Czy usunięte migdałki mogą odrosnąć? Cała prawda o regeneracji różnych narządów

Tonsillektomia to zabieg usuwania migdałków, który niegdyś był bardzo popularny, dziś rozważa się jego wykonanie jeśli pacjent w ciągu roku miał co najmniej trzy anginy. Powodem jest fakt, że przedwczesny zabieg prowadził niemal do trzykrotnie wyższego ryzyka zapalenia górnych dróg oddechowych. Jednak, czy usunięta część ciała może odrosnąć? Przygotowaliśmy kilka ciekawostek medycznych.

Nasze ciało składa się z ponad 37 bilionów komórek. Każda z nich ma jednak ograniczoną żywotność. Dlatego w celu zachowania właściwej pracy poszczególnych narządów kiedy jedne komórki obumierają, powstają kolejne. Ten wymienny proces jest kluczowy dla zachowania właściwej pracy śledziony, wątroby etc. Niestety czas lub uszkodzenie komórek może doprowadzić do znacznej redukcji ich liczby, a to z kolei prowadzi do wystąpienia objawów chorobowych lub niewydolności narządu. Dlatego tak ważna jest - regeneracja.

Regeneracja narządów, czyli które części ciała mogą odrosnąć?

Ręka, noga nie odrosną, to wiemy, więc możemy od razu przejść dalej. Regeneracja poszczególnych układów i narządów traktowana jest w medycynie niczym święty Graal. Proces ten opiera się na komórkach macierzystych, jednak każdy nas posiada ich ograniczoną ilość. W dodatku tempo podziału komórek jest powolne, dlatego regeneracja na tej podstawie jest niepraktyczna i wymaga czasu.

Jednym słowem, aby odzyskać wszystkie typy komórek, zajęłoby to wiele lat. Niemniej są osoby, które doświadczyły odzyskania usuniętych narządów. Przykładem była pewna kobieta, a mianowicie Katy Golden, u której po 40 latach odrosły migdałki.

Powodem, dla którego wspomniana kobieta doświadczyła odrastania migdałków, jest fakt, że w trakcie tonsillektomii dokonuje się częściowego usunięcia organu. Powodem jest fakt, że taka procedura pozwala na szybszy powrót do zdrowia i redukcję powikłań. Natomiast okazuje się, że u ok. 6% dzieci na późniejszych etapach życia obserwuje się odrost migdałków.

Czy wątroba może odrosnąć i co ze śledzioną?

Wiele razy pada hasło, że wątroba się zregeneruje. To prawda, a co ciekawe już 10% zdrowej wątroby może uratować komuś życie. Dlatego wykonuje się częściowe przeszczepy, ponieważ pozwalają dawcy odrodzić wątrobę normalnej wielkości i w pełni funkcjonującą.

Kolejnym ciekawym organem jest śledziona. To właśnie ona ma zdumiewającą zdolność regeneracji. Co więcej, proces ten może zachodzić bez wiedzy człowieka. Jest jednak pewien minus, otóż narząd ten uznawany jest za część ciała o wysokim ryzyku urazu, ponieważ jest bardzo delikatna. 

To właśnie ona najczęściej ulega uszkodzeniu kiedy w grę wchodzą kolizje drogowe, urazy sportowe, a nawet zwykłe uderzenie w brzuch o kant stołu czy innego mebla. Wspomniana delikatność wynika z faktu, że śledziona składa się z wielu naczyń krwionośnych i otoczona jest cieniutką osłonką wyglądającą jak torebka, którą łatwo rozerwać na skutek urazu. 

Mikrourazy nie stanowią zagrożenia, jeśli jednak dojdzie do pęknięcia śledziony, a to spowoduje krwotok wewnętrzny, taka osoba może szybko umrzeć jeśli nie otrzyma pomocy na czas.

Kolejną ciekawostką na temat śledziony jest fakt, że czasem dochodzi do sytuacji kiedy niewielkie fragmenty, a nawet kilka pojedynczych komórek uwalniają się w jamie brzusznej, a następnie rozrastają. Zjawisko to określane jest w medycynie jako splenosis. Okazuje się, że dodatkowa śledziona wykazuje podobną aktywność funkcjonalną jak pierwotna. Gratisowy organ może być sporą korzyścią dla pacjentów, u których konieczne jest usunięcie śledziony na skutek wspomnianego urazu

Czy zmiany w płucach są odwracalne?

Płuca to także jeden z narządów posiadających zdolność regeneracji. Nie oznacza to jednak, że można palić papierosy z nadzieją na to, że nasze organy sobie poradzą i będą się odbudowywać.

Otóż w trakcie palenia papierosów oraz wdychania zanieczyszczeń dochodzi do uszkodzenia pęcherzyków płucnych, przez które zdrowe płuco przekazywało tlen do krwi. Dopiero rzucenie nałogu pozwala komórkom (oczywiście tym, które jeszcze nie uległy uszkodzeniu na skutek rakotwórczych substancji) w regeneracji i ponownym zasiedleniu wyściółki poszczególnych części dróg oddechowych zdrowymi komórkami.

Czasem jednak konieczna jest resekcja jednego płata, lub części płuca. Wówczas po operacji organizm musi przystosować się do nowych warunków, by zapewnić wszystkim narządom odpowiednią ilość tlenu. Jest to możliwe, ponieważ, zdrowe płuco zaczyna zwiększać liczbę pęcherzyków płucnych.

Magdalena Siraga