Czy leczenie raka może powodować raka? Analityk medyczny ostrzega przed nowotworami wtórnymi  

2025-02-13 12:38

Sytuacja, w której pacjentka lub pacjent mierzy się z nowotworem, to jedna z najtrudniejszych chwil, jakie mogą się zdarzyć w życiu. Decyzja o leczeniu to nierzadko dosłownie „być albo nie być”. Dlatego taka decyzja powinna być podejmowana z rozważeniem wszystkich potencjalnych korzyści, ale też czynników ryzyka. Jakie mogą być skutki uboczne chemioterapii i jak często występują? Analityk medyczny wyjaśnia, czy leczenie raka może powodować rozwój nowotworów.

Czy leczenie raka może powodować raka? Analityk medyczny ostrzega przed nowotworami wtórnymi  
Autor: GettyImages Czy leczenie raka może powodować raka? Analityk medyczny ostrzega przed nowotworami wtórnymi  

Szybka terapia onkologiczna - szybki dostęp do leczenia

Szybka terapia onkologiczna w założeniu ma stanowić remedium na kolejki do specjalistów czy utrudnienia związane z dostępem do profesjonalnego leczenia.

Jednak procedury, oferujące szybką terapię onkologiczną – chirurgiczną, chemioterapię, radioterapię – mogą powodować decyzję o podjęciu leczenia bez optymalnej liczby konsultacji z wykwalifikowanymi osobami. Dlaczego szybka decyzja w leczeniu nowotworów może nie zawsze być najlepszą decyzją? 

Poradnik Zdrowie: Ewa miała 15 lat, kiedy zachorowała na mięsaka kości

Czy lek na raka może powodować raka?

Patryk Nowak to diagnosta laboratoryjny, absolwent kierunku analityka medyczna Akademii Medycznej we Wrocławiu. Jest autorem książki Pod Mikroskopem. Największe absurdy pseudomedyczne. Prowadzi również swój kanał na YouTube. Zarówno w książce, jak i w sieci, skupia się na obalaniu mitów i fake newsów – od homeopatii przez witaminę C jako remedium na raka po 5G. Informacje z kanału Pod Mikroskopem są więc rzetelne i zgodne z najnowszą wiedzą medyczną.

W jednym z odcinków - pt. Czy lek na raka może powodować raka? Tak, może... Wtórne nowotwory - Patryk Nowak zwrócił uwagę na fakt, że chemioterapia nie zawsze jest skuteczna i że po zakończeniu leczenia, może dojść do rozwoju innych nowotworów, będących powikłaniem wcześniejszego leczenia.

- Tak, może być tak, że w wyniku stosowania chemioterapii rozwijają się wtórne nowotwory. (... )Nawet po kilkunastu latach. Najczęściej jest to ostra białaczka mieloblastyczna, ale to może być również rak pęcherza moczowego, to mogą być nowotwory lite, mogą to być inne choroby, które prowadzą nieuchronnie do rozwoju nowotworów, takie jak na przykład zespół mielodysplastyczny.

– podkreśla Patryk Nowak. Jednak, jak dodaje specjalista, ryzyko jest stosunkowo niewielkie – od 1 do 10 proc.

Natomiast korzyści ze stosowania chemioterapii mogą być i najczęściej są, o wiele większe – podkreśla autor Pod Mikroskopem.

- Lekarz onkolog zawsze bierze pod uwagę stosunek korzyści leczenia do ryzyka. Działanie chemioterapii zależy od typu nowotworu i stopnia zaawansowania.

To dlatego niektóre nowotwory rokują dobrze. - Ale są też nowotwory, gdzie chemioterapia jest nieskuteczna lub też mało skuteczna - mówi Patryk Nowak i wymienia tu czerniaka, raka dróg żółciowych, raka trzustki, niektóre guzy OUN. „

- Dlatego skuteczność terapii może wynosić od 0 do prawie 100 proc.

Decyzja o podjęciu danego typu leczenia powinna obejmować analizę m.in. stanu pacjenta i rokowań, dlatego np. w przypadku starszych, schorowanych osób, inwazyjne leczenie może być trudniejsze i paradoksalnie szybciej prowadzące do śmierci niż odstąpienie od leczenia. Co istotne, w przypadku wtórnych nowotworów rokowania są gorsze niż w leczeniu nowotworów pierwotnych.

Szybka terapia onkologiczna - zalety i środki ostrożności

Dzięki szybkiej terapii onkologicznej pacjenci z podejrzeniem nowotworu mają możliwość skorzystania z jednej z najszybszych dostępnych ścieżek diagnostyki i leczenia. 

Kluczowym elementem tego procesu jest karta diagnostyki i leczenia onkologicznego (DiLO), potocznie nazywana zieloną kartą, która umożliwia pacjentom priorytetowy dostęp do specjalistycznych badań i terapii.

W praktyce jednak nie zawsze okazuje się niezbędna – w wielu przypadkach diagnostyka odbywa się w krótkim czasie również bez jej wykorzystania.

Pełen proces diagnostyczny może zakończyć się w ciągu kilku tygodni, a leczenie rozpoczyna się niemal natychmiast po postawieniu diagnozy. 

Szybkie tempo procesu – od diagnozy po rozpoczęcie leczenia – sprawia, że chorzy nie zawsze mają czas na pełne zrozumienie swojej sytuacji i świadome podjęcie decyzji, dotyczącej leczenia, jego skutków, a także samodzielności i jakości życia.

KancerSutra, czyli sztuka miłości w chorobie nowotworowej

Szybka ścieżka diagnostyki i terapii onkologicznej to ogromna szansa dla wielu pacjentów, jednak obejmuje także osoby z nowotworami o wyjątkowo złym rokowaniu. W niektórych przypadkach interwencja medyczna może przynieść więcej cierpienia niż realnych korzyści.

Warto pamiętać, że przeżycie nie zawsze oznacza powrót do aktywnego życia. Niekiedy wiąże się z wieloletnim stanem wegetatywnym, pobytem w hospicjum lub całodobową opieką paliatywnej. Część osób traci zdolność samodzielnego funkcjonowania w ciągu kilku miesięcy od rozpoczęcia terapii.

Mimo to wciąż zdarzają się przypadki, w których pacjenci – nawet w podeszłym wieku i z licznymi chorobami współistniejącymi – kierowani są na agresywne leczenie onkologiczne, mimo że bilans potencjalnych strat przewyższa ewentualne korzyści.

Lekarze coraz częściej zwracają uwagę na problem terapii uporczywych, które w przypadku nowotworów o skrajnie złym rokowaniu powinny być zastąpione leczeniem objawowym. Jednak w codziennej praktyce klinicznej wielu lekarzy nie uwzględnia tego podejścia, wdrażając terapię, która nie przynosi pacjentowi realnej korzyści.

Poradnik Zdrowie Google News
Autor:

Player otwiera się w nowej karcie przeglądarki