Dyzartria to wczesny objaw udaru mózgu. Może pojawić się nawet tydzień wcześniej
Udar mózgu to stan nagły, który pojawia się niespodziewanie. Zdarza się jednak, że już jakiś czas wcześniej pojawiają się objawy, które mogą zwiastować udar mózgu. Należy do nich dyzartria, czyli określony rodzaj problemów z mówieniem.
Do udaru niedokrwiennego mózgu dochodzi wówczas, gdy z jakiegoś powodu odcięty zostanie dopływ krwi do jego tkanek. To stan zagrażający życiu, ponieważ tkanki, do których przestaje docierać krew, zaczynają obumierać. By chory nie odczuł trwale skutków udaru, musi jak najszybciej otrzymać właściwe leczenie - najczęściej podaje się lek rozpuszczający skrzeplinę, która utrudnia przepływ krwi.
Typowe objawy udaru mózgu pojawiają się nagle i od chwili ich wystąpienia zostaje niewiele czasu na podjęcie akcji ratunkowej. W niektórych przypadkach subtelne objawy zapowiadające udar pojawiają się nawet na tydzień wcześniej.
Kłopoty z mówieniem mogą zwiastować udar niedokrwienny
Badanie, którego wyniki opublikowano w czasopiśmie American Academy of Neurology dowiodło, że objawy udaru niedokrwiennego mózgu mogą pojawiać się nawet na siedem dni przed „właściwym” udarem. To tak zwany mikroudar – tak określany jest przejściowy atak niedokrwienny (TIA).
Przemijający atak niedokrwienny wywoływany jest przez tymczasowe zakłócenie dopływu krwi do części mózgu – trwa zwykle kilka minut i nie powoduje uszkodzenia tkanek. Jednym z jego objawów jest nagła dyzartria, czyli zaburzenie mowy, występujące, gdy na skutek mini udaru pojawiają się problemy z kontrolowaniem mięśni wykorzystywanych w trakcie mówienia.
Objaw ten wyjątkowo łatwo rozpoznać – mowa staje się niewyraźna, bełkotliwa, trudno zrozumieć sens wypowiedzi, a przez brak modulacji głosu może ona również wydawać się monotonna. U części osób dotkniętych dyzartrią spada także tempo mówienia i zmienia się głośność wypowiedzi (chory może mówić szeptem lub zdecydowanie zbyt głośno).
Inne możliwe objawy mini-udaru
Dla dyzartrii spowodowanej przemijającym niedokrwieniem mózgu charakterystyczne jest to, że ustępuje zwykle w ciągu 24 godzin – podobnie jak inne objawy miniudaru. To m.in. przemijające problemy ze wzrokiem (np. podwójny obraz czy przejściowa ślepota), drętwienie i zaburzenia czucia w rękach, niekiedy niedowład i porażenie mięśni prowadzące do problemu z uniesieniem ręki, a także zawroty głowy, zaburzenia równowagi i połowiczy paraliż twarzy – wówczas chory ma problem z uśmiechnięciem się, opada mu powieka lub kącik ust.
Objawy te mają charakter ogniskowy i nie pojawiają się jednocześnie. Mimo, że szybko przemijają, stanowią podstawę do pilnej wizyty u lekarza, gdyż po wystąpieniu mini udaru w ciągu kolejnych godzin lub dni może dojść do pełnoobjawowego udaru mózgu.
Ryzyko udaru może oszacować lekarz wykorzystując tzw. skalę ABCD2, w której przyznawane są punkty m.in. za wiek, wartość ciśnienia czy choroby współistniejące – im więcej punktów, tym ryzyko udaru jest wyższe. U chorych, u których wystąpił mikroudar (potwierdzony badaniami), przepisywane są leki zmniejszające ryzyko udaru, w tym m.in. leki przeciwpłytkowe.