Czujesz pieczenie lub mrowienie w stopach? Nie ignoruj tego objawu

Mrowienie czy drętwienie stóp często lekceważymy, przypisując je zmęczeniu czy niewygodnej pozycji. Podobnie jest, gdy stopy pieką - to z kolei zdaniem wielu osób wina zbyt suchej skóry czy za ciasnych butów. Tymczasem objawów tych nie należy lekceważyć z bardzo konkretnego powodu, a ci, którzy je odczuwają, powinni być zbadani pod kątem określonych chorób.

Pieczenie i mrowienie stóp to objawy tzw. neuropatii małych włókien nerwowych (SFN) - zaburzenia, które dotyka najcieńsze nerwy, te, które odpowiadają m.in. za odczuwanie dotyku, temperatury i bólu.

Jedne z pierwszych sygnałów, że coś jest nie tak, dają właśnie stopy, gdyż objawy SFN zazwyczaj zaczynają się właśnie tam i dopiero później przenoszą na inne części ciała. Dolegliwości często nasilają się podczas odpoczynku lub w nocy.

Objawy neuropatii małych włókien nerwowych są dość charakterystyczne - obejmują:

• drętwienie i mrowienie kończyn, szczególnie stóp
• uczucie igieł wbijanych w skórę
• zawroty głowy
• uczucie prądu przechodzącego przez ciało
• nudności
• zmiany w wydzielaniu potu
• nieostre widzenie
• nadmierna wrażliwość na ból
• allodynia (nieprzyjemne doznania w odpowiedzi na bodziec, który u zdrowych ludzi nie wywołuje reakcji)
• zmniejszenie czucia lub jego brak
• suchość spojówek
• suchość jamy ustnej
• tachykardia

Jak wynika z badań, opublikowanych w Neurology, liczba osób z tym zaburzeniem systematycznie rośnie, co zdaniem ekspertów, może być spowodowane m.in. rosnącym wskaźnikiem otyłości. Ci sami badacze za główną przyczynę SFN uznali cukrzycę - chorowało na nią około 50 proc. uczestników ich badania, u których stwierdzono tę neuropatię. 

W badaniu przeanalizowano dokumentację medyczną wszystkich osób, u których zdiagnozowano SFN w hrabstwie Olmsted w stanie Minnesota w USA, a także w sąsiednich hrabstwach w okresie ponad 20 lat.

W grupie kontrolnej było 94 osób z SFN i 282 osoby bez tego schorzenia. Badacze porównali obie grupy, a następnie obserwowali uczestników badania przez 6 lat.

Na podstawie tej obserwacji stwierdzili m.in, że u osób z SFN występuje większe prawdopodobieństwo bezsenności i zawału serca, są one również bardziej skłonne do przyjmowania opioidów działających przeciwbólowo.  We wnioskach z badania uznali, że osoby, u których potwierdzono SFN lub które mają objawy wskazujące na występowanie tej neuropatii - w tym mrowienie i pieczenie stóp - powinny zostać zbadane pod kątem cukrzycy, a także chorób serca.

Badacze podkreślają również, że przyczyną neuropatii małych włókien nerwowych może być też szereg innych chorób, w tym toczeń, sarkoidoza, zakażenie HIV, borelioza, zespół Guillana-Barre, WZW C, twardzina, czy zespół Sjögrena, jednak nadal prawie połowa przypadków ma nieznaną przyczynę. Osoby, które podejrzewają, że mogą mieć SFN, powinny skontaktować się z neurologiem w celu dalszej diagnostyki. 

Katarzyna Hubicz