskiej w tym roku zachoruje blisko 94 897, a przeżyje ok. 8% z nich. Rak trzustki charakteryzuje się najniższym wskaźnikiem przeżycia i wynosi w różnych krajach od 8% do 14%. W Polsce dziennie diagnozę raka trzustki słyszy 10 osób, a 5-letnie przeżycia wynoszą poniżej 10%. Niestety wykrywamy tego raka zbyt późno, dlatego też szanse na wyleczenie są tak małe - dodaje Rawicka.

Kluczem do wczesnego rozpoznania raka trzustki jest wiedza na temat czynników ryzyka i objawów, które często nie są kojarzone z chorobą i mogą być przypisane do innych, mniej poważnych i bardziej powszechnych chorób. Zatem to najwyższy czas, aby dowiedzieć się więcej i odpowiednio wcześnie reagować.

Najczęstsze objawy raka trzustki to:

• bóle w środkowej części pleców,
• niewyjaśniony spadek masy ciała,
• żółtaczka (pożółkła skóra i białka),
• nieustępujące bóle brzucha.

Warto również zwrócić uwagę na świeżo rozpoznaną cukrzycę typu 2. Sama cukrzyca też może być jednym z czynników ryzyka zachorowania na raka trzustki, zwłaszcza gdy u osób z wyrównanymi poziomami cukru we krwi obserwuje się nagłe zmiany tych wartości.

Podczas kiedy nieznane są dokładne przyczyny leżące u podstaw większości przypadków raka trzustki, istnieją dowody, że palenie, nadwaga i otyłość oraz historia raka trzustki w rodzinie i przewlekłe zapalenie trzustki mogą wpłynąć na wzrost ryzyka rozwoju choroby. Każda osoba, która doświadcza jednego lub więcej z powyższych objawów, powinna zgłosić się pilnie do lekarza, kiedy zabieg chirurgiczny jest nadal możliwy i daje większe szanse przeżycia przez następne pięć lat albo dłużej.

Do wczesnej reakcji na niepokojące objawy zachęca prof. Lucjan Wyrwicz: - Pandemia COVID-19 nie zachęca pacjentów do spotkania z lekarzem. W przypadku raka trzustki tempo działania jest kluczowe. Przykładowo – udowodniono, iż aby operować raka trzustki, badania kwalifikacyjne nie powinny być „za stare”, przy czym dopuszczalny czas opóźnienia wynosi trzy tygodnie. Tymczasem do onkologa zgłaszają się osoby, które pierwsze objawy odczuwały przed kilkoma miesiącami. Niestety rak trzustki nie poczeka. Codziennie w Klinice Onkologii i Radioterapii Narodowego Instytutu Onkologii przy ul. Wawelskiej w Warszawie oczekujemy na naszych pacjentów – proszę pamiętać, iż do onkologa można się zgłosić bez skierowania. W przypadku podejrzenia raka trzustki lekarz rodzinny może wystawić tzw. „zieloną kartę”, która dodatkowo może przyspieszyć diagnostykę nowotworu. Nie bójmy się pójść do lekarza, jeśli odczuwamy niepokojące objawy.

- Z powodu pandemii borykamy się z jednej strony z utrudnionym dostępem do lekarzy zarówno pierwszego kontaktu, jak i specjalistów. Z drugiej strony obawiamy się wizyty właśnie z powodu ryzyka zakażenia się wirusem SARS-CoV-2. Apelujemy o rozwagę i nieodwlekanie wizyt. Wiele z nich może odbyć się online. Kiedy potrzebna będzie diagnostyka, przy zachowaniu reżimu sanitarnego powinniśmy się poddawać badaniom. W raku trzustki chodzi o natychmiastowe działanie - argumentuje Iga Rawicka

Czytaj więcej na temat raka trzustki >>>

Zobacz też: Objawy chorej trzustki - sygnały, których nie wolno lekceważyć