Dlaczego tyjesz bardziej niż inni? Być może sekret tkwi w dacie urodzenia, a właściwie poczęcia
"Skłonność do tycia" to nie tylko po prostu wykręt. Niewątpliwie różnimy się tempem przemiany materii, tolerancją organizmu na dietetyczne błędy, reakcją na diety odchudzające czy wysiłek. To skomplikowane, złożone i wciąż nie do końca poznane, ale według naukowców z Uniwersytetu Tokijskiego znaczenie może mieć nawet czas poczęcia.
To nie żart. Trzech japońskich badaczy z Zakładu Medycyny Metabolicznej Uniwersytetu Tokijskiego, Takeshi Yoneshiro, Mami Matsushita, Sayuri Fuse-Hamaoka, twierdzi, że warunki pogodowe, jakie panowały w chwili naszego poczęcia, mogą wpływać na tkankę tłuszczową, a dokładniej na sposób, w jaki nasze ciało magazynuje tłuszcz.
Wyniki ich badań opublikowano w prestiżowym "Nature Metabolism" 7 kwietnia 2025 roku.
Tkanka tłuszczowa brunatna - potencjał do spalania energii
Myśląc o tkance tłuszczowej często mamy automatyczne skojarzenia z nadwagą, otyłością i problemami zdrowotnymi. Nie zapominajmy jednak, że pełni ona w organizmie wiele ważnych funkcji, m.in. magazynuje energię i chroni narządy wewnętrzne.
Wyróżniamy dwa główne rodzaje tkanki tłuszczowej: białą i brunatną. Biała tkanka tłuszczowa (WAT) magazynuje energię, natomiast brunatna tkanka tłuszczowa (BAT) spala kalorie, wytwarzając ciepło.
Brunatna tkanka tłuszczowa, w przeciwieństwie do białej, jest aktywna metabolicznie. Zawiera liczne mitochondria, które spalają tłuszcze, wytwarzając ciepło. Proces ten nazywany jest termogenezą. Im więcej aktywnej tkanki brunatnej, tym łatwiej jest nam spalić nadmiar kalorii i utrzymać prawidłową wagę. U noworodków tkanka ta odpowiada za utrzymanie ciepła. Z wiekiem jej ilość maleje.
Po co ten wstęp? Otóż to badania nad brunatną tkanką tłuszczową pozwoliły japońskim badaczom dojść do wniosku, że pora pora poczęcia może wpływać na to, jak zachowuje się nasza tkanka tłuszczowa w dorosłości.
Zostałeś poczęty zimą? Masz większą szansę na szczupłą sylwetkę
Naukowcy zbadali związek między porą roku poczęcia a aktywnością tkanki tłuszczowej u ponad 500 osób w Japonii.
Okazało się, że osoby poczęte w chłodniejszych miesiącach (od 17 października do 15 kwietnia) miały wyższą aktywność tkanki tłuszczowej niż osoby, których początek życia płodowego sięga cieplejszych miesięcy (od 16 kwietnia do 16 października).
Osoby poczęte w chłodniejszych miesiącach charakteryzowały się:
- wyższą aktywnością tkanki tłuszczowej (czyli lepszą ochroną przed zimnem i szybszym spalaniem kalorii)
- zwiększonym wydatkiem energetycznym (spalaniem kalorii)
- niższym wskaźnikiem masy ciała (BMI)
- mniejszą ilością tłuszczu trzewnego (gromadzącego się wokół narządów wewnętrznych).
Dlaczego tak miałoby być?
Naukowcy sugerują, że kluczowym czynnikiem wpływającym na aktywność tkanki tłuszczowej jest duża dobowa amplituda temperatur i niska temperatura otoczenia w okresie przed poczęciem. Ekspozycja na chłód w okresie prenatalnym może programować organizm do efektywniejszego spalania kalorii w późniejszym życiu.
Krótko mówiąc - natura daje płodowi mechanizmy ochronne, zakładając, że będzie mierzył się z wyzwaniami środowiskowymi. Przygotowując go na chłody, w pakiecie daje lepszą przemianę materii.
6 chorób prowadzi do otyłości
Poczęci latem mają mniej brunatnej tkanki - co z tego wynika
Wyniki badań sugerują, że czynniki środowiskowe, takie jak temperatura, mogą wpływać na nasz metabolizm i skłonność do tycia.
Więc to nie nasza wina, że tyjemy lub mamy problem ze schudnięciem? Oczywiście, dieta i aktywność fizyczna pozostają kluczowe dla utrzymania prawidłowej wagi czy redukcji tkanki tłuszczowej, ale japońskie badania pokazują, że jest wiele czynników wpływających na nasze procesy metaboliczne, zagrożenie otyłością itd.
Dziś już wiemy, że znaczenie mają uwarunkowania genetyczne, kwestie hormonalne czy nawet konkretne choroby i stosowane leki. Na razie jednak droga do wymarzonej sylwetki nie zmienia się pomimo tej wiedzy.
Moc tkanki tłuszczowej - będą nowe strategie odchudzania?
Według naukowców, badania nad tkanką tłuszczową otwierają nowe możliwości w walce z otyłością. Zrozumienie, jak czynniki środowiskowe wpływają na nasz metabolizm, może pomóc w opracowaniu skuteczniejszych strategii zapobiegania i leczenia nadwagi.
Być może w przyszłości będziemy mogli aktywować tkankę tłuszczową za pomocą leków lub innych metod, aby spalić nadmiar kalorii i utrzymać szczupłą sylwetkę.
Naukowcy podkreślają, że potrzebne są dalsze badania, aby potwierdzić te wyniki w innych populacjach i zrozumieć mechanizmy, które za tym stoją. Ważne jest również zbadanie wpływu innych czynników, takich jak dieta i zmiany środowiskowe w okresie niemowlęcym.
Podcasty
Playlisty tematyczne
