Czym grozi niedobór kwasów omega-3? "Upośledza funkcjonowanie mózgu"

Do prawidłowego funkcjonowania organizmu potrzebne są nie tylko witaminy i minerały, ale również nienasycone kwasy tłuszczowe takie jak omega-3. Ich brak wpływa na nasze zdrowie, choć często nie zdajemy sobie z tego sprawy. Ważne, aby słuchać ciała i nie bagatelizować sygnałów, które nam wysyła.

O Kwasach omega-3 sporo się mówi w kontekście spożywania ryb i tego, że właśnie tam znajdziemy ich sporą dawkę. Jednak czy tak naprawdę wiemy, jaką rolę pełnią w naszym organizmie? Objawy niedoboru bywają niezauważane, a z czasem mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych.

Kwasy omega-3, dlaczego są tak ważne?

Aby zrozumieć rolę kwasów omega-3 w naszym organizmie, wystarczy niemal napisać jedno zdanie, stanowią wyjątkowy budulec naszych komórek. To ważny komunikat, jednak warto nieco bliżej przyjrzeć się zadaniom kwasów omega-3.

Mówiąc o kwasach omega-3 należy wymienić ich określone nazwy takie jak:

• kwas linolenowy (ALA) - pełni rolę antyoksydantu, poprawia wydolność tlenową mięśni, wzmacnia koncentrację, podnosi odporność na stres, zapobiega starzeniu;
• kwas eikozapentaenowy (EPA) - obniża poziom złego cholesterolu, działa przeciwzapalnie, przeciwdziała cukrzycy i insuliooporności;
• kwas dokozaheksaenowy (DHA) - zapobiega miażdżycy, reguluje gospodarkę hormonalną, wpływa na ukrwienie mózgu.

Ze względu na mocno zróżnicowane działanie kwasów bardzo ważne jest, aby regularnie dostarczać je do organizmu, sięgając po odpowiednią żywność. Naukowcy wskazują, że niedobory kwasów omega-3 skutkują zaburzeniami układu neurologicznego.

Przeprowadzono eksperyment polegający na podaniu ciężarnym szczurom i ich potomstwu pokarmu ubogiego w kwasy omega-3. Obserwacje trwały 15 tygodni, a wyniki wykazały, że wśród gryzoni karmionych w opisany sposób doszło do szeregu nieprawidłowości. Niedobór omega-3 przyczyniał się do wzmożonej obserwacji zachowań lękowych u szczurów. Dodatkowo doszło do zaburzenia szlaków sygnalizacji insuliny, co może wpływać na rozwój cukrzycy typu II. 

Na podstawie przeprowadzonych badań udało się także ustalić, że niedobór kwasu dokozaheksaenowego DHA (odpowiedzialnego na ukrwienie mózgu) podczas dojrzewania gryzoni, zmniejsza plastyczność i upośledza funkcjonowanie organu w momencie osiągnięcia dorosłości. Stąd wniosek, że odpowiedni poziom DHA w diecie jest kluczowy dla budowania długoterminowej odporności neuronów w celu zapewnienia optymalnej wydajności mózgu i pomocy w walce z zaburzeniami neurologicznymi.

- Nasze wyniki wydają się ilustrować potencjalny mechanizm, dzięki któremu spożycie DHA w dzieciństwie może pomóc w przeciwdziałaniu ryzyku zachowań lękowych w wieku dorosłym. Pojęcie „rezerwy poznawczej” jest powszechnie używane do opisania zdolności mózgu do budowania odporności, aby poradzić sobie z przyszłymi wyzwaniami - podkreślają autorzy badań i dodają, że konieczne są kolejne badania, by dokładniej poznać ten ciekawy mechanizm wpływu kwasów omega-3 na stany lękowe.

Objawy niedoboru kwasów omega-3. Zwróć uwagę na samopoczucie

Niewłaściwy poziom kwasów omega-3 może dawać różnowodne sygnały, ponieważ ten składnik odpowiada za wiele ważnych funkcji i procesów. Natomiast naukowcy są zgodni, że w przypadku niedoboru mogą pojawić się takie symptomy jak:

• zaburzenia koncentracji,
• osłabiona odporność,
• sucha skóra,
• miażdżyca,
• wypadanie włosów,
• suche i łamliwe włosy,
• alergie,
• stany lękowe,
• depresja,
• zaburzenia nastroju.

Dr Alexandra J. Richardson z University Laboratory of Physiology, Oxford, Wielka Brytania wskazuje, że z biegiem lat istnieje coraz więcej dowodów na to, że niedobory nienasyconych kwasów tłuszczowych wpływają na pojawienie się różnych schorzeń rozwojowych i psychiatrycznych. Naukowczyni wymienia takie problemy jak:

• dysleksja,
• dyspraksja,
• zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD),
• autyzm,
• depresja,
• choroba afektywna dwubiegunowa,
• spektrum schizofrenii.

Autorka publikacji naukowej dodaje, że istnieją także fizyczne oznaki niedoboru kwasów tłuszczowych, takie jak nadmierne pragnienie, częste oddawanie moczu, szorstkie, matowe lub suche włosy i skóra oraz miękkie czy łamliwe paznokcie. Co więcej, nowe ustalenia dowodzą, że fizyczne objawy niedoboru omega-3 zostały wyraźnie powiązane z ADHD, dysleksją i zaburzeniami ze spektrum autyzmu, podobnie jak obniżone stężenie HUFA we krwi.

Udało się ustalić, że suplementacja czystym DHA jest całkowicie nieskuteczna w leczeniu ADHD, co jest zgodne z innymi dowodami na to, że to właśnie EPA, a nie DHA, może być kluczowym kwasem tłuszczowym omega-3 w kontekście zaburzeń funkcjonalnych uwagi czy funkcji poznawczych lub nastroju.

Magdalena Siraga