“Dobry cholesterol” pod lupą naukowców. Niewłaściwe wyniki zwiększają ryzyko utraty wzroku

Wiele mówi się o konsekwencjach zbyt wysokiego poziomu cholesterolu LDL, czyli tej tzw. złej frakcji. Niemniej dobry cholesterol też może zaszkodzić, kiedy jego poziom nie jest właściwy. Naukowcy z University of California w San Diego dostrzegli zależność pomiędzy wartościami cholesterolu HDL a ryzykiem wystąpienia przewlekłej i postępującej choroby gałki ocznej.

Badania opublikowane na łamach Ophthalmology wykazują, że naszą uwagę powinny przykuwać nie tylko wyniki krwi ukazujące poziom cholesterolu LDL, ale także frakcji HDL. Powodem jest fakt, że zbyt wysokie, lub zbyt niskie wartości zwiększają ryzyko AMD, czyli zwyrodnienia plamki żółtej. Tego typu schorzenie prowadzi do ślepoty. 

Czy wysoki cholesterol ma wpływ na oczy?

Badacze z University of California w San Diego przeprowadzili przekrojową i retrospektywną analizę 7356 uczestników. Pośród nich 2328 osób miało zdiagnozowane zwyrodnienie plamki żółtej (AMD). Natomiast 5028 pacjentów stanowiło grupę kontrolną dobraną pod względem rasy, wieku oraz płci. Ponadto dane kliniczne obejmowały również takie informacje jak:

• status palacza,
• historię hiperlipidemii,
• leczenie statynami.

Następnie uczestnicy zostali poddani badaniom krwi, a później przeanalizowano wyniki cholesterolu HDL, LDL i poziom trójglicerydów. Po dokonaniu analizy regresji wieloczynnikowej ustalono, że zarówno wysokie jak i niskie poziomy cholesterolu lipoprotein dużej gęstości (HDL) były istotnie związane ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia AMD. 

Dodatkowo ustalono, że kolejnymi czynnikami przyczyniającymi się do przewlekłej choroby oczu było palenie papierosów oraz stosowanie statyn. Co ciekawe nie odnotowano powiązania pomiędzy zwyrodnieniem plamki żółtej a poziomem trójglicerydów czy cholesterolu LDL.

Czy da się wyleczyć zwyrodnienie plamki żółtej?

American Academy of Ophthalmology, czyli Amerykańska Akademia Okulistyki zaznacza, że istnieją dwa rodzaje zwyrodnienia plamki żółtej, a mianowicie suche oraz mokre zwyrodnienie. Każda z tych chorób rozwija się wraz z upływem czasu, a zatem jest powiązana z wiekiem pacjenta.

Pierwsza forma, czyli suche zwyrodnienie plamki żółtej to najczęściej występujący rodzaj tego typu schorzenia i dotyczy on 80% pacjentów. Występuje kiedy z wiekiem plamki zaczynają stawać się coraz cieńsze i w oku rosną maleńkie grudki białka określane druzami. Wynikiem czego jest stopniowa utrata widzenia centralnego.

Natomiast kiedy u pacjenta zdiagnozuje się mokre AMD, to sprawa jest znacznie poważniejsza. W tej odmianie schorzenia pod siatkówką rozwijają się zupełnie nowe, ale nieprawidłowe naczynia krwionośne. To z kolei sprawia, że niewłaściwie wykształcone naczynia mogą przeciekać i prowadzić do bliznowacenia plamki. Wówczas taka osoba znacznie szybciej traci wzrok, aniżeli pacjent z suchym AMD.

Amerykańska Akademia Okulistyki wyjaśnia, że obecnie można leczyć jedynie suche AMD z zanikiem geograficznym. Na rynku dostępne są dwa nowe leki, a mianowicie pegcetacoplan i avacincaptad pegol. Specjalista wybiera jedną z substancji i wstrzykuje ją do oka, aby spowolnić atrofię, w nadziei, że to rozwiązanie opóźni proces utraty wzroku.

Natomiast na ten moment nie da się pozbyć druz, czyli wspomnianych małych grudek białka. Niemniej jak wskazują specjaliści, badania wykazały, że u pacjentów z druzami pomocna w opóźnieniu rozwoju suchego AMD może być indywidualnie dopasowana suplementacja takimi witaminami i minerałami jak:

• Witamina C (500 mg)
• Witamina E (400 IU)
• Luteina (10 mg)
• Zeaksantyna (2 mg)
• Cynk (80 mg)
• Miedź (2 mg).

Jeśli chodzi o mokre AMD nazywane także wysiękowym to pomocne są leki określane mianem anty-VEGF. Terapia polega na dostarczeniu preparatu do oka za pomocą cieniutkiej igły. Celem jest redukcja liczby nieprawidłowych naczyń krwionośnych, które rozwinęły się w siatkówce. U niektórych pacjentów wykonuje się także chirurgię laserową. Specjalista kieruje wiązkę światła na nieprawidłowo rozwinięte naczynia krwionośne, dzięki czemu mniejsza się liczba naczyń i spowalnia się wyciekanie.

Niestety zarówno suchego jak i wysiękowego AMD nie da się całkowicie wyleczyć. Natomiast zastosowanie określonych terapii pozwala spowolnić rozwój choroby i utratę widzenia oraz poprawia jakość życia.

Objawy zwyrodnienia plamki żółtej. Zwróć uwagę na 7 sytuacji

Głównym problemem schorzenia jest fakt, że nie daje ono żadnych objawów, dopóki nie dojdzie do pogorszenia widzenia. Chorzy zgłaszają się do okulisty z powodu zamazanego obrazu, a czasem uznają, że to kwestia wieku i bagatelizują problem.

Dlatego American Academy of Ophthalmology wskazuje, że bardzo ważna jest regularna kontrola wzroku. Choć AMD dotyczy głównie seniorów, to osoby po 50. roku życia powinny poddawać się badaniom. Natomiast jak wskazują specjaliści z Mayo Clinic, jeżeli pojawią się poniższe objawy, należy udać się do okulisty w celu dokładnej diagnostyki.

1. Zniekształcenia wzroku, takie jak proste linie wydające się wygięte.
2. Zmniejszone widzenie centralne w jednym lub obu oczach.
3. Konieczność jaśniejszego światła podczas czytania lub wykonywania prac z bliska.
4. Zwiększone trudności w przystosowaniu się do niskiego poziomu oświetlenia, np. podczas wchodzenia do słabo oświetlonej restauracji lub teatru.
5. Zwiększone rozmycie drukowanych słów.
6. Trudności w rozpoznawaniu twarzy.
7. Wyraźnie zdefiniowana niewyraźna plama lub ślepa plama w polu widzenia.

Magdalena Siraga