Dobra wiadomość dla zaszczepionych przeciw COVID-19: szczepienie może zmniejszać ryzyko jednego z groźnych powikłań

COVID-19 zwiększa ryzyko zakrzepicy, ale ryzyko to znacząco maleje u osób, które są w pełni zaszczepione przeciw SARS-CoV-2 - przekonują naukowcy, opierając się na wynikach dużego populacyjnego badania. Autorami pracy są naukowcy z NDORMS - Departamentu Ortopedii, Reumatologii i Nauk o Narządach Ruchu Nuffield w Wielkiej Brytanii, a jego wyniki opublikowano w prestiżowym JAMA Internal Medicine.

Naukowcy z NDORMS przyjrzeli się związkowi między zachorowaniami na COVID-19 wymagającymi pobytu w szpitalu a krótkoterminowym (30-sto dniowym) ostrym ryzykiem żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej, a także klinicznym i genetycznym czynnikom ryzyka, które predysponują do rozwoju zakrzepicy u takich pacjentów.

Potwierdzili, że osoby chorujące na COVID-19 są bardziej narażone na zakrzepicę. Jednak u osób zaszczepionych przeciw SARS-CoV-2, które ponownie zachorowały na COVID-19, ryzyko to było znacznie niższe.

COVID-19 zwiększa ryzyko zakrzepów

W retrospektywnym badaniu kohortowym przeanalizowano dane ponad 400 tys. osób z brytyjskiego Biobanku. Ostatecznie objęło ono 18818 pacjentów, którzy z powodu COVID-19 potwierdzonego wynikiem testu PCR byli leczeni w szpitalu i 93 179 osób zdrowych, dopasowanych pod względem wieku, płci i szeregu cech klinicznych. Z badania wykluczono m.in. osoby, które z powodu zakrzepicy wcześniej stosowały leki przeciwzakrzepowe.  

Jak wyjaśnił jeden z autorów badania, Frank Xie, asystent badawczy w dziedzinie farmakoepidemiologii w NDORMS:: „Liczne badania szpitalne potwierdziły żylną chorobę zakrzepowo-zatorową u wielu pacjentów z ciężkim COVID-19, przyjętych na leczenie. Było to zarazem jedno z pierwszych badań u hospitalizowanych pacjentów zakażonych tym wirusem. Stwierdziliśmy, że w tej grupie istnieje znacznie zwiększone ryzyko zakrzepicy, zwłaszcza w grupie osób w wieku średnim i starszych". 

Niezależnymi czynnikami ryzyka zakrzepicy związanej z COVID-19 były - co ustalili badacze - starszy wiek, płeć męska, otyłość, brak szczepień lub częściowe szczepienie oraz wrodzona trombofilia. Osoby z trombofilią z czynnikiem V Leiden miały dodatkowe podwójne ryzyko wystąpienia zakrzepicy po COVID-19 w porównaniu z osobami bez tego czynnika.

Ryzyko to jest mniejsze u osób zaszczepionych

Badanie pokazało, że osoby, które przyjęły dwie dawki szczepionki przeciw COVID-19, a następnie rozwinęła się u nich tzw. infekcja przełomowa (czyli zachorowały mimo szczepienia) są mniej narażone na zakrzepicę, niż te osoby, które nie były zaszczepione. „Stwierdziliśmy, że ryzyko było znacznie zmniejszone u osób, które zostały w pełni zaszczepione” – potwierdził Frank Xie. 

Jak dodał, odkrycie może pomóc zmniejszyć wątpliwości dotyczące szczepień przeciw COVID-19 - zwłaszcza, że pojawiały się obawy dotyczące rzadkich zdarzeń zakrzepowo-zatorowych związanych ze szczepionkami. Może również pomóc świadczeniodawcom w ponownej ocenie priorytetów leczenia, w tym profilaktyki i łagodzenia ryzyka zakrzepicy u osób hospitalizowanych z powodu COVID-19, gdy choroba ta ma łagodniejszy przebieg.

"Ta ewidentna korzyść nie powinna być ignorowana w trwających globalnych kampaniach szczepień." - napisali badacze w podsumowaniu pracy.

Katarzyna Hubicz