Jajka mogą opóźnić starzenie się? "Zapewniają zdrowie i młodość, oczywiście pod warunkiem..."

O jajkach naukowcy powiedzieli w przeszłości wiele złego. Swoją niechlubną sławę zawdzięczać miały - zabójczemu rzekomo - cholesterolowi. Na przestrzeni lat przeprowadzono jednak wiele badań, które potwierdziły, że jajka są bogatym źródłem składników odżywczych, dzięki czemu na powrót wróciły do łask. O dobroczynnym wpływie jajek na organizm opowiada mgr Katarzyna Nowacka.

W 1991 roku skład jajek został uznany przez FAO i WHO za idealny wzorzec aminokwasowy. Jajko to jednak nie tylko białko, to prawdziwa kopalnia witamin i minerałów, które odpowiadają za liczne procesy w naszym ciele. Dobre wieści na temat jedzenia jajek są również takie, że mogą przyczynić się do spowolnienia procesu starzenia.

Jajka są skarbnicą substancji odżywczych

- Aminokwasy tworzą większość struktur w naszym organizmie i są jego najważniejszym składnikiem budulcowym. Powstają z nich peptydy, białka, są składnikiem enzymów odpowiedzialnych za katalizowanie różnych reakcji w ciele, w wyniku których nasz organizm jest w stanie np. regenerować się, a także przyspieszać lub spowalniać określone procesy. W wyniku starzenia tempo ww. procesów mocno spada – wyjaśnia Katarzyna Nowacka, holistyczna kosmetolog.

- Możliwość wytworzenia przez organizm aminokwasów endogennych również jest wtedy mniejsza, stąd tak ważne jest, by białka z wiekiem jeść więcej – podkreśla specjalistka od zdrowej skóry i mikroodżywiania.

Jajko kurze idealnie uzupełnia te niedobory, zawiera bowiem: aminokwasy, tłuszcze jednonienasycone i wielonienasycone, nasycone jest idealnie skomponowanym zbiorem witamin i minerałów niezbędnych nam do prawidłowego funkcjonowania - jako wzorzec strukturalny organizmu zostało przyjęte przez WHO i FAO już w 1991 roku.

Jajko kurze, a konkretnie żółtko, zawiera też cholesterol, ale okazuje się, że w rzeczywistości jest on dobrze przyswajalny przez organizm, a negatywne opinie na jego temat zostały w ostatnim czasie przez naukowców zdementowane.

Cholesterol jest potrzebny do wytwarzania hormonów steroidowych, takich jak: progesteron, DHEA, androgeny czy kortyzol. Ciekawostką jest, że skład jajka jest tak dobry, że gdybyśmy mieli jeść tylko jaja, przeżylibyśmy prawdopodobnie w bardzo dobrej kondycji.

Dobroczynny wpływ jajek na skórę

Jeśli chodzi o skórę, za kolagen częściowo odpowiedzialna jest grupa aminokwasów endogennych, które organizm wytworzy pod warunkiem dostarczenia mu odpowiedniego składnika w pożywieniu.

- Glicyna, prolina, hydroksyprolina – to najczęściej występujące aminokwasy odpowiedzialne za kolagen ludzki – mogą być wytworzone samodzielnie wewnątrz organizmu, jeśli dostarczymy do tych procesów właściwych elementów np. z jajka. Natomiast, jeśli te aminokwasy będą potrzebne w organizmie w wielu miejscach na raz, lecz nie uzupełnimy zapotrzebowania na nie dietą, to nie jest powiedziane, że skóra dostanie go w ilości niezbędnej, aby mogła wytworzyć odpowiednią ilość kolagenu – tłumaczy Katarzyna Nowacka.

Jajka są także źródłem wit. A odpowiedzialnej m.in. za keratynizację naskórka, czyli za budowanie zdrowej skóry, zawierają wszystkie witaminy z grupy B, a przede wszystkim B12, kwas foliowy - wit B6, witaminy D, E i K - ADEK, niezbędne, aby skóra prawidłowo funkcjonowała.

- Już sama wit. D odpowiada za ponad 500 różnych procesów w naszym organizmie! – zdradza ekspertka.

Także, aby skóra z wiekiem starzała się wolniej, ale i nie tylko skóra – cały organizm, trzeba zwiększyć ilość dostarczanego jej białka. Poza jajkami znajdziemy je w strączkach, niekiedy w kaszach, pestkach dyni, ziarnach słonecznika. Trzeba jednak pamiętać, że aminokwasy zawarte w roślinach wchłaniają się tylko w 70%, podczas gdy te odzwierzęce w 90%. Wegetarianie jedzący jaja i sery uzupełnią sobie to białko, natomiast weganie będą musieli wesprzeć się suplementacją.

Jajko zawiera również minerały, w tym dobroczynny cynk, który bierze udział we właściwym funkcjonowaniu gruczołów łojowych, selen, żelazo oraz miedź, która bierze udział m.in. we właściwym tworzeniu pigmentu. One też odpowiadają za skuteczną, tzw. enzymatyczną ochronę antyoksydacyjną.

– Peroksydaza glutationowa, dysmutaza ponadtlenkowa, katalaza – to aminokwasy, które stoją na straży przeciwwolnorodnikowej w całym organizmie, a w przypadku skóry chronią ją przed rozkładem kolagenu; bez pierwiastków z jajka i innych produktów białkowych ta ochrona dobrze nie funkcjonuje – tłumaczy kosmetolog.

Jedz jajka – starzej się wolniej

Już 2 jajka zapewniają nam 35% dziennego spożycia białka, po co więc szukać daleko, skoro bombę witamin i minerałów mamy praktycznie pod ręką?

– Jest to jeden z prostszych, ogólnodostępnych produktów zapewniających nam zdrowie i młodość, oczywiście pod warunkiem, że pochodzą z dobrego źródła, najlepiej ekologicznego – podkreśla Nowacka.

Aminokwas o nazwie L-prolina po przekształceniu w hydroksyl-prolinę wchodzi w skład kolagenu i stanowi 1/3 tworzących go białek. Natomiast w uogólnionym składzie kolagenu 33% to glicyna. Oba te aminokwasy znajdziemy w jajku.

Wpływ aminokwasów na organizm

Oprócz tego, że jedzenie jajek wspomaga tworzenie się kolagenu i elastyny w skórze, aminokwasy są jej potrzebne do wielu innych funkcji i do budowania się we właściwy sposób. Trzeba tu podkreślić, że ani pielęgnacja domowa, ani nawet gabinetowa nie zastąpią dostarczania białka w pożywieniu, są jednak doskonałym uzupełnieniem. W okresie dojrzewania powinno się jeść ok 1,5 g białka na 1 kg masy ciała, z czasem ta potrzeba spada do 1:1, natomiast z wiekiem znowu należałoby tę dawkę podbić od 1,2 a nawet do 1,5 grama.

Jajko zawiera też przeciwzapalne albuminy, ale z drugiej strony może być bardzo alergizujące, wtedy należy z niego zrezygnować szukając w diecie zdrowych zamienników.

- Widzę po skórach, że jeśli występują niedobory aminokwasów, w tym odzwierzęcej lizyny, przyspiesza to proces starzenia i wpływa na ogólny stan skóry. Stosowane u nich zabiegi mezoterapii (patrz: dostarczanie aminokwasów w głąb skóry) starczają na krócej, bo skóra nie jest w stanie przy niedoborach aminokwasów wynikających z pożywienia zregenerować się na odpowiednim poziomie – twierdzi kosmetolog. - I dlatego też trzeba wykonywać je częściej – dodaje.

Poza tym, jest jeszcze inna ważna kwestia, białka wchodzą w skład budowy hormonów, są niezbędne do wytwarzania np. tyroksyny – kluczowego hormonu odpowiedzialnego za właściwą pracę tarczycy. Niedobór tego hormonu spowoduje niedoczynność, a ta w konsekwencji da nam suchą skórę, wypadanie włosów i spowolniony metabolizm.

Prolina to aminokwas, tworzący w 1/3 struktury kolagenu też musi być dostarczana z zewnątrz m.in. w jaju, mięsie czy serach, jeśli oczywiście chcemy, aby proces starzenia zwolnił.

Jak często jeść jajka?

10-12 jajek w tygodniu – zdaniem ekspertki taką ilość można i warto uwzględnić w diecie.

Ekspert

Katarzyna Nowacka

 Magister kosmetologii, prekursorka holistycznego podejścia w terapiach skóry, autorka programu „Uroda zaprasza zdrowie”, w którym z pasją rozmawia ze specjalistami z różnych dziedzin medycyny o profilaktyce. Program można oglądać na jej kanale ‘Holistyczna Kosmetolog’.